8- SERPENTIONES , 30 DE MARZO DO 1019

O NOME DA NOSA PARROQUIA APARECE NO TUMBO ” A ” , O CARTULARIO MÁIS ANTIGO DOS CÓDICES MEDIEVAIS .
Explicación de donde aparece o nome da nosa Parroquia no 30 de Marzo do 1019
Outros documentos fundamentais son subministrados polos TUMBOS DA CATEDRAL COMPOSTELÁ , sobre todo o A .


O TUMBO A é un códice diplomático confeccionado no século XII con 165 textos de doazóns de reis , confirmacións , promesas , etc. A colección destes diplomas é coincidente no tempo coa Historia Compostelá , confluíndo nalgúns escritos con esta na exaltación da igrexa de Santiago.

O “Tumbo A” é un dos cinco cartularios medievais que conserva a Catedral de Santiago de Compostela (Galicia, España), cuxa memoria documental comeza no século IX, estendéndose ata o século XVII. O “Tumbo A” é o cartulario máis antigo deste grupo de códices medievais.

É tamén coñecido como “Libro de los Privilegios de la Catedral de Santiago” ou “Album dos Reyes”. Iso explícase a que o códice articula a información escrita e iconográfica por reinados, que se inician coa efixie de cada monarca coa súa lenda correspondente.


O Tumbo «A» é o primeiro e máis antigo dos cinco libros que se conservan no arquivo da Catedral de Santiago de Compostela, e que conforman o códice onde se agruparon os documentos xurídicos nos que se recollía a transmisión de dereitos e bens ao famoso templo compostelán. Cada un dos cinco libros de pergamiño fai referencia a cada un dos doantes: o Tumbo «A» é o dos Reyes; o Tumbo «B», dos cónsules; o Tumbo «C», dos arcebispos e bispos; o Tumbo «D», dos pequenos poderes ou persoas do pobo, e o Tumbo «E»dos membros da familia eclesiástica compostelá. 
Encargado polo primeiro Arcebispo de Santiago, Diego Gelmírez, a principios do século XII, este documento é considerado unha autentica xoia bibliográfica onde foron recolléndose os privilexios da Diocese de Compostela desde o século IX ao XVII, así como unha galería de miniaturas de raíñas e infantas de Castela e León. É tan valiosa a información que alberga sobre a configuración territorial e política da época e a localización de lugares relevantes, que foi empregado por moitos arqueólogos e historiadores para estudar todo o Occidente tardoantiguo e altomedieval.
No arquivo da catedral de Santiago atópanse documentos que manifestan o gran desenvolvemento que tivo o territorio principalmente desde o século IX ao XII, albergando nos seus interior documentos que falan do propio descubrimento da tumba do apóstolo. Por suposto, no arquivo tamén se atopan documentos posteriores, que non fixeron máis que aumentar a importancia do lugar como centro de documentación e investigación.
En calquera caso, a obra máis representativa de toda a colección non é outra que o Tumbo A ou “Libro de privilexios da Catedral de Santiago”. Este proxecto archivístico é un cartulario realizado polo tesoureiro Bernardo cara a 1127, en tempos do gran arcebispo Diego Gelmírez. 
Mesmo, dentro deste Tumbo atópase o primeiro texto coñecido sobre o descubrimento da tumba do apóstolo Santiago na copia da orde de Alfonso II o Casto (791-842) de construír unha igrexa na súa honra. 
 
De entre os documentos deste tumbo , en relación con CEDOFEITA , interésanos nunha ordenación cronolóxica un do 30 DE MARZO DE 1019 : 

Afonso V , que preside unha exquisitio magna entre o prelado Vistruario e os seus vicarios , esclarecéis dereitos da igrexa compostelá sobre as súas terras e comisos.

OBISPO VISTRUARIO 

Logró este Obispo una insigne confirmación de los Privilegios de su Iglesia por el Rey Don Alfonso V, con motivo de que los Ministros del Rey querían liquidar los títulos por donde la Cathedral poseía las tierras y exenciones de que gozaba.
A este fin pidieron al Obispo Vistruario, que mostrase los instrumentos fielmente y debajo de juramento.

El prelado exhibió las Escrituras desde Don Alfonso el Casto hasta Don Bermudo II, padre del Rey presente.

Examinaronse con rigor, y fueron dadas por buenas, confirmando el Rey los Privilegios, y añadió otras exenciones en favor de la Santa Iglesia del Apostol, cuyo cuerpo está allí sepultado, quedando con esto acrisoladas sus posesiones. El año fué el de 1019, como refiere Morales en el libro 9.cap.7.folio: 240.donde habla de este privilegio.


https://books.google.es/books?id=8sEPAAAAIAAJ&pg=PA191&lpg=PA191&dq=Vistruario&source=bl&ots=r9fIRFqxZC&sig=wH2VSrYyDHvDSFr2I7KUV-wx4mg&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwiw2IKXtczfAhXHUBUIHRsLC08Q6AEwA3oECAkQAQ#v=onepage&q=Vistruario&f=false

Sobre VISTRUARIO:

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Vistruario (fl. 1016-1037) foi un bispo de Iria Flavia e Santiago de Compostela durante o século XI. O 29 de outubro de 1024 foille doada a illa Oneste, posiblemente o lugar no que se localizaban as Torres de Oeste, polo rei Afonso V o Nobre, coa finalidade de que servise para a defensa das “terras do apóstolo”[1]. Deostado na Historia Compostelá, por consideralo de “depravados costumes”, foi encarcerado polo Afonso V o Nobre, non se sabe se por rebelarse contra Vermudo III, pai de Afonso, ou contra o propio Afonso.[2] Morreu na prisión.[3]

http://www.wikiwand.com/gl/Vistruario

No contexto das disposicións que se refieren á administración dos ben se dereitos dos habitantes da sé de Iria , dísenos :

Ítem debitum Hiriensis sedis, quantum notatum est in scripturis et petomaciis et capitalibus per totam Gallaeciam , ecclesias diocesales , monasteria , canónicas , villas, homines, tam idoneos quam humiliores, sicut scriptum est in scripturis tesauri Beati Iacobi apostoli sic verum est, et alibi villas que sunt in giro Citofacta et sunt de ecclesiario , id sunt : Serpentiones , Godegildi , Anserizi , villa de Fonte , Sancta Maria de Elua , Sancta Maria deMaurenti . Istas ecclesias et villas cum suis hominibus de ecclesario. Et illa penna per se Citofacta fuit edificata per iussionem pontificis domni Sisnandi in ¡psius debitum desuper exaratum…


Documentación Recollida desde :
http://cartulariosmedievales.blogspot.com.es/2013/01/iluminaciones-del-tumbo-de-la-catedral.html
http://www.turismo-prerromanico.com/manuscritos/tumbo-a-de-la-catedral-de-santiago-20131018021010/
http://www.abc.es/20120706/cultura-arte/abci-tesoros-catedral-santiago-201207051641.html


http://www.arcanaverba.org/cedofeita/comenta.htm

Referiendonos a Alfonso V atopamos un artigo relacionado con él e a súa visita a Galicia, trata sobre a súa esposa Elvira Menéndez, di así :

Elvira Menéndez. ?, f. s. x – León, 2.XII.1022. Reina de León, esposa de Alfonso V.

Era hija de Menendo González y de su mujer Tutadomna, condes galaicos, tutores del rey Alfonso V de León. Pocos datos se tienen de los primeros años de su vida. Debió contraer matrimonio con Alfonso el año 1013 y su primera hija, Sancha, nació el año 1014, ya que cuando esta última se iba a casar con el infante don García en el año 1029 contaba con quince años de edad. En el año 1017 nacería su segundo hijo Vermudo que heredaría el Trono de su padre cuando éste fue asesinado en Viseo en el año 1028.

En el año 1017 preside con Alfonso la reunión de la Asamblea Magna Palatina de la que iban a salir las Leyes Generales que regirían el reino leonés y el Fuero de la ciudad. Los años siguientes debió acompañar al Monarca, estableciendo el orden en el reino y asegurando el fiel cumplimiento del ordenamiento jurídico salido de aquella magna asamblea. Así se la encuentra en el año 1018 en Sahagún donde confirma al abad Egila y a los monjes de este monasterio las donaciones que habían hecho los reyes leoneses sus predecesores y que, a causa de la entrada de los musulmanes, se habían sustraído al servicio del monasterio. En el año 1019 se encuentran ambos monarcas en Galicia y dan a Cidi Donéliz la mitad de la villa de Bobadilla entre los ríos Miño y Barbantiño. El 30 de marzo de dicho año presiden Alfonso y Elvira la reunión entre el obispo compostelano Vistruario y los vicarios regios cuya finalidad era esclarecer los dominios de la iglesia de Santiago. Los canónigos más antiguos presentaron la relación de las concesiones de los monarcas predecesores de Alfonso y prestaron juramento de cuáles eran las mandaciones, tierras y castillos que pertenecían a la iglesia compostelana. En la confirmación aparece también el príncipe Vermudo que tenía entonces dos años y cuyo padrino había sido el obispo Vistruario….

http://dbe.rah.es/biografias/15574/elvira-menendez