8- GERMÁN de CHAPÍN

GERMÁN LÓPEZ PAZO

( 1931/2014 )

Cada un de nós temos a unha ou varias persoas na vida que marcan as nosas vidas ao longo dos anos, neste caso que vou comentar foi no aspecto musical, onde Germán foi para min o home que me deu a oportunidade de amar a música en todos os aspectos.

Nos anos sesenta e setenta acudían nas épocas das festas Patronais da parroquia moitas orquestas, nos intermedios da súa actuación viñan os compoñentes desas orquestas a cear á taberna dos meus pais, a min ver aquelas figuras da música na miña casa gustábame, e cando tiña un pouco de amizade con algún dos compoñentes pedíalles o seu póster, ao día seguinte colocábao nas paredes da taberna, tamén recordo ter algún que conseguía por outros medios e que eran daquela época os meus cantantes favoritos, como aquel enorme foto de Jorge Sepúlveda, intérprete do famoso tema ” Mirando al mar soñé “.

Nuns deses días que estaba colocando algún novo ídolo ou quizais a foto dos Chicos del Jazz, Compostela, Florida……chegou Germán á taberna, era polo ano 1970/71, recién chegado a parroquia.

Vexo que tes afección pola música ! Tes que facerche cantante, tes madeira ! Germán tiña moita retranca, era o mellor !

Comezamos a falar sobre o mundo da música, as orquestas, os grupos que estaban triunfando naqueles anos…..de súpeto díxome :

En casa teño un tocadiscos e moitos discos, si che gusta a música pódocho deixar para que escoites e lle collas afición .


Non me esperaba que me ofrecese o seu tocadiscos e a súa colección, pero non deixei escapar a oportunidade, cando Germán foise para a súa casa fun a pedirlle permiso á miña nai para que me deixase ir a polo tocadiscos, a miña nai ao principio contestoume que non, que como ía ter en casa unha cousa de tanto valor e que podía estropeárllo, pero tal foi a miña insistencia que ao final deixoume ir.

Saín de casa disparado, cruzei a ponte e collin un ataxo que había desde a estrada en dirección a casa de Germán, era o mesmo que usabamos os nenos que iamos ao colexio, que había mui preto da súa casa.


Ao verme, invitoume a pasar ao seu salón e díxome : ahí o tes, colle os discos que queiras e valos escoitando, despois vés a por máis, tiña infinidade discos, recordo aqueles que viñan co coñac Fundador….



Baixei con moitísimo coidado aquel camiño e con toda a ilusión do mundo ao chegar a casa púxenme a colocar o tocadiscos nunha esquina da taberna, onde está hoxe en día a cheminea, antes ocupado por unha máquina de bólas que era o único xogo electrónico que había por aquel entón.
 E así, cada sábado achegábame a casa de Germán, leváballe os discos que escoitara durante a semana e volvía á miña casa con outros cantos éxitos daquelas épocas, deseoso de escoitar aos Los Ángeles, Los Diablos, Fórmula V……

Co paso do tempo puiden aforrarme un diñeiro e compreime un radiocasete, comentárallo a Germán e indicoume que para min era moito máis cómodo e que se escoitaba igual de ben, foi cando fomos un día a Pedra, en Vigo, e alí conseguin un dos mellores radiocasetes do momento, aconsellado por Germán que me había levado no seu coche.

AUTOESCUELA PERNAS

Aos poucos fomos perdendo o contacto tan asiduo, pero a nosa amizade seguía como o primeiro día, el viña ata a taberna e viámosnos de vez en cando. Despois cando aos dezaseis anos comecei a traballar cando chegaba a taberna xa se había ido Germán e miramonos un pouco menos, pero aos dezaoito anos recentemente cumpridos fun a falar con él para que me indicase como tiña que facer para inscribirme na autoescuela onde el traballaba.

Aos poucos días xa estaba eu aprendendo os sinais e as normas de tráfico, era a autoescuela PERNAS, unha das mellores que había naqueles tempos.

Cando comecei coas prácticas de coche tocoume un mozo que máis tarde o vin traballando na Deputacion de Pontevedra, era moi bo profesor.

Pero a min gustábame máis Germán, e debo dicir que grazas a él tiven clases de condución extra gratis, todas as tardes víñame a recoller á Rons, desde a miña casa ata Pontevedra levaba eu o coche, alí estábame esperando o profesor que me asignaron e comezaba a realizar a práctica correspondente de pago.

Germán era como profesor un home que se facía respetar, pois ante todo respetaba aos seus alumnos, ás veces cando empezaba a conducir e dicíame que fixese determinada manobra, eu dicíalle que non podía, é contestábame ” Si Podes ” e así me ía ensinando a ir aos poucos a dominar calquera situación que se podía dar conducindo, grazas a Germán fun madurando e dominando eu ao coche e non o coche a min, como adoitaba sucederme ao principio.

O traballo de profesor de autoescuela é un traballo moi duro psicológicamente, tes que ensinar a multitude de persoas con diferentes actitudes e características, unha gran maioría terminada a súa aprendizaxe e aprobado o exame, séntense agradecidos para co profesor, outros, os menos, son aqueles inmaduros e inseguros de si mesmos que lles custa sacar o carnet e que fan responsables aos profesores dos seus desacertos.
Fai pouco publicouse este recordo no Diario de Pontevedra, era no ano 1983,  sobre a xuntanza que tiveron os propietarios e traballadores de Autoescolas, Germán traballou muitos anos de profesor.

ANO  1975, INAUGURACIÓN DE AUTOESCOLA PERNAS, LUGAR DE TRABALLO DE GERMÁN 

ANO 1974

Corría o ano 1998 , na época de Nadal , cando saliu publicada unha entrevista na Voz do Rons que lle fixeran o que foi noso veciño durante anos Germán.
ENTREVISTA CUN ARTESANO :

Germán López Pazo
Este noso veciño de Pidre , natural de Cuntis, leva 28 anos vivindo na parroquia onde ten a súa casa e tamén o seu taller de cesteria situado na Praza do Cotilleo , diante da escola de Meán.


Ata os 23 anos adicouse á cesteria , pero como él di , cando chegou o plástico o negocio non era rentable porque neste oficio todo se realiza a man e leva moito tempo rematar unha peza. Isto fixo que cambiase o oficio polo de monitor de Auto-Escola , do que fai pouco se xubilou.


 Agora dispón de máis tempo para traballar de novo a madeira e os bimbios que ós 14 anos aprendera do seu pai e pola súa conta foise perfeccionando no transcorrer dos anos ; polo o que o Sr.German pode facer de un feixe de bimbios e uns anacos de madeira : un cesto , unha lámpara, un botelleiro, un cabeceiro, unha banqueta, un moble….Estes bimbios non son baratos cando proceden da fora , pero él traballa cos que lle regalan ainda que os nosos , según explica o Sr. Germán, teñen mais nudos e leva muito tempo preparalos : Hay que metelos en auga é en febreiro, cando brotan , quitarlle a cáscara e logo poñelos a secar.

En Pontevedra había Veciños que ían vender bimbias :

Tivo encargos mui especiais pero precisa tempo para facelos e incluso ten tirado pezas que a él non lle gustaban, ainda que os clientes estivesen conformes.

Un destes especiais encargos tratábase dunha roca de fiar que inxeniou cunha bara de salgueiro é dous arcos de bimbios.

O proceso de fabricar pezas novas require tallar primeiramente un molde con madeira de abeneiro para logo trenza-los bimbios sobre esa base. Así tivo que facer coa primeira cesta de troitas que creou.

Moitos nenos coñecen os seus trompos que bailan que mete medo velos.

Outra afición é a música porque tocaba o saxofón e o clarinete con ” Los Musicales ” nos bailes da Cañota , Vista Alegre ( Lérez  ) , A Paloma ( A Seca ) …Hoxe non toca en ningún grupo pero as veces ameniza as reunións dos veciños na praza do Cotilleo co seu órgano electrónico.

Grupo Los Musicales, Germán e o do centro.

A Agrupación Cultural – Deportiva quere felicítalo por ser un home cheo de recursos , capaz de contaxiar a súa vitalidade , e pola ilusión que pon en todo o que fai. 

OUTRAS ORQUESTAS DONDE ESTIVO GERMAN :

Orquesta Sur, German e o primeiro pola ezquerda, o do saxo.
Orquesta Termas, a ezquerda co saxo, Germán

NO ANO 1965 ERA NOTICIA CUNTIS, O POBO DE DONDE ERA ORIXINARIO GERMAN :

A vila de Cuntis foi unha das máis significativas vilas termais da Gallaecia. Os romanos asentáronse no lugar atraídos polas súas augas quentes fundando unha vila chamada Aqua Calidae. A vila situada na vía XIX do itinerario Antonino, que unía Lucus e Bracara, moi preto de Aquis Celenis, actual Caldas, foi un dos asentamentos termais máis importantes do occidente da Gallaecia.

Máis información:

http://historiadegalicia.gal/2018/05/cuntis-a-antiga-aqua-calidae-quere-facer-arqueoloxia-da-auga/?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed%3A+HistoriaDeGalicia+%28Historia+de+Galicia%29

Germán tivo irmáns que foron compoñentes da Orquesta Los Cunter’s, ainda recordo nos anos 60, a súa participación na TVE.

Corría o ano 1963 cando cinco compoñentes da orquesta Burgas puxeron en marcha outro proxecto, o grupo Los Cunter’s. Debutaron en agosto de 1964 en Vilagarcía.

Ano 1964, Diario de Pontevedra.

 Tamén o xardín do Hotel Universo de Pontevedra foi o escenario dunha das súas actuacións, e durante dous meses amenizaron as xornadas dos veraneantes na Toxa. 

Un catarro de un dos seus compoñentes impediulle viaxar a Benidorm.
Os Teleclubs: 

Fai 50 anos creouse en España o primeiro teleclub, un espazo público e aberto a todos onde podía verse o máis moderno do momento: a televisión. Todos os pobos de España tiveron o seu teleclub. Chegaron a crearse uns seis mil, organizados nunha rede nacional que revolucionou o mundo rural.

ANO 1966, ARTIGO NO DIARIO DE PONTEVEDRA , POESÍA MUSICAL GALLEGA EN BENIDORM :

Na foto Los Cunter’s acompañados da súa amiga Lola.

PROGAMA CAMPO POP , ANO 1970 

Tele-Club Campo Pop” é un dos programas máis sorprendentes da historia de televisión española organizado polo Ministerio de Información e Turismo e a poderosa rede de 4.000 teleclubs que se propuxo a toleada misión de localizar no prazo de 9 meses ao mellor grupo de Pop Rural alá polo ano 1968. Entre os 9.300 pobos con menos de 10.000 habitantes que había en toda España. Estivo presentado por Alfredo Amestoy.

Eiqui podedes ollar o concurso, donde Los Cunter’s saen na segunda actuación:

https://youtu.be/xEfOHRlACDU

“Música Ligerísima 1”

Repaso á música lixeira dos anos 50, 60 e 70 a través do arquivo de TVE.

Música ligerísima recoñece o valor de música popular en España para entender, a través da mesma, a historia do país. O final dos 60 e os primeiros anos da década dos 70 foron excepcionais para a música popular española. Máis aló de tópicos e lugares comúns, sorprende a cantidade de artistas e propostas. Trátase, en moitos casos, de música comercial destinada a audiencias masivas, tamén se crearon obras menos comerciais, máis arriscadas e vanguardistas, que tamén teñen o seu xusto reflexo en Música ligerísima.

O progama CAMPO POP, era presentado por Alfredo Amestoy, un predecesor do “Gran Prix” de Ramonchu aplicado ao pop xuvenil, pobos de menos de 10.000 habitantes demostrando que pode haber vida moderna debaixo das tradicións e bailes populares.

No xurado recoñecemos a Pilar Miró, Rafael Revert e Miguel de los Santos.

https://youtu.be/Rn1DIdwZgcw

Na orquestra Los Cunter’ s estaban dous irmáns de Germán, Lito ( batería) e Pepe ( Trompeta)


Germán sempre me falaba deles e dos bos que eran, así foi como comezou sendo unha das miñas orquestras preferidas.

Nunha das fotos que conseguín, hai xa un tempo e non recordo onde foi, comentaba a foto Mina López, neta de Lito, que estaba Lito, o seu avó , é Pepe o seu irmán, máis  coñocidos por os Chapín.

Esta é a foto :

Germán foi para min o veciño con máis sentido do humor que houbo na parroquia, un sentido do humor propio da nosa terra, a súa mestura de sarcasmo e ironía sa dominábaa perfectamente.

Canto me ría con él cando empezaba a falar da súa extensión de terreo dedicado á vide, era tan grande o terreo que posuía de viñedos que tiña que recorrer ao aluguer dunha avioneta para sulfatar todas as súas viñas.

E críanllo, vaia que llo crían jajajaja

Para min foi o mellor retranqueiro da parroquia.

ALGO MÁIS RELACIONADO CO NOSO VECIÑO…
ARTIGO NA VOZ DE GALICIA, ENTREVISTA A UN SOBRIÑO DE GERMÁN :

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/pontevedra/cuntis/2016/05/12/pelo-cortaba-vino/0003_201605P12C7991.htm

14- LUGARES DA PARROQUIA

OS NOMES DOS LUGARES DA PARROQUIA DE CERPONZONS

Era polo ano 1998 cando o cura párroco D. Manuel escribía un artigo sobre os lugares habitados da parroquia.

Dicía que no pasado os Libros Parroquiales afacían nomear máis nomes que na actualidade.

Hoxe en día téndese a englobar os pequenos lugares baixo denominacions máis amplas. É posible que co tempo moitos destes nomes esquézanse e desaparezan da memoria do pobo.

Pódese facer o experimento seguinte : que os lectores traten de recordar cantos destes nomes coñecen e a súa situación actual. Advertía D. Manuel que aínda que algúns deses lugares están hoxe desplobados, todos menciónanse nos Libros Parroquiales como habitados.

 Son en total 37.

1-BALEA. 2-BOUZA. 3-BRAVO. 4-CAHADAVELLA. 5-CACHADIÑA

6-CAMPO 7-CHANDOMONTE 8-CASA NOVA DE LIBOREY. 9-CASÁS DE MEÁN.

10-CASTRADO. 11-CASTELO DE CERPONZONS. 12-CERNADELO.

13-CONCHIDO

14-COSTA. 15-VIGARIO. 16-FONTAIRIÑA DE PIDRE. 17- FONTE.

18- HERMIDA

19- IGLESIA. 20-LIBOREY. 21-MEÁN. 22-MENDO. 23-MOGOS. 24-CAMPO

25-PIDRE. 26- PORRELO. 27-POZO DE MEÁN. 28- PUENTE BÉAN. 29-MONCHOS DE MEÁN

30-RIO DE LA BARCA. 31-RONS. 32-SAN CAYETANO. 33-SOUTELO DEL BRAVO

34- SOUTELO DE MEÁN. 35- TARAL 36- TILVE. 37- PUENTE DE SAN BEAN.

 RELACIÓN DOS LUGARES CON POBOACION A PARTIRES DO ANO 1700.

Hai que sinalar que era pouco usual nomear lugares antes do 1700, estos lugares nomeanse nos seguintes anos:

TILVE…1657POZO DE MEÁN…1666A ERMIDA…1670

LEBOREI…1682-IGLESIA…1711O VIGARIO…1713

PIDRE…1713A BOUZA…1714PONTE BEÁN…1714

O BRAVO…1715O TARAL…1715MOGOS…1716

O CONCHIDO…1717A BALEA…1719RONS…1719

CRUCIÑA DE PONTE BEÁN…1720MOUCHOS DE MEÁN…1720

FONTAIRIÑA DE PIDRE…1722CACHADIÑA…1723—

SOUTELO DO BRAVO…1726SOUTELO DE MEÁN…1726—

CASTELO DE CERPONZÓNS…1728A COSTA…1732—

O CASTRADO…1738O CIMBELO…1742PORRELO…1744

MENDO…1744CERNADELO…1749SAN CAETANO…1764

PONTE DE PUMAR (TILVE)…1769CHAN DO MONTE…1774

MEÁN…1783CAMPO…1797CASA NOVA DE LEBOREI…1820

CACHADAVELLA…1841RIO DE LA BARCA…1862

LUGARES SIN DATAR O ANO…CASAS DE MEÁN—FONTE—A CAÑOTA

EN OUTROS DOCUMENTOS ( ANOS DE 1600 APX.)  ENCONTRAMOS MÁIS DENOMINACIONS DE LUGARES :

*LAXE DE BASCUAS ( Encontrado en documentos que están no Pazo de Rubianes : Foro ortogado por Alvaro Súarez Sarmiento a favor de Gonzalo Barreiro, do lugar de Laxe, na aldea de Bascuas).

referencia no Museo de Pontevedra : Unidade Documental simple 104/25

*BIGAIXO

ENTREVISTAS DE RADIO.

O CURANDEIRO, Eme radio :

https://soundcloud.com/juan-jose-esperon-recarey/sets/o-curandeiro

Os ALCUMES, Eme radio :

https://soundcloud.com/juan-jose-esperon-recarey/sets/eme-radio-os-alcumes

Herbas de San Xoan , Eme radio :

https://soundcloud.com/juan-jose-esperon-recarey/herbas-de-san-xoan

Entrevista en Radio Voz, tema Ponte Malvar

14/06/2018

https://drive.google.com/open?id=1BeQWtdv9nqs5BEq3y52V5yY0qns5VeO8

Colaboración no programa de EME Radio sobre os Cruceiros :
Escucha Eme radio, cruceiros de Juan Jose Esperon Recarey #np en #SoundCloud

https://soundcloud.com/juan-jose-esperon-recarey/eme-radio-cruceiros

OS NOSOS CRUCEIROS

Podes escoitar EME Radio en :

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Ou tamén no dial 91.7 de FM

HOMENAXE A SEÑORITA CARMIÑA :

Entrevista en PONTEVEDRAVIVA radio :

http://pontevedraviva.com/radio/emision/310/do-gris-ao-violeta-pontevedravivaradio/

LETRAS GALEGAS, ONDA CERO

https://drive.google.com/open?id=1li4CTLIZ0q4inhe32ifKJ8_iKTCFw6SP

https://drive.google.com/open?id=1BYWbPuctcoCiIv04mPWZaf10Z-Gm2udN

https://drive.google.com/open?id=1P5C-V2U0X_w5R4nGpHp6Y6Ng2Se9SscF

https://drive.google.com/open?id=1lDFDhhaN1eiAmkdMc0T93Hx0kk3Dfnyp

https://drive.google.com/open?id=1t1ro6jjFPLKi8voo0e4iEqEMQWYz-7B-

13- A CURVA FATÍDICA XUNTO A CASA DE VICENTE E ISAURA.

Era polos anos sesenta e pico, fora por esta época ( si a memoria non me falla), na aqueles días nas cunetas da carretera andaban un dilixente corpo de camiñeiros , traballadores do Ministerio de Obras Públicas, seguramente os que sodes máis maiores recordades aqueles peóns legoeiros que tiñan o seu alboio na Avenida do Uruguay, limpaban as cunetas con legons, a man, daquela non había maquinaria que fixera esa labor.

Recordo aquel día coma si fora hoxe, a noticia correu coma pólvora, un camión Barreiros, cargado de latas de conserva, iba baixando hacia Pontevedra e chegando a casa do señor Vicente e da señora Isaura pasou o que levaba sucedendo xa varias veces, empotrouse contra a casa chegando o camión ata os pes da cama.

Aquel Barreiros, coas cañizas de ferro fixo estragos, e a súa mercancía, creo recordar que a maioría das latas eran de mexilons e xardiñas, foron a parar pola carretera adiante e chegando a pista que vai a Leborei.

Accidente camión

Veciños de Tilve e de Leborei, que vivían cerca da casa do señor Vicente,  estaban muitos deles nese momento traballando nas suas fincas e o escoitar tal estourido do camión contra a casa comenzaron a acudir en grea até o lugar, os peons camiñeiros e tamén os conductores que pasaban naquel momento pararon os coches e baixaban para botar unha man no desgraciado accidente.

Eu estaba vivindo daquela na taberna que estaba situada enfrente o colexio situado no baixo da casa da señora Hermosinda, era época do aguardenteiro e meu pai estaba preparando o alboio para poñer a Pota.

Ben, pois os veciños comenzaron a pegar berros e todo mundo acudía o lugar, pronto chegou a Garda Civil motorizada para poñer orden, daquela a maioría das latas de mexilons e de sardiñas xa estaban a bo recaudo, miña nai gardou tempo en vender latas de conserva, as despensas estaban repletas por un tempo jajaja.
Cando cheguei con meu pai a ver o accidente encontramos polo camiño a Daniel o Cochón, acaba de chegar de mercar un pocho e levouno asiña a corte para voltar con nos o lugar do accidente e botar unha man.

Cabina do camión

O camión Barreiros fixera un destrozo de cuidado, aparte da casa, levou por diante un poste de Fenosa que había o carón da casa do señor Vicente. Xa naqueles tempos había frecuentes cortes de corriente, casi todolos días faltaba en algún momento a luz, para canto máis co destrozo do poste, a maioría das casas da parroquia quedaron sin luz.

A casa destrozada

Na taberna o quedar sin corriente non pudemos escoitar as noticias da radio, dado que neses anos era pouco frecuente ter televisores, quizáis dous ou tres coma muito podía haber na parroquia, un deles tiño o señor cura na sua casa, donde os domingos ibamos os nenos a ver a pelicula, non pudemos escoitar o parte para saber si falaban do accidente, daquela había un locutor que coñocin anos máis tarde, coñocido por Fuentes Mora.

Muita sona collera a casa do señor Vicente, era tal a cantidade de coches e camions que se empotraban na sua casa que hasta salía nas noticias.

Diario de Pontevedra
Diario de Pontevedra

Imaxinaros cómo vivirían nesa casa, co medo encima pensando en que calquer momento podía entrarlle de novo outro coche….

COMENTARIOS DE VECIÑOS  SOBRE ESTE ARTIGO :

Siiiiii, uno de muchos.

Yo era muy pequeña pero me acuerdo que cuando se oía un gran estruendo ya sabíamos de que se trataba, mi madre me daba la mano y decía ala, vamos para arriba que ya entró otro camión hasta la cocina. Por suerte aunque a veces Vicente e Isaura estaban dentro nunca sufrieron daños.También recuerdo que cuando me preguntaban en el colegio u otro sitio de donde era, decía de Cerponzóns, y a nadie le sonaba, luego aclarando, ctra de Santiago, la curva de los camiones, ahí sí que nos situaban.

12- VISITA DO ARCEBISPO DE SANTIAGO

22 de ABRIL de 2018

Visita do Arcebispo de Santiago á parroquia, un acontecemento que non sucede todos os anos.

OFICIOUSE UNHA MISA, PRESIDIDA POLO SEÑOR ARCEBISPO .


OS MEDIOS INFORMATIVOS CUBRIRON A NOVA :



O DIARIO DE PONTEVEDRA E O FARO DE VIGO ENVIARON FOTÓGRAFOS PARA PUBLICAR :

No Faro de Vigo o artigo que se publicou dicía que os fregueses de San Vicente de Cerponzons recibiron o pasado día 24 de Abril ao arcebispo de Santiago de Compostela, Julián Barrio.

Comentaba tamén que foi unha xornada de convivencia coas familias da parroquia, que este encontro foi grazas a que desde a Comunidade de Montes enviouse unha invitación ao arcebispo, que gustosamente aceptou.

A visita consistiu na celebración dunha misa na parroquia e seguidamente unha merenda na Casa do Pobo.



O noso cura párroco D. Manuel fixo de anfitrión para ir presentando a algúns dos directivos das asociacións da parroquia, como tamén a aqueles veciños e veciñas que teñen un papel relevante debido ao desempeño de actividades relacionadas coa parroquia e que se realizan ao longo do ano.

Despóis algúns membros das directivas das asociacións da parroquia mantivemos un intre agradable co Arcebispo  Julian Barrio, unha persoa próxima e moi dada a coñecer as nosas inquietudes por temas da parroquia e ademais transmitiu a súa disponibilidad para resolver e poder chegar a acordos que sexan beneficiosos para toda a Comunidade.

A conversación co Arcebispo foi distendida entre os membros das asociacións que estivemos ao acompañar na Casa do Pobo.

O Presidente da Comunidade de Montes aproveitou para seguir falando co señor Arcebispo das negociacións que están a levar a cabo para tratar de chegar a un  acordo para o aluguer ou a compra da Casa do Pobo.

Este lugar está a ser utilizado para diversas actividades, tanto as que realiza a Comunidade de Montes, como as directivas das asociacións que existen na Parroquia.


Polo que nos toca a Asociación, demoslle a coñocer as nosas actividades que levamos feito, e dos preparativos que estamos levando a cabo con motivo do milenio da parroquia, o señor Arcebispo animounos a seguir traballando por todo aquilo que sexa positivo para a parroquia de Cerponzons.

Tamén houbo un momento en que quixemos facer unha presentación especial ao señor Arcebispo , aínda que agora non pertence á directiva da Asociación de Veciños, quixemos presentarlle ao señor Arcebispo á nosa socia/veciña Ana, quixemos que a coñecese personalmente debido o seu traballo de investigación ao longo destes últimos anos sobre a historia da Parroquia. 


As palabras do señor Arcebispo  cara a Ana foron de felicitacions e de ser un bo exemplo para todos aqueles veciños e veciñas máis novos que o día de mañá queiran seguir os mesmos pasos de Ana, para así enriquecer a nosa historia cultural ao longo de mil anos de existencia. 

TAMÉN A PAXINA DO ARCEBISPADO FIXOSE ECO DA VISITA :

O BLOG DE NOTICIAS DA DELEGACIÓN PARA O CLERO DO ARCEBISPADO  DE SANTIAGO DE COMPOSTELA :

SI QUERES SABER SOBRE O NOSO ARCEBISPO  :

https://es.m.wikipedia.org/wiki/Juli%C3%A1n_Barrio_Barrio

13- SERPENTIONES,SERPENCIONES, SERPENSOOS, SERPONÇONS, CERPONÇONS, CERPONZONES, CERPONZONS…

Sobre o nome de Cerponzons a toponimia (estudo da orixe e o significado dos nomes propios dos lugares), dí que vén de Serpentiones e foi evolucionando ao longo dos anos con diversas nominacions……

Neste apartado irei poñendo todo o que vou atopando que teña que ver coa orixe do nome da nosa parroquia, ou que teñan parecidos razoables que poden ser temas que como teoría valgan perfectamente no estudo da historia da nosa parroquia.

1019 SERPENCIONES/SERPENTIONES



OBISPO VISTRUARIO 

Logró este Obispo una insigne confirmación de los Privilegios de su Iglesia por el Rey Don Alfonso V, con motivo de que los Ministros del Rey querían liquidar los títulos por donde la Cathedral poseía las tierras y exenciones de que gozaba.

A este fin pidieron al Obispo Vistruario, que mostrase los instrumentos fielmente y debajo de juramento.

El prelado exhibió las Escrituras desde Don Alfonso el Casto hasta Don Bermudo II, padre del Rey presente.

Examinaronse con rigor, y fueron dadas por buenas, confirmando el Rey los Privilegios, y añadió otras exenciones en favor de la Santa Iglesia del Apostol, cuyo cuerpo está allí sepultado, quedando con esto acrisoladas sus posesiones. El año fué el de 1019, como refiere Morales en el libro 9.cap.7.folio: 240.donde habla de este privilegio.

https://books.google.es/books?id=8sEPAAAAIAAJ&pg=PA191&lpg=PA191&dq=Vistruario&source=bl&ots=r9fIRFqxZC&sig=wH2VSrYyDHvDSFr2I7KUV-wx4mg&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwiw2IKXtczfAhXHUBUIHRsLC08Q6AEwA3oECAkQAQ#v=onepage&q=Vistruario&f=false

Sobre VISTRUARIO:

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Vistruario (fl. 1016-1037) foi un bispo de Iria Flavia e Santiago de Compostela durante o século XI. O 29 de outubro de 1024 foille doada a illa Oneste, posiblemente o lugar no que se localizaban as Torres de Oeste, polo rei Afonso V o Nobre, coa finalidade de que servise para a defensa das “terras do apóstolo”[1]. Deostado na Historia Compostelá, por consideralo de “depravados costumes”, foi encarcerado polo Afonso V o Nobre, non se sabe se por rebelarse contra Vermudo III, pai de Afonso, ou contra o propio Afonso.[2] Morreu na prisión.[3]

http://www.wikiwand.com/gl/Vistruario

1438 ST.BIÇENÇO DE SERPENSOOS

1607 SAN VICENÇO DE SERPENÇONS ou SAN VICENÇO DE CERPONÇONS


NO SÉCULO XVII O NOME QUE MÁIS SE UTILIZOU FOI O DE ” SERPENSONS”

NO SÉCULO XVIII FORON DOUS OS QUE MÁIS SE PRONUNCIARON : ” CERPENSONS ” é ” ZERPENZONS “

E NOS SÉCULO XIX / XX FORON ” CERPONZONS ” ou ” CERPONZONES “


Tamén se pronunciou en alguns momentos : ” SERPENZOOS ” é ” SERPONÇOES ” 

En algún mapa, tamén  aparece SERPENTONS :

A SIMBOLOXÍA DA SERPE NA CULTURA GALEGA

Antecedente remoto do pobo galego son os “saefes” ou raza de serpes, identificada por algúns historiadores como o pobo celta, que chegou a ocupa-la zona que abarcaría o noroeste de España, chamada Ophiusa (nome que procede do grego “saefes” : serpe ) entre os anos 590 e 550 antes de Cristo.

En toda Galicia rendeuse culto á serpe, que foi símbolo da terra, como noutras rexións do mundo. Numerosos restos arqueolóxicos e obxectos da época castrexa confirman a presencia significativa da serpe na cultura do noroeste peninsular. Moitos monumentos cristiáns foron levantados sobre pedras cunha serpe gravada. Quizais para simbolizar que o pecado —serpe— era vencido pola fe cristiá. Segundo a Xénese, a serpe —demo— introduciu o pecado no mundo. En ocasións convive o paganismo co cristianismo en cruceiros coa serpe esculpida. Para algúns historiadores, a serpe é un animal que evolucionou, outros pensan que é un xenio protector da casa e dos seus habitantes, máis todos confirman a existencia dun culto antigo á serpe, se ben non é exclusivo da etnografía galega.
 


FOTO: PEDRA CON DEBUXO DUNHA SERPE ATOPADA NO CASTRO DE TROÑA, CONCELLO DE PONTEAREAS

 A mítica serpe está unida ó folclore galego pois a moura (ser feminino misterioso de orixe descoñecida) aparécese en forma de serpe cunha flor na boca; a moura-serpe, representa o espírito dos mortos; encarna ó antepasado fundador da casa; a serpe é xenio protector das fontes de vida e de santidade. 

Críase que as serpes non morrían de morte natural, senón que voaban, de vellas, ó río Xordán e despois ó mar. Neste voo podían bota-la sombra ás persoas e eran especialmente perigosas para os nenos. As moi grandes facían ruído cando se movían. Outras marchaban de pé asubiando e tombando o pan. A mordedura de serpe era moi velenosa —críase— e curábase aplicándolle o cu dun polo ou chegando antes á fonte máis próxima, a onde aquela adoitaba ir despois de morder.

Hai que desconfiar das serpes, a pesar de que purifican a natureza cando comen sapos ou insectos; tamén atraen os paxaros co alento e os matan. 

Con carne de serpe facíanse remedios para a tose e outros problemas respiratorios. 

Ó ver unha serpe había que matala, porque cando voaban ó Xordán dicían: “Maldito o que me viu e non me matou”. Para matar unha serpe había que facela sangrar. O lume ou a música defendían tamén da serpe A serpe era fecundante como a lúa, como as augas; por tal razón podería relacionarse co ciclo muller-lúa-augas. Son moi frecuentes na literatura popular galega as lendas sobre serpes.

O TEMPO E A MEDIACIÓN DA SERPE

A serpe vive dúas fases ben diferentes no seu ciclo anual. Está escondida de outubro a abril, preto dos pozos e das fontes salvaxes; está inmóbil, come terra e non é perigosa. A partir de maio déixase ver, aliméntase de animais e non ofrece perigo.

As serpes que voaban ó Xordán non estaban suxeitas ó tempo, como non o estaban as mulleres enfeitizadas, que tomaban ás veces a figura de serpe.

A serpe é a intermediaria entre este mundo e o outro, entre o mundo oculto e o visible. Ás veces as almas transfórmanse en serpes para peregrinar a algún santuario. A serpe garda os límites entre o mundo enfeitizado e o non enfeitizado.Vincula ó mundo antigo ou pagán co moderno ou cristián, o mundo animal co humano. Podía toma-la forma de persoa ou de animal, dun lobo ou dunha loba. Representa o tempo e a eternidade; neste mundo está suxeita ó tempo, pero é eterna no outro se non morre violentamente.

A serpe pasa do espacio húmido —primeira metade do ciclo— ó seco —segunda metade—, do espacio salvaxe ou non habitado ó espacio habitado. Vive nas minas e na superficie, no alto da montaña e no val.

A serpe é a manifestación do dobre aspecto da natureza, é a continuidade da mesma natureza.

Mónica Beatriz Suárez Groba

FONTES CONSULTADAS: “GALICIA 2001”, Etnografía espiritual, Xunta de Galicia.

OUTRO ARTIGO RELACIONADO CON CERPONZONS :

Cerponzóns, Anllóns: hidrónimos y serpientes
En los libros de los augures romanos se conservaban en secreto los verdaderos nombres del río Tíber; uno de ellos, coluber (culebra), se debía evidentemente a su curso sinuoso, como el del cuerpo de una serpiente (Santiago Montero Herrero, El emperador y los ríos).
La ofiolatría fue muy probablemente un culto hídrico al río bajo su forma serpentiforme. En Galicia el topónimo Cerponzóns (Pontevedra) remite a la forma “Serpentiones”, documentada en 1019. Asimismo en el Tumbo de Samos aparece un “rivulum Serpentina” documentado en 1074. En la base de datos de Toponimia de Galicia se recogen como hidrónimos derivados de la base *SERP-, “culebra, río sinuoso”: Rego das Serpes (Barreiros, Lugo), Río da Xerpe (Betanzos, Coruña), Fonte da Xerpe (Cambre, Coruña) y Val da Serpe (Manzaneda, Ourense).

Pedrafita do Monte Curuto. (C) O Embigo do Becho: Espectacular achado en Cerponzóns.
En mi opinión el serpentiforme grabado en el milenario menhir de Cerponzóns sería un emblema heráldico del nombre del río-serpiente del lugar, Serpentione, actual río Rons. Para ello sería necesario presumir, dada la antigüedad del grabado, anterior a la romanización de la Península, que la base hidronímica *SERP-, “culebra, río sinuoso”, era paleoeuropea, no exclusivamente latina.
Moralejo Lasso había considerado que el nombre del río Anllóns (Bergantiños, Coruña) podía provenir de *angulones, aumentativo del latín angulum, “ángulo”, en referencia a los meandros del río: “de *ang(u)lones “rincones, meandros”, por alusión a los que forma en su curso bajo y desembocadura”. Perfilando algo más su idea diremos que su *angulones podría ser en realidad un derivado de anguis, “serpiente, culebra, río sinuoso”. Asimismo, Angrois (Santiago de Compostela, Coruña) podría compartir la misma etimología *angulones pero con otra solución que comprende g´l > gr, como en regula > regra, y caída de la nasal intervocálica (Angrões, 1396 – Corpus Xelmírez).
( https://www.blogger.com/profile/17060446685219592961 )

NOVO ARTIGO ENCONTRADO :

HISTORIA DE CERPONZONS

Ten a parroquia de Cerponzóns unha longa historia ás súas costas. 

Historias de serpes, como da que se di procede o seu nome, do latín ‘serpo’, aparecendo a súa primeira mención nun documento do rei Afonso V, que a chamaba Serpentiones; pero tamén de antigas lendas, como a que dicía que polas súas terras andaba unha muller vestida de branco que preguntaba ás mozas do lugar se querían que as peitease, e logo de facerlles cocer un bolo de pan e meterllo na boca a unha serpe, esta dáballes un paquetiño que ó chegar á casa debían meter nunha arca, e ó día seguinte esa arca aparecía chea de ouro.
Pero tamén ten restos históricos, como o romano Miliario de Magencio agochado en forma de columna nunha finca da familia Osorio Galos, e que agora se atopa no Museo de Pontevedra. Esta familia é fundamental no devir da historia da parroquia. Os escudos que se atopan no interior e exterior da igrexa de San Vicente deixan constancia da súa importancia. Así, a liñaxe Osorio, descendente do Conde Gutiérrez Osorio, chegou a enlazar coa primeira nobreza española. As súas armas son dous lobos esfolados postos nun pau, e os Galos, procedentes de Betanzos, presentan na súa armadura tres galos con catro espadas de ‘gules’. Xa nos arquivos parroquiais figuran apelidos de sacerdotes dende 1514, entre os que se atopan Osorio, Galos, Montenegro, Sotomayor, Rega e Saavedra, que amosan a ligazón con diferentes ramas da fidalguía. 

Nesa igrexa de San Vicente, referente histórico artístico da parroquia, atópanse restos que van dende o século XIII ata a parte principal do século XVIII, século do que tamén procede a imaxe de San Vicente que se venera no altar maior.
No seu amplo adro un fermoso cruceiro ou a casa reitoral construída na segunda metade do século XVIII son boa mostra do amplo patrimonio que nos ofrece 

Cerponzóns.
28 de Setembro do 2014 ( Diario de Pontevedra)


Segundo o Catastro do Marqués da Ensenada, entre 1750 e 1754 na parroquia de Cerponzóns atopábanse a pleno rendemento 18 muíños de auga ao longo das canles dos regatos de O Castrado e Acibal , entre 1750 e 1754.

Un estudo efectuado pola asociación veciñal O Chedeiro revela que o Arquivo Eclesiástico conserva un escrito datado o 11 de novembro de 1960, redactado polo párroco Jesús García Gómez, cunha detallada descrición do estado das propiedades do clero, referíndose a un muíño da súa propiedade na Gándara.


Muíño de Arriba, de Abaixo, dá Ufa, dá Gándara, do Castrado, vos Pasales, O Caeiro, Muíño Lanuxe, Orzera, Bouza do Rey, Balea e Ponte Beán son os nomes dalgunhas das antigas estruturas nas que os veciños de Cerponzóns moían o gran.

Representantes da entidade veciñal O Chedeiro, do club de fútbol e da asociación cultural Chan do Monte de Cerponzóns sinalan que «ao longo dos regatos que cruzan a nosa parroquia aínda podemos contemplar os restos desta parte da nosa historia que, ocultos entre a maleza e o abandono, esperan a que alguén lles devolva o seu esplendor de outrora».

SERPENTIO

Antropónimo latino (Kajanto 1965: 359), derivado do apelativo serpens ‘serpe’, ou melhor do verbo serpo, serpere ‘arrastar, agatumar-se’. Um dos últimos imperadores romanos do ocidente foi Flavius Libius Severus Serpentius.

Semelha ter-se extinguido na península antes do século 10º, já que nom atopo nengumha pessoa com este nome nem na documentaçom medieval galego-portuguesa, nem na leonesa, nem na catalá.
Toponímia:
Do genitivo Serpentionis (declinaçom consonántica, Serpentio, Serpentionis) procede:
Cerponzóns (freguesia em Pontevedra, Pontevedra) < Serpenciones (TA d. 61, 1019)

(villa) *Serpentionis ‘a propriedade de Serpentio’ > Serpenciones > *Serpenções (queda do n intervocálico) > *Serponçõõs (assimilaçom vocálica no hiato, e tamém do /e/ pretónico, provavelmente baixo o influxo da oclusiva labial /p/) > *Serponçóns (perda da nasalidade vocálica + regeneraçom de nasal na coda, propria do ocidente da Galiza) > Cerponçóns. 

A atual grafia, com <c>, apenas é mostra da neutralizaçom no ocidente da Galiza das sibilantes medievais /ts/, /dz/, /s/, e/z/ num único fonema. Por outra banda, o facto do genitivo se ter formado pola desinência -onis, e nom pola medieval -oni, sugere que este topónimo é tardo-antigo máis que medieval, provavelmente de época propriamente sueva.
Publicado 21st March 2013 por Cossue

TENDRÍA QUE VER Flavius Libius Severus Serpentius, CO NOME DA PARROQUIA ?

 Natural de Lucania, fue nombrado emperador por Ricimero tras la destitución de Mayoriano, pero no fue reconocido por el Imperio de Oriente.

Libio Severo murió el 15 de agosto del 465; algunos historiadores creen que envenenado por Ricimero,pero la muerte por causas naturales también es posible.
A su muerte se abrió un largo interregno de 16 meses que terminó en el 467 con la coronación de Antemio.

( https://es.m.wikipedia.org/wiki/Libio_Severo )

10- HISTORIAS DOS NOSOS VECIÑOS EMIGRADOS

Ramón Barragans Bea (Moncho),  un veciño que vive a 17712 Km. da súa parroquia dende fai máis de 30 anos.

Fillo de Ramón e Felisa, é o maior de catro irmáns, sendo Ramón o primogénito, tras el viñeron ao mundo Remedios, Esperanza e Mónica.

Naceu en Cerponzons ( Pidre ) no ano 1957 e aínda que me leva tres anos estivemos xuntos no mesmo colexio, daquela estabamos todos os nenos na mesma aula.

Recordo que cando era a hora de ir para o colexio, eu subía desde Rons por un pequeno carreiro que había de servizo para as leiras, e pasaba por xunto a casa de Moncho, alí subiamos moitas veces xuntos cara ao noso inesquecible centro de estudos.

Nesta fotografía podedes observar os que daquela estabamos no aula de nenos, e ademais pódovos contar unha anécdota con este profesor ( ao que por desgraza non recordo o seu nome).


Os mestres daquela época eran todos moi parecidos, e a forma de actuar cos alumnos era prácticamente a mesma en todos eles, si non sabias unha cousa, a regra estaba presente para darche nas mans as veces que o mestre consideraba que che dese nelas, tamén a de poñerche de xeonllos, en fronte á parede, cos brazos estendidos e as mans cargadas de libros e que non se che caesen !

Pero cando nos concederon este mestre para a escola todo cambiou !

O seu xeito de ensino, a súa forma de ser connosco, as súas modales …e o seu novo ensino no mundo do deporte, algo que daquela non se le daba muita importancia, daquela o deporte só estaba presente no recreo, pouco máis.

Unha pequena pelota feita do que podiamos facer nun momento determinado, que si un trapo, unha botella de plástico ou ás veces unha pelota que alguén traía da súa casa e que duraba ás veces pouco, unhas porqué rompíase e outras porque desaparecía entre os toxos que había preto do noso patio.

ÉPOCA DO SERVIZO MILITAR :


UN LONGO VIAXE

Do que teño atopado sobre estudos de poboación, en Australia hai aproximadamente uns 58.000 australianos de ascendencia española, a maioría dos cales residen nas principais cidades de Sídney e Melbourne.

Destes, segundo o censo do ano 2006 en Australia, máis de 12000 naceron en España, destos son 1700 galegos,  un deles é o noso querido Moncho.


A FAMILIA DE AUSTRALIA :

Susie, a súa dona desde o ano 1984
Moncho co seu fillo Raimon
A Avóa


Moncho e Susie viven na cidade de Melbourne, a segunda cidade máis poboada de Australia, con máis de 4 millóns de habitantes.



Está situada na bahía de Port Philip, e é unha cidade que está considerada como a cidade como o mellor lugar do mundo para vivir.

Malia ter o típico centro financeiro con edificios altos, Melbourne é unha cidade basicamente baixa, estendida cara aos costados, cruzada por avenidas amplas pero tamén por rúas pequenas plenas de lugares para comer, centros comerciais para comprar e camiñar con pracer, case sen descanso.

SOBRE A EMIGRACIÓN:

Nun traballo realizado por Rodríguez Galdo e Losada Álvarez presentan a Galicia como ” un país de vellos emigrantes “.

Comentan no seu estudo que alá polo século VIII se documenta a saída de galegos cara a outros territorios peninsulares. «Do medioevo, pois, arrinca o primeiro club da emigración galega, que polo destino dos seus efectivos humanos recibirá o nome de intrapeninsular. Comprende cando menos ata ben avanzado o século XIX, e ata pervive no século XX, aínda que rexistrando variacións e desfases intraterritoriales. Tres son os destinos predominantes dos emigrantes galegos neste primeiro ciclo: Castilla, Andalucía e Portugal, por orde de importancia e prelación cronolóxica. E dous as variantes que presenta: unha de carácter estacional ou golondrina, e outra de duración máis demorada, sen chegar habitualmente a converterse en definitiva». Nun segundo ciclo, desde finais do século XVIII ata mediados do século XX, a meta da emigración sitúase en América. Nun terceiro ciclo, cara a mediados do século XX, a emigración diríxese ás Europas prodixiosas do «plan Marshall» e ás zonas máis industrializadas de España (Madrid, Cataluña e Vascongadas, principalmente). Pero dentro do segundo ciclo, o galego encamiñarase tamén cara ao Pacífico e Australia, debido á creación na Coruña da Casa de Contratación de Especiería, en 1522. Durante a expedición de Jofre de Loaysa, que levaba como piloto a Elcano, sepárase dela a nave «San Lesmes», tripulada por galegos, que chega ata o que hoxe é Nova Zelanda. Esta relación do galego coas terras australes non se interromperá, destacando a gran figura de Rosendo Salvado (1814-1900), bispo de Porto Vitoria e colonizador.