ASC. VECIÑOS O CHEDEIRO, 40 ANOS DE VIDA.

XUÑO 1980/2020, CELEBRACIÓN DE 40 ANOS DA ASOCIACIÓN DE VECIÑOS O CHEDEIRO.

Si nos imos a uns centos de anos atrás, na nosa Parroquia de Cerponzóns observamos que os nosos antepasados xa estaban agrupados en Asociacions, podían ser Cofradías, Sociedades Recreativas Artísticas , Fundacions, Asociacións Gandeiras etc. Sempre houbo xente que tiña a finalidade de servir a Parroquia a través de asociarse para o ben común.
Apenas sairamos de corenta anos de ditadura cando unha serie de veciños deciden constituír unha asociación veciñal, as necesidades eran moitas na parroquia, e no mes de xuño de 1980 constitúese a Asociación de Veciños, o seu primeiro presidente sería Manuel Alvite Magdalena, tendo na súa directiva unha importante representación de veciños de todos os lugares da parroquia.

Durante estes corenta anos a Asociación pasou por momentos bos e malos, chegando a estar nalgúns deses momentos “desaparecida”.

Desde a Asociación de Veciños procreouse a Xunta Provisional de Montes, onde o seu primeiro Presidente foi Francisco García, tamén desde a Asociación un dos primeiros pasos que se deron foi a de impulsar a creación dun campo de fútbol, e tamén as desavenencias fixeron que nun momento determinado os membros dunha das directivas da Asociación escindisen, e de aí daríase paso á creación dunha Asociación Cultural.

Non vou ser eu o que xulgue ás directivas que ao longo destes corenta anos pasaron pola Asociación de Veciños O Chedeiro, para iso está o paso do tempo, é o que pon a cada un no seu lugar, o mesmo teño que dicir das directivas que rexeron e actualmente rexen ás outras asociacións da parroquia.

Este escrito fágoo a título persoal, e fágoo coa perspectiva de levar uns anos como directivo de devandita Asociación, desde dentro as cousas vense dun xeito completamente diferente, onde o cargo que sustentas fai que observes as cousas con detenimiento, analícelas, as valores, inténtelas solucionar, son moitas as ocasións que un ten que morder a lingua debido a situacións que se deron ao longo destes últimos anos, pero o estar representando a unha Asociación é a uns veciños conleva a gardar as formas.

Non teño nin a máis mínima dúbida que cada directiva que foi pasando ao longo destes corenta anos pola Asociación de Veciños foi coa convicción de querer facer e solucionar cousas para o ben común de todos, empeñando o seu tempo en querer facer o mellor posible a función para a cal foi nomeado.

Pola miña banda teño que dicir que desde os doce anos, aproximadamente, colaborei no que puden na Parroquia, primeiro na Asociación Gandeira que había polos anos setenta, máis tarde, cando o meu pai estivo como tesorero da Asociación de Veciños, eu axudaballe nas contas, corría o ano 1987.

E agora, desde fai uns catro anos, estou de novo colaborando na Asociación, onde xunto ás miñas compañeiras e compañeiro estamos facendo todo o posible para que o noso paso pola Asociación sexa recordado para ben da maioría da veciñanza, xa que para algúns o noso xeito de levar a Asociación non será do seu agrado.

Como ben indican os nosos Estatutos do ano 2004, temos uns fins principais na Asociación : Representar, canalizar e expoñer opinións, criterios e aspiracións dos veciños, así como a denuncia e defensa dás cuestions seguintes :

A-Urbanismo e vivienda

B-Sanidade

C-Medio Ambente

D-Educación e Cultura

E-Transporte e Servizos Públicos

F-Servizos Sociais

G-Xuventude e Deporte

H-Seguridade Cidadá e Actividades Molestas

I-Desenvolvemento do Medio Rural

J-Usuarios e Consumidores

 

Estou convencido que a nosa labor nestes últimos anos en que a Asociación está presidida por Liliana Casas, cumpriu coa maioría das cuestións en que a Asociación ten como obxectivos nos seus Estatutos.

Pero o máis importante de todo, para min polo menos, é que todo o que se vai facendo desde a Asociación, ten un obxectivo común por parte dos que formamos a Directiva : facer cada vez máis Parroquia, intentando ademáis que cada veciña e veciño de Cerponzóns séntase orgulloso do lugar onde naceu ou de onde vive.

É sumamente importante que o asociacionismo non morra, que a defensa das nosas peticións antepóñanse ás simpatías por algún determinado grupo ou idea política, nós estamos para defender a todos os nosos veciños, sexan cales sexan as súas  preferencias políticas.

ALCUMES DOS VECIÑOS DE CERPONZÓNS.

NOVAS RELACIONADAS COS ALCUMES DOS SERPENTIONENSES :

Fai uns días mantiven unha reunión co Concelleiro Alberto Oubiña, mostreille o traballo relacionado coa recolleita de alcumes da Parroquia de Cerponzóns.

Comenteille como cheguei a reunir os 571 alcumes, a maioría deles coa colaboración de moitos veciños e veciñas da Parroquia, outros alcumes funos atopando tras un labor de horas de investigación en varios documentos que fun atopando en diversos organismos.

Logo da explicación pedinlle axuda económica para poder facer copias suficientes para que os socios da Asc. De Veciños O Chedeiro de Cerponzóns dispoña dun exemplar dos Alcumes.

Aínda que o orzamento para facer unhas copias non era moi elevado tivo que pasar a petición polos conductos reglamentarios e aprobar dita petición.

Acaban de informarme que foi aceptada a miña petición, así que en breve comezarán a editar os exemplares e comenzar co reparto en canto poidamos.

ALCUMES  ( relacionados por diversos motivos)…290 

ALCUMES (relacionados cos lugares da parroquia)…57 

ALCUMES (relacionados cos lugares de procedencia)…12 

ALCUMES (relacionados cos oficios)…41

ALCUMES (relacionados procedencia de apellidos)…78

ALCUME XERAL DOS HABITANTES DA PARROQUIA…1

HIPOCORÍSTICOS …92

TOTAL …571

Logo de varios meses traballando na recolleita dos alcumes da miña parroquia de Cerponzóns, dou por finalizado este traballo que fai un tempo tiña en mente de levalo a cabo.

Un traballo de investigación que me levou a buscar en diversas fontes de información, a máis importante a dos veciños e veciñas da parroquia que colaboraron comigo para poder realizar este recompilatorio de alcumes.

A recopilación comezou pedíndolle aos meus veciños e veciñas que fixesen memoria daqueles alcumes que eran habituais na súa contorna, do seu propio, e dos veciños máis próximos, rematando en xeral de xente da parroquia.

Aos poucos días de pedir a colaboración, fóronme chegando a través do wasap, coma se fose unha cascada, unha gran cantidade de alcumes, foi algo impresionante.

Outras veces foi quedando cos veciños, fomos desgranando lugar por lugar, casa por casa, todos aqueles alcumes que ían recordando. Outros alcumes funos atopando no arquivo, en bibliotecas, en documentacion varia etc.

Os alcumes que aparecen están divididos en varias partes, son en total 571.

Púxenme a redactar o alcume de cada un tomando varias circunstancias, por exemplo,  un sobrenome que se puxo polo oficio, ou por un defecto físico,  por un defecto na fala, polo lugar onde vive, polo súa procedencia, polo apelido…

Tamén hai un grupo denominado hipocorístico, que aínda que non son propiamente alcumes, tamén se agregaron por ter relación dado as súas variacións con respecto ao nome propio da persoa.

Espero que sexa do agrado de todos, polo menos da maioría.

Quero agradecer de corazón a todos os veciños que me axudaron, sin a súa colaboración non podería chegar a facelo, grazas tamén ao mestre Luís Losada, quen foi o que supervisou e corrixiu as posibles faltas de ortografía.

Grazas a todos.

10- ALEJANDRO DEL RÍO

Hoxe, día de Sta. Cecilia, quero recordar a un gran amigo da miña familia política e meu tamén desde o día en que lle fixen unha visita á súa casa de Ourense. Trátase do mestre ourensán Alejandro del Río Fernández.

Alejandro del Río, o primeiro pola ezquerda.

O meu sogro, Bernardino e Alejandro coñecéronse facendo o servizo militar en Pontevedra, estiveron xuntos na Banda Militar. Desde aquel momento fixéronse moi amigos e sempre mantiveron moi boa relación, pasados os anos íbamos a Ourense a estar coa familia Del Río, nas comidas que tiñamos sempre se acaba falando de música. O último que souben do mestre foi polo mes de abril do ano 2011, cando a Banda de Bellas Artes de Cangas e a Coordinadora de Cofradías organizaron un concerto de marchas procesionais na Vila de Cangas.

Tratábase dun evento que tiña como intención recuperar a música das procesións de Galicia e onde nese mesmo evento facíaselle unha homenaxe ao compositor ourensan Alejandro del Río, era a edición número VII do Concerto de Marchas Procesionais.

Unha das obras que comprendía o programa era composición do mestre del Río, o seu título Paz Señor.

Alejandro del Río compuxo moitas obras, destacando os seus famosos pasodobles : BOTAFUMEIROS e SETE ROSAS. https://youtu.be/5nhJ13a1Vr4 https://youtu.be/ycg8jfw_drs

Un tempo despois, desde os medios de comunicación encontro a desgraciada notícia do falecemento de Alejandro (17/02/2021)

Adiós a un compositor y músico: Alejandro del Río

LA VOZ DE GALICIA. OURENSE. 22 Febrero 2021

CELANOVA. Miguel Villar

Fue director de la banda de música de Celanova a finales de los años ochenta y de otras formaciones.

El músico y director de bandas de música Alejandro del Río murió en Ourense a los 96 años. Fue director de la banda de música municipal de Celanova entre los años 1985 y 1988 y también dirigió a las formaciones de Alongos y Merza (Pontevedra). Fue además miembro de la banda de música de Ourense y compositor de pasodobles, como Siete rosas o Botafumeiros y de piezas procesionales.

En la banda de Celanova dejó una huella positiva y un buen recuerdo tanto como maestro como en el plano personal. Dirigió a la formación celanovense en unos años en los que el colectivo de músicos fue reclamado para actuar en la localidad catalana de Rubí —por el hermanamiento de la ciudad barcelonesa con Celanova— en las Fallas de Valencia y también acompañó a la banda en las procesiones de la Semana Santa de Zamora.

CITAS LITERARIAS (22) FAUSTO CERPONZONES

ARTIGO LOCALIZADO NO XORNAL LA VANGUARDIA ESPAÑOLA

Con data 25 de Xullo de 1973 publicábase este artigo que me sorprendeu totalmente, agradezo calquera información que me poidades chegar sobre Fausto Cerponzones

LA CALLE Y SU MUNDO
FUEGOS
(Se queman millares y millares de árboles).
En la obra del ingeniero de montes Fausto Cerponzones, “Arden las laderas”, que vio la luz ya comenzado el programa de repoblaciones forestales, después de las talas registradas en la ” Era del escantillón” , se estudian los inicios de los incendios montañeros. Estos fuegos constituyeron una protesta de los campesinos ante la ocupación de vastos terrenos comunales que estaban destinados al pastoreo. La “Era del escantillón ” se apeló de esta guisa, porque innúmeros labriegos tomaron para sí el aparato de escuadrias y recorrieron el país dedicados al trato y cubicación de la madera. rematado éste periodo, surgió el citado programa de repoblación, que tanto perjudicó a los ganaderos humildes y cabe calificar de enfrentamiento agrario-industrial, donde los hombres del rus perdieron la batalla, lo que los obligó a estabular sus ganados. Los bosques se consumían, incendiados por los detractores del progreso y fue menester armar guardias jurados, trazar caminos en la espesura, aptos para vehículos de numerosos bomberos y a escoger determinadas especies resistentes a las llamas que, a modo de telones incombustibles, funcionaban de cortafuegos.

El libro de Fausto Cerponzones tuvo escasa tirada y no fue reeditado, porque nada más publicado se suscitó la llamada ” Guerra de los Conceptos” y todos debieron de empuñar las armas. Con la paz se hizo urgente la necesidad elaborar pasta de papel y los ejecutivos poderosos ordenaron crear masas arbóreas e izaron factorías que vertieron sus residuos en los ríos y las aguas discurrían emponzoñadas. Se unieron a los papeleros los fabricantes de tableros uniformes y contrachapeados. Se dijo por ciertos espíritus burlones que se vivía la civilización de las chapas, pues con dos láminas de castaño y entre ellas un relleno de rizadas virutas, las fábricas vomitaban millones de puertas y ventanas, y las ebanisterías mecánicas otros tantos armarios, taburetes y mesas. El ingeniero Cerponzones escribe que ” al desequilibrio maderero , caracterizado por el empleo abusivo del escantillón, sucedió una etapa de equilibrio, con la rendición de los ganaderos modestos y el futuro presagia otro desequilibrio que teñirá de fuego las vaguadas. A esta fase de futuras quemas le llamó Cerponzones, la ” Vorágine ígnea ” y estima que será de irreparables consecuencias para el hombre.

” Arden las laderas” es un libro muy interesante para conocer un poco la historia de los incendios en los bosques, que si antaño fueron perpetrados por labradores atropellados en sus derechos, ejecutarán en la época de la ” Vorágine Ígnea “, multitudes que aprovistadas de hornos de asar cocinan a la sombra del arbolado. Cerponzones barrunta estos desafueros pues vivió las primicias del excursionismo. En el último capítulo de ” Arden las laderas” el autor grosa el crecimiento de las ciudades y la destrucción de los parques naturales, y termina reconociendo que un bosque ardiendo resulta un espectáculo fascinante, siempre más grato, debido a su grandeza, que el apeo de los árboles, parcelar hectáreas y originar urbanizaciones. Se ve que el ingeniero forestal en trance de escoger era enemigo de la sierra y amaba las llamas, porque de una u otra manera, los árboles tienden a desaparecer. Los augurios son inquietantes, negros, alucinantes. Parece que eso estamos.-ERO