Destacado

O BAILE DO PINO, ACTUACIÓN DE…

CUALES FUERON PARA TI LAS MEJORES ORQUESTAS POR AQUEL ENTONCES:

1-Recuerdo los Cunters, con aquella parodia mexicana, cuando tocaban rancheras. 2-Los Españoles fueron un grupo con actuaciones en el extranjero, muy solicitados por aquel entonces.

3-Sintonia de Vigo, que creo que todavía anda dando “guerra” por ahí…

4-A sintonía de Vigo, os Cunter’s tamén.

5-Sintonía de Vigo

6-Os Cunter’s

7-Sintonía de Vigo

8-Sintonía de Vigo

9-Montes

RECUERDOS QUE ME ENVIARON RELACIONADOS CON EL BAILE DO PINO:

1-Cuando iba al Baile do Pino, recuerdo que en los bailes de Carnaval, había mujeres que venían a ligar, se insinuaban bailando y yo me dejaba llevar, hasta cuando te dabas cuenta que por un lateral de la máscara se le veían las arrugas, jajaja, podía ser mi abuela, jajaja.

2-Hola, fun o baile do Pino, cando actuou CAMILO SESTO, a anécdota e que unha rapaza da primeira fila foi bicada po lo cantante e tuvo un ataque de ansiedad, con desmayo incluido.

3-Eu era unha nena, pero miña nai si foi, na casa poñía moito os discos de CAMILO é a min gustábame moito facerlle o dúo.

4-Eu teño ido muitas veces, prácticamente fomos a casi todolos bailes do Pino, chegabas é o princípio era sesión guateque, despois comenzaban as orquestas e os famosos. A vez que véu CAMILO SESTO, aquelo foi terrible, roubaron todolos bolsos, porque había tanta xente, tanta xente, e roubaronme a min tamén claro, roubaron a barrer, e tamén roubaron as cintas dos cassetes.

A min o bolso apareceume gracias a que tiña unha receta de un médico e polo nome poderonme localizar, muitos dos bolsos roubados apareceron detrás do Ferreiro do Pino, pero aquelo foi terrible aquel día.

Pero bueno, daquela mirabas muitos artistas en directo, estaba mui ben aquelas actuacións.

5-Yo tengo una anécdota con JULIO IGLESIAS , nuestro grupo actuó ese mismo día (LOS MICRONS), Julio apareció con una orquesta de 12 músicos vestidos con esmoquin.

Al finalizar la actuación fuimos todos, con Julio, a tomar unos bocadillos al Parvadas.

6-A miña anécdota no Baile do Pino foi cando estiveron RUMBA TRES, eu coñecía ao dono da Sala da Avenida de Vigo, e pedinlle se me deixaba entrar no camerino do grupo, díxome que si, que ao finalizar a actuación podía entrar a velos e a pedirlle un autógrafo se quería.

Así foi, conforme acabaron, subín as escaleiras e achegueime a Abelleira, esperei un momento a que fose xunto eles e dicirlle que un “fan” quería pedirlles un autógrafo, ao ter o seu permiso, saíu e sinalándome díxome que xa podia pasar.

Cheguei xunto eles, estabanse a cambiar, recordo que era a época de levar os pantalóns vaqueiros de campá e camisas estampadas, así estaban eles jajaja e con aquelas melenas!

Preguntáronme de onde era, díxenlle que dunha aldea de Pontevedra, que se chamaba San Vicente de Cerponzones.

Nun papel que había por unha mesa do seu camerino, asináronme os tres, pero aí non quedou a cousa, resulta que debín cairlle simpático que convidáronme a un wisky ! Eu na miña vida probara un wisky nin outro tipo de alcol, excepto o viño da casa jajaja. Non tiven máis remedio que beberme aquela copa, non podía negarme despois de que me asinasen os autógrafos.

Ese día, como outras tantas veces, fun andando cos meus veciños e veciñas para Cerponzones, eu non paraba de cantar…

7- A parte de cantar no Baile do Pino, ANTONIO MACHIN actuaba no café Urquin, situado na rua Garcia Camba, e facía os traxes na Sastreria Vaquez dos meus padriños Sindo e Carmen.

8- Si que recordo a ANTONIO MACHIN, eu era unha rapaza moi xoven e mirabao a través de un oco das cortinas, ay que tempos!!! Con que pouco nos conformábamos.

9-Hola mis padres recuerdo que me contaron que fueron a ver a NINO BRAVO y que poco después murió… no sabía que fuese ahí … mi madre ya no lo recuerda… también me contaron que fueron a ver a JULIO IGLESIAS … pero no recuerdo a donde fueron … lo que si me dijeron es que JULIO IGLESIAS salió apedreado porque no gustó 😂

10-Eu era bastante festeiro, ainda que non moito dos bailes, pero fun bastante o PINO, o baile da CAÑOTA, a Moraña, a Caldas, Cuntis, Redondela, Soutomaior, Seixido, …., . Si recordo que con unha gran actuación no Pino, ( non recordó quen era), quedaron sin amplificación bastante tempo, e estaba a tope de xente .

11- Eu iba cada semana, nesta sala conocin a novia que tiña antes de marchar para Barcelona, era do lugar de Acuña, en Vilaboa, seguro que ese dia estaba ahí pero non macordo.

12-Baixando de san Cibrán fun ver a BIGOTE ARROCET o Baile do Pino.

13-La segunda vez que fuimos Manolo y yo, al Baile do Pino, llevamos a su hermano Joaquín, Joaquín se cayó por las escaleras y se rompió un brazo.

14- Recuerdo de ir a ver a los HERMANOS CALATRAVA, íbamos con los enanitos, Antonio y Ángel y también recuerdo de ver a MANOLO ESCOBAR.

15-Recordo que iba muito o Baile do Pino, Neno, co seu puro e unha flor.

16-Do dia que veu KARINA a Sala de Festas O Pino, conservo unha fotografía dela, teñoa gardada coma un primor.

17-Hai que recordos dos TRES SOLES DEL PARAGUAY! Un compoñente casou con unha compañeira nosa de traballo, tiñan un local pola Avenida de Vigo, íbamos a escoitalos, que ben cantaban!

Un deles casou con unha rapaza de Lérez, que vivía indo para a Cross.

18-Hai o Baile da CAÑOTA! Que recordos! Ahí foi a primeira vez que fun a un baile! Que ben o paséi! Levoume un primo de Campañó! Paseino mui ben!

19-Eu fun, pero non podo aportarche nada, sólo que había uns chicos guapísimos 😜

20-Yo lo vi en el Baile do Pino (CAMILO SESTO),y tengo una foto suya firmada☺️

21-Ese me lembro (CAMILO SESTO) estaba presente, foi un dia especial.

22-O dia de San Cibran pechaba o comercio pola tarde e o tipico era ao baixar da romeria rematar no Baile do Pino.

23-Eu fun caminhando a tarde, boa e noite maravilhosa e aos lunes de páscoa.

24-Sí lembrome de rimo Baile do Pino, o día de San Cibrán, subindo aquelas congostras, rompeume ó pantalón nó cu, puxen à chaqueta por detrás e seguin de troula, quen pillará àqueles tempos maravillosos.

25-LOS TRES SOLES DEL PARAGUAY…recuerdo verlos en el pub Trebol y en el que tenian posteriormente en Lerez……

26-LOS TRES SOLES! Anda que no!! Y tengo jugado con sus hij@s!!

27-Recordo estar no baile do Pino, con unha actuación dos TRES SOLES do Paraguay, e tamén cear algunha vez, no restaurante que tiñan en Lerez, onde facian as veces algunha actuación .

28-Muitos domingos passava não baile em rodondela e ainda entrava no Pino.

29-Quizas fose unha das últimas veces, que fun o baile da Cañota, e disfrutei como nunca asustando o personal. Era un Domingo de Carnaval, e uns días antes mercara no Gran Garaje, unha calva de goma e tamén a careta a xogo. A cara, era de unha bruxa fea con ganas, tiña as clásicas espullas na naris afilada. Os buxeiros da naris e da boca eran pequenos, cada vez que respiraba a cara inflaba e desinflaba. Recordo, así como empezó a subir as escaleiras, a xente apartábase como si aparecerá o diaño, eu volvíame cara atrás para ver qué era o que os asustaba, pero non vía nada raro, hasta que me decateie que era eu, o que tanto medo daba.

30-A actuación que según miña tía foi máis multitudinaria foi a de PERET. A que máis lle gustou foi a de CAMILO SESTO. O Baile do Pino tiña moi mala fama ata que o colleu o da Cañota e empezou a contratar “artistazos”, abría as portas o domingo ás 6 da tarde e non cerraba ata a unha da mañá. Alí acudían xente xove e maiores, era a cita máis importante na Pontevedra dos 70. A sala non tiña nada de especial, sen luxo ningún, era moi grande e tiña un bar pequeniño nunha esquina que daba bebidas. Non había butacas nin sillas todo era pista para bailar e enchíase tódolos domingos, non cabía un alfiler. Sobre ás 6 empezaban a actuar as orquestas e alí bailaba todo o mundo, era moi animado. As 11 empezaba á actuación principal. Ela non faltaba nin un domingo era a mellor diversión da época.

-Tamén me di que non existía a comprar anticipada de entradas, ás seis abrían as dúas taquillas e se compraba non momento, fose o arista que fose. Só había dúas portas de entrada, baixaban oito escalóns e a pista xa era deles. A saída era polas mesmas portas.🤦🏻‍♀️

-e ningún quedaba fóra, sempre había entradas para todo o mundo, só se estaba un pouco máis apretado

31-O dia que veu MANOLO ESCOBAR o Baile do Pino, foi o no va más! Recordo unha veciña miña que lle gritaba: Manolo! Ay mi Manolo! É de repente desmallouse!

32-Si, fun cando actuou BASILIO e a xente en vez de aplaudirlle decían

e nejro e nejro.

33-LORENZO SANTAMARÍA ….Me trae muchos recuerdos. Sus baladas siempre me gustaron….. “Para que no me olvides”, “bailemos”, “si tu fueras mi mujer” y tantas otras. En determinados momentos todavía las escucho……

34-LORENZO SANTAMARÍA …muchisimos recuerdos y disfrutando mucho era mi cantante preferido, junto con NINO BRAVO

35-O único que podo contarche, si te interesa, e o encontro que tiven con o propietario do baile que vivía no Río de Xaneiro. Un saudo

36-Meu pai dime que él tamen foi o Baile do Pino, e seica se sentaba nos asientos que daban contra a carretera, xa daquela facianse manitas🤣🤣🤣🤣

-Viña a pe desde Cerponzóns hasta a ponte do burgo e o pasar o puente hacia o centro había tamen unha gasolinera, cruzaba pontevedra por ali e a carretera de vigo, festa rachada, mais tarde xa iba en bicicleta o baile.

Un seguidor de ésta sección me acaba de enviar una foto relacionada con el Baile del Pino. Por un lado, está hecha en el día que iban actuar LOS HERMANOS CALATRAVA. Por otro lado, es que los dos hombres de la foto, eran los porteros del baile. Yo sé quién es uno de ellos, pero el otro no, haber si hay alguien que pueda decirnos sus nombres.

22 ENERO 1978 MANOLO DE VEGA.

Humorista y cantaor, Manuel Rafael de Vega Alonso, conocido artísticamente como Manolo de Vega (28/05/1942)(15/07/2015) comenzó su vida artística imitando al cantaor cordobés “Fosforito”, por aquel entonces Manolo se daba a conocer con el apodo de “Fosforito de Valladolid”

En los años 60 triunfó en el mundo del flamenco, actuó en numerosos teatros por toda España y acompañó durante un tiempo a la insigne Mariemma como cantaor. Tuvo una época de mucha popularidad, actuando en televisión, teatros y salas de fiestas, realizando un buen número de grabaciones discográficas. Trabajó en “Esta noche fiesta” programa de variedades en directo, emitido entre los años 1976 y 1977, dirigido por Fernando Navarrete y presentado por José María Íñigo.

Durante los años 80 y 90 tuvo protagonismo su faceta humorística como contador de chistes, siendo comediante habitual del programa televisivo “No te rías que es peor”. También intervino en varias películas.

Últimamente se dedicaba a la canción aflamencada y al humorismo, mezclando fandangos con chistes.

El 22 de Enero de 1978 MANOLO DE VEGA estuvo en el Baile do Pino, le acompañaron en el escenario LOS CUNTER’S y la ORQUESTA X.

08 ENERO 1978. DÚO GALA y sus Mariachis.

Jesus Fernandez Blazquez (1938) perteneció al conjunto Los Guaranis, junto a su hermano Angel, forma el DÚO GALA.

Desde principios de los años 1970 hasta cuando se separan en 1976 sacaron al mercado varios discos, a partir de ese año hasta el 1982, Jesus forma dúo con el gallego Paco Formoso Seara, tanto con uno como con otro, pasearon con enorme éxito la canción mexicana por muchas salas de baile, sus temas más clásicos como ‘Te traigo en mi cartera’, ‘Fallste corazón’, ‘’¡Ay, Jalisco no te rajes!’, ‘Cartas a Eufemia’, ‘La Llorona’,’ Guadalajara’,…se escucharon por toda España, además actuaron en TVE, en Televisa (Mexico) y por varios países de Europa.

El DÚO GALA estuvieron en el Baile do Pino el 8 de Enero de 1978, le acompañaban sus mariachis y la Orquesta GRAN PARADA.

24 ABRIL 1977. LORENZO SANTAMARÍA.

Lorenzo Rosselló Horrach (21/02/1946) más conocido por Lorenzo Santamaría, en los años 70 fue uno de los artistas de canción melódica que más éxitos obtuvieron. Sus comienzos tuvieron lugar en 1965, formando su primer grupo, después se va a Los Bríos y en 1967 se suma al grupo que por aquel entonces estaba causando furor en la isla de Mallorca: Los Z-66

A partir de 1970 inicia su carrera en solitario, tomando el nombre de su localidad natal como apellido artístico.

Entre los años 1975/76 llegan sus primeros éxitos “Para que no me olvides” y “Si tú fueras mi mujer

A finales de 1981 también fue exitazo: Bailemos.

Durante unos años estuvo alejado del mundo de la música, participando en varías películas españolas, es en 1985 cuando retorna a la música, ésta vez cantando en catalán. En los 90 forma parte de paquetes de artistas denominados Mágicos 60, realiza varias giras y termina con un concierto con su antiguo grupo Los Z-66, poco a poco, sin abandonar del todo su actividad musical se va alejando y se queda a vivir cerca de donde nació.

Lorenzo estuvo en el Baile do Pino, el 24 de ABRIL de 1977, aquel día fue otro día apoteósico, con él estuvieron compartiendo escenario ODISEA y ORQUESTA X.

15 ABRIL 1977. BIGOTE ARROCET

Hoy le toca a Edmundo Arrocet Von Lohse (29/11/1949) conocido artísticamente como Bigote Arrocet, humorista argentino de origen chileno. Hijo de padre español y madre hispano-alemana.

Su fama comenzó en el Festival Internacional de la Canción de Viña del Mar, donde interpretó ‘Libre‘ de Nino Bravo, tenía por aquel entonces 21 años y se hizo muy popular imitando a famosos.

Era el año 1974 cuando se establece en España, su salto a la fama le llega con los programas “Aplauso” y “Un, dos, tres…responda otra vez”.

Fue presentador de programas, participante en concursos, concursante en realitys, actor en varias películas…Bigote Arrocet pasó por el Baile do Pino el día 15 de Abril de 1977, con él estuvieron los grupos QUEIMADA y AGARIMO.

06 MARZO 1977 LOS GALES DE ESPAÑA y ORQUESTA X…Avenida De Vigo

05 MARZO 1977 BRINDYS y PLAY BOYS…La Cañota

13 FEBRERO 1977 PLAY BOYS y EMBAJADORES de La Coruña.

30 ENERO 1977 CHICOS DEL JAZZ y NOCTURNOS

23 ENERO 1977 LOS ALKAR y FLORIDA

16 ENERO 1977 LOS GOLFOS.

15 ENERO 1977 LOS GOLFOS.

Manolo y Jorge, dos hermanos gaditanos que se hicieron famosos cuando forman el dúo Los Golfos, con su ritmo de rumba-pop y aquel tema del año 1976 “Que pasa contigo tío”, que un éxito por todo lo alto, siendo la canción de aquel verano y una frase que se puso de moda en todo el país.

Otro tema que no se quedó atrás fue “Que me quiten lo bailao”, Los Golfos eran unos niños que arrasaban, niños de barrio, descarados y que que tenían en aquellos años mucho éxito con su rumba-pop tan contagiosa.

Los Golfos tuvieron una vida breve como grupo, Manuel “Malou” Sánchez, y Jorge Sánchez, reaparecieron años después de su época dorada, con el nombre de “Manolo y Jorge”, pero no resultó.

Los Golfos estuvieron en la Sala Avenida de Vigo el 15 y 16 de Enero de 1977, con ellos estuvieron los dos días los Conjuntos PALMA y FLORIDA

18 DICIEMBRE 1976. RUMBA TRES.

El grupo Rumba Tres, compuesto por el cantante Pedro Capdevila, José Sardaña (voz baja y guitarra solista) y Juan Capdevila (armonías vocales altas y guitarra rítmica), se conocieron siendo muy pequeños, desde la escuela, comenzando a tocar por cafés y bares de su pueblo, seguidamente sus actuaciones en las emisoras barcelonesas constituyeron el paso previo a la firma de su primer contrato discográfico. En los inicios de su trayectoria profesional en el mundo de la música, se dieron a conocer como “Los Espontáneos” (1963/70)

En 1970, al cambiar de sello discográfico, cambian su nombre porque el que tenían se parecía demasiado al de una banda británica que ya lo había registrado. “Como éramos tres y hacíamos rumba, la discográfica que nos acababa de fichar nos lanzó como Rumba Tres

En ésta segunda etapa discográfica lanzan las canciones : “Tu nombre” y “Besos”, seguido de otros discos con: “Los palitos”, “Ana María”, “Beatriz” y “Me marcharé”.

Pero la canción que fue éxito total y le dio popularidad fue en el disco titulado “Perdido amor”, quién no llegó a cantar : “Ya no te puedo querer / mi cariño se acabó”.

A partir de ahí Rumba Tres afianzó su éxito con “Tengo lo que quiero”, una rumba alegre, juvenil y desenfadada. En 1974, con su nuevo disco “Si quieres olvidar” comienzan a darse a conocer por países de Europa y ese mismo año, en el verano, llega uno de sus temas que los consagran: “No sé, no sé”, éxito nacional en ventas de discos, un tema de Manuel Sánchez Pernía, que tras una actuación en Salamanca, se acercó a ellos y les dijo que quería mostrarle unas canciones suyas, una de ellas decía: “No sé, no sé que tienen tus ojitos que me vuelven loco”, y que Sánchez Pernía había escrito inspirado por la mirada de su hija.

Más tarde llegan “No vuelvas a soñar”, “Indiferencia”, “Quiero ser feliz”, “El Tiburón” y otras muchas más.

RUMBA TRES, estuvo un 18 de Diciembre de 1977, con ellos ORQUESTA MONTES y CONJUNTO ODISEA, y fue una noche especial para mí, yo estuve presente ese día, compartiendo camerino con los tres componentes después de su actuación, pero eso ya lo comentaré más adelante.

Fueron 18 orquestas y conjuntos los que actuaron entre el 18 de Enero y el 9 de Mayo de 1976 en el Baile do Pino, además con la actuación de nuevo de Luis Lucena, os comparto la lista:

09 MAYO 1976 LOS CUNTER’S , ODISEA y SALNESES…

18 ABRIL 1976 LOS ESPAÑOLES y ORQUESTA SINTONÍA DE VIGO…

03 ABRIL 1976 LOS DUENDES y ORQUESTA MONTES…

02 MARZO 1976 LOS CHICOS DEL JAZZ y LOS SALNESES…

21 FEBRERO 1976 BRINDYS y PLAY BOYS…

31 ENERO 1976 LUIS LUCENA y LOS KINFERS y FLORIDA…

25 ENERO 1976 LOS MICRON’S y GRAN CASINO…

18 ENERO 1976. MAGOS DE ESPAÑA, BRINDY’S y POCEIRO.

11 ENERO 1976. MANOLO OTERO

Manuel Otero Aparicio (25/06/1942)(1/06/2011)

Hijo de Barítono de ópera y zarzuela y de una madre actriz de comedia musical y clásica, estudió canto muy joven, con catorce años, su profesora fue su madrina. Manolo Otero, cursó los estudios de bachillerato y posteriormente se licenció en Filosofía y Letras en la Universidad de Madrid.

Comienza su carrera musical en el año 1968, grabando dos singles. Es en el año 1974 cuando graba el tema “ Tengo todo el tiempo del mundo”, una canción que lo hizo famoso internacionalmente, seguidamente, en los años 75/76 y 1977 graba los temas más importantes de su carrera: “Qué he de hacer para olvidarte” “Bella mujer”, “María no más “, “Sin ti”, “Sigo mi camino” y un tema utilizado en la película “El libro del buen amor”, titulado “ Canción del Buen Amor”, siendo protagonista.

Anteriormente, en el año 1973 se casó con la vedette María José Cantudo, separándose en el 1978. Su figura de galán le hizo ganarse prestigio, ayudado por su trabajos en el cine y teatro. Cuando se fue haciendo popular con los temas antes citados, la crítica comentaba que Manolo no cantaba, sino que susurraba, lo que él hacía es que no usaba toda su fuerza vocal, sino que lo hacia en un tono más suave, Manolo tenía un estilo y una voz muy particular, que algunos no entendían. Al cabo de un tiempo, se desplaza a Brasil, obteniendo varios reconocimientos por su carrera artística, Discos de Oro y Platino.

Falleció el 1 de junio de 2011 en Brasil, víctima de un cáncer hepático.

El 11 de Enero de 1976, Manolo Otero, acompañado de LOS NOCTURNOS y la ORQUESTA FLORIDA, actúa en la Sala Avenida de Vigo, además de cantar, rompió unos cuantos corazones…

06 ENERO 1976. LOS BRINDYS y ORQUESTA COMPOSTELA

El día de Reyes de 1976, en la Sala Avenida de Vigo, actuaron LOS BRINDYS y la Gran ORQUESTA COMPOSTELA.

04 ENERO 1976. PLAY BOYS y GRAN CASINO

La primera actuación del año 1976 en el Baile do Pino, estuvo a cargo de LOS PLAY BOYS y la ORQUESTA GRAN CASINO.

21 DICIEMBRE 1975 JOSÉ VÉLEZ y su conjunto.

Finalizamos el año 75 con José Vélez (19/11/1951) uno de mis cantantes favoritos de mi juventud.

Joselillo fue el segundo de diez hermanos de una familia humilde canaria, desde muy jovencito destacó por su voz y siempre acudían a él para que actuase en las fiestas del colegio, o fiestas familiares y también populares. En el caso de éste cantante, su madre no era partidaria de que anduviese a cantar, fue su padre el que lo animó siempre, indicándole que hiciese siempre “lo que el alma le pedía”.

Comenzó su carrera musical en un grupo denominado “Trío Maravillas”. Para promocionarse, en los años finales de los 50, la radio era el medio más indicado, se organizaban muchos festivales en las diferentes emisoras. En uno de los concursos José gana y un productor le propone iniciar su carrera artística, pero su madre se opone, aún así José sigue participando en más concursos y consiguiendo popularidad.

Con 10 años estaba actuando por diversas salas de la isla, con 12 participa en el festival de la canción “Isla de La Palma” y gana dicho festival, el premio fue de 8.000 pesetas. Con 14 años seguía actuando pero ya por todas las Islas Canarias, á los 17 años y con el consentimiento de la madre viaja a Madrid para grabar un disco.

Pero sus primeros años no fueron fáciles, tuvo que pedir trabajo en varias orquestas, se presentó a festivales y concursos (que los ganaba todos), hasta que en 1967 comienza su verdadera exitosa carrera, su segundo single “ Es así la vida” hace que se comience a escuchar por toda España.

Y los éxitos comienzan a llegar unos detrás de otros, cuanto hemos cantado y bailado con: “Vino griego”, “Romántica”, “Bailemos un vals”, “Que no pare el amor”, “Te voy a enamorar”

El 21 de Diciembre de 1975, JOSÉ VÉLEZ estuvo en el Baile del Pino, junto a su conjunto, compartieron esa noche el escenario el grupo LOS XEIXOS y GENMA y la Orquesta PALMA.

Publicidad del Diario de Pontevedra.

20 ABRIL 1976. LOS SANTOS, LOS SALNESES Y ORQUESTA X

El domingo 20 de Abril de 1975, la Sala de Baile Avenida de Vigo, anunciaba la actuación de dos grandes conjuntos musicales.

LOS SANTOS y LOS SALNESES.

Junto con estos dos grupos, los acompañaba la famosísima

ORQUESTA X

También se anunciaba el servicio de Ómnibus a las parroquias de Lérez y Berducido.

Publicidad del Diario de Pontevedra

13 ABRIL 1975 LOS TRES SOLES DEL PARAGUAY.

Hoy toca hablar de un grupo formado por Darío Duarte, Wilfrido Aquino y Gabriel Meza, componentes Los Tres Soles del Paraguay, que recorrieron el mundo triunfando con su música.

Éste trío se formó en 1966 y muy pronto se fueron a Brasil, con mucho trabajo y esfuerzo lograron estar en las mejores salas de baile. Allí conocieron a un cantante de boleros, Aldemaro Dutra, grabando juntos varios discos exitosos. Antes de llegar a España, realizaron giras por Argentina, Uruguay, Estados Unidos, Japón, Suiza, Francia, Alemania y Portugal. Al llegar a Madrid, principios de los años 70, participan en el programa de TVE denominado 300 Millones y Estudio Abierto.

Cuando llegaron a Galicia, se sintieron tan a gusto, que decidieron quedarse a vivir en ésta ciudad, además, uno de sus componentes, Darío, se había enamorado de una chica gallega y Pontevedra terminó siendo su centro de actividades. Actuaban muchos veranos en nuestra ciudad, con un repertorio compuesto de boleros, guaranias y no podía faltar la música gallega, donde interpretaron muchos temas populares: Unha noite na eira do trigo o también Teño un amor en Rianxo, no faltaban en su repertorio allá donde actuaban.

También estuvieron trabajando durante varios años en Dubai, en época de invierno y después en Tenerife, uno de los lugares de mayor número de turistas. En el año 2013, Gabriel, tercera voz y guitarra fallece a los 73 años, desde ese día sus restos descansan en el cementerio de Lérez.

Seguro que os viene a la memoria bailar los temas :

“La Chalana”, “Mi Puerto Rico”, “Guantanamera”, “Cuando salí de Cuba”, “Playa de Sanxenxo “, “María Bonita”, “El pájaro Campa”…

Los Tres Soles del Paraguay actuaron en la Sala Avenida de Vigo el 13 de Abril del año 1975, compartiendo escenario ese día con los grupos LOS KINFERS y LOS ALKAR.

La Sala publicaba que habría servicio de autobuses a Lérez y Berducido, al finalizar el festival.

En el mes de DICIEMBRE de 1974, pasaron las siguientes orquestas y grupos por la Sala Avenida de Vigo:

25 DICIEMBRE 1974…LOS BRINDY’S y LUZ VERDE

22 DICIEMBRE 1974…LOS NOCTURNOS y SALNESES.

Publicidad del Diario de Pontevedra

14 DICIEMBRE 1974…LOS ESPAÑOLES y ESTRELLAS AZULES

08 DICIEMBRE 1974…LOS ESTELARES, NOSA TERRA y LOS BRINDY’S

Publicidad del Diario de Pontevedra

14 NOVEMBRO 1974. XIL RÍOS

José Antonio Gil Ríos (1948, Moaña, Pontevedra), mais coñocido como Xil Ríos, e un cantautor e compositor galego, que comenzou a súa andadura artística no ano 1971, foi no Festival Bahía de Vigo, co tema “Un anaco de pan”, de ahí saliu o seu primeiro sencillo. De família mariñeira, comenzou cantando nunha rondalla, un día cantando na Coral Moañesa, o cura que a dirixía dixolle: “Tí tes chispa”.

Tras o éxito do Festival de Bahía de Vigo, veu no ano 1972, no Festival Viña do Condado, estreando o seu segundo sencillo, destacando o tema “Nosa Galicia”, relacionado coa emigración. Unha das tantas anécdotas que tivo, foi cando a Television Española vetou un dos seus temas que trataba da revindicación dos dereitos dos mariñeiros, levaba de título “Aos meus amigos

A partir do 1973, donde ganou o premio do Festival Internacional da Canción do Miño, as suas cancións van colleitando éxito tras éxito: “Nosa Galicia” o “Miña Maruxiña“, “Xirarei“…

O tema Xirarei, dos anos 80, foi unha composición feita por Juan Pardo, e Xil Ríos cantouna tan ben que estivo a punto de ir a Eurovisión, chegando a estar preseleccionado, pero tivo un problema, había que cantar en castelán e poñerse a cantar “giraré”, non soaba nada ben. Chegaron mais éxitos “Rapaciña Bonita”, “O cañeiro” o “De carallada”, “Que non decaia”, “Baila”, “Meu País”, “Vai e vén”, “O trai la la la”, “Xa caerá”

Compartiu escenario con artistas coma Nino Bravo, Paco de Lucía, Miguel Ríos…

No ano 2004 sae a luz o seu último disco “Vai e vén”, chegado o ano 2010 vai rematando pouco a pouco o ir de xiras e compaxina a súa carreira co restaurante, chegado o 2017 foi nomeado Fillo Predilecto da súa Vila. Xil Ríos está considerado como un mito da música galega, as súas composicións tan comprometidas coa nosa sociedade fixo que sexa un dos artistas galegos máis queridos da nosa Terra.

Xil Ríos estivo na Sala Avenida de Vigo o dia 14 de Novembro do 1974, foi nun festival que se fixera a benefício do Asilo.

Publicidad do Diario de Pontevedra

Xunto a él estiveron os conxuntos “ LOS DUENDES” “PLAY BOYS” e “SOLANO”

SOLANO

O precio das entradas (100 pesetas homes e 50 pesetas mulleres) iba totalmente destinado para os anciáns do Asilo.

28/04/1974. LOS XEIXOS con MARÍA GEMMA y LOS SALNESES

Éste día se celebró un gran festival en HOMENAJE A LA MUJER, la sala Avenida de Vigo, tanto por prensa como por radio, recordaba a su clientela que al finalizar el baile habría servicio de taxis.

Publicidad en el Diario de Pontevedra

15/04/1974 LOS DUENDES y ORQUESTA MONTES.

Éste día se celebraba SAN CIBRÁN, y como era día festivo, la Sala Avenida, hizo doblete, el día anterior domingo y el lunes.

Publicidad en el Diario de Pontevedra.

14/04/1974. LOS BRINDYS y LOS NOCTURNOS

Nota: las fotografías de las orquestas las encuentro en la página de Facebook Orquestas 1900, intentando que se aproximen al año de actuación en la Sala Avenida de Vigo.

Orquestas que actuaron los días 14/15 y 28 de Abril de 1975

24/03/1974 CAMILO SESTO

Camilo Blanes Cortés (16/09/1946)(08/09/2019), artísticamente conocido como Camilo Sesto, fue uno de los mejores intérpretes de baladas románticas pop y rock, reconocido como una de las voces insignia de España.

Comenzó en los años 60 con el grupo Los Dayson, cantando por bodas y bautizos. Tras un viaje a Madrid para participar en un concurso, Camilo se queda en la capital y durante un tiempo se tiene que dedicar a tocar instrumentos y a hacer coros para otros músicos, las cosas no iban bien, hasta en 1966, Camilo ingresa en el grupo Los Botines, participando en varias películas.

A principios de 1970, Camilo Blanes, graba un sencillo, de momento no había cambiado su nombre, su carrera en solitario comienza ganando el premio “Revelación“, , es en 1971 cuando graba su álbum “Algo de mi”, es ahí cuando cambia su nombre por el de “Camilo Sesto”, a partir de ahí comienza su popularidad, gracias al éxito que obtiene con “Algo de mi”, comienza a darse a conocer en más países, logrando colocarse en los primeros puestos de audencia de Argentina y España.

Visita Argentina en 1972, recibe un disco de Oro y comienza una gira por ese país con temas que fueron todos éxitos: «Amor amar», «Fresa salvaje», «Como cada noche», «Con razón o sin razón»

Y siguieron: : «Algo más», «Sin remedio» y «Todo por nada».

Poco después: «¿Quieres ser mi amante?», «Llueve sobre mojado», «Ayudadme», «Isabel», «Déjame participar en tu juego» y no podía faltar «Madre».

El 6 de noviembre de 1975, protagonizó el papel de Jesús en la ópera Jesuscristo Superstar, la versión que hace Camilo, la produce él, costeándola en su totalidad.

Después, en 1976, lanza un nuevo álbum, donde con el tema «Solo tú», alcanza el cenit de los éxitos.

Que decir de «Si tú te vas», en el año 1977, otro exitazo, pero ese mismo año, edita otro nuevo álbum y los temas «Miénteme» y «Celos», hacen que cada vez tenga miles y miles de fans.

(Yo creo que el tema que más canté en los karaokes fue la canción “Vivir así es morir de amor”) jajaja.

Y Camilo siguió cosechando éxitos…«La culpa ha sido mía», «Has nacido libre» y «Si me dejas ahora», “Amor, amor”! «Perdóname», «Vivir sin ti», «Días de vino y rosas», «Donde estés, con quien estés» y «Un amor no muere así como así».

Podía seguir aún más, es interminable su lista de éxitos, como bien sabéis.

La presencia de Camilo en la Sala Avenida de Vigo, fue el 24 de Marzo de 1974, aquel día no cogía un alfiler en dicha sala y hubo una anécdota que tuvo incidencia en la gran mayoría de los allí presentes (os la contaré más adelante, en un apartado dedicado a ello, junto a los recuerdos qué vais contándome, relacionado con todos aquellos artistas que pasaron por El Pino).

Ese día en que actuó Camilo, estuvieron compartiendo palco “LOS CHICOS DEL JAZZ” y “ PLAY BOIS”.

Publicidad en el Diario de Pontevedra.

19/03/1974. CRISTINA

María del Carmen Arévalo Latorre ( 19/09/1943), conocida como Cristina la de Los Stop.

Si comienzo a cantar: Tres cosas hay en la vida, Salud, dinero y amor…inmediatamente ós dais cuenta de quien estoy hablando.

Cristina, comenzó muy joven en el mundo de la canción, el primer grupo que formó con cuatro amigos se llamó “ Donald Duck”, en el año 1966 graban su primer disco y comienzan a llamarse Los Stop y sus éxitos “Tres cosas (Salud, dinero y amor)”, “El turista 1.999.999”, “Yo te daré”…

Años después deja el grupo y comienza su carrera en solitario, sin duda alguna el tema “Viva la vida” fue la que volvió hacerla muy popular.

Unos años más tarde decide aparcar el mundo de la música y dedicarse a su negocio y a su hija, pero pronto vuelve a cantar, era el 19 de Marzo de 1975 cuando actúa en la Sala de Fiestas Avenida de Vigo.

Aquel día, acompañaron a Cristina Stop, el grupo LOS NOCTURNOS y ESTRELLAS AZULES.

Publicidad del Diario de Pontevedra.

10/03/1974. LUIS LUCENA

Luis Lisart Tamarit ( 26/06/1932), más conocido por Luis Lucena.

Cuantos recuerdos me traen sus canciones y no porque las cantase yo, no. Recuerdos de escuchar a mis vecinos de Cerponzóns cuando estaban con las faenas del campo y se arrancaban a cantar aquellas canciones de Luis Lucena: “Borracho” “Españolear”, “ Hermano”…

Éste valenciano comenzó su vocación cuando, después de estar trabajando de aprendiz de ebanista, se fue a una fábrica de vidrio, allí conoció a un compañero que era muy aficionado a la zarzuela y cuando escuchó la voz de Luis, lo animó a que se metiese en el mundo de la canción. Lo primero que hizo, con trece años, fue anotarse a clases de baile, pero su profesor al escuchar su voz, también lo animó a que hiciese clases de canto. El nombre artístico viene de una canción que cantaba Antonio Amaya, llevaba por título “Doña Luz de Lucena”, y de ahí salió su nombre.

Su primer éxito a nivel España, fue cuando publica su primer disco, titulado “Es mi niña bonita”, seguidamente llegaron más temas y más éxitos : “Vaya chofer”, “Borracho”, “Aniversario de boda”, versiones de “La Mamma” o de “Ma vie”, etc.

Dos características de Luis Lucena, su quiebro de voz y escribir sus propias canciones, eso le dio alas y muchos contratos, pronto comenzó a actuar en teatros y salas de fiestas.

Publicidad del Diario de Pontevedra.

El 10 de Marzo de 1974, Luis Lucena actúa en la Sala Avenida de Vigo, sus incondicionales, muchos de ellos vecinos míos, acudieron ese día a escucharlo en directo. Le acompañaron ese día los conjuntos: LOS ESTELARES, LOS YAGOS y MELODÍAS.

20/01/1974…MARÍA ESPIGAL

En relación a la artista María Espigal, no puedo aportar gran cosa.

Tengo una referencia del año 1971, como actriz que participó en el film “La montaña rebelde” y en el año 1984 la grabación de un LP “Vivencias”, de género latino, pop y estilo bolero.

Los temas “Estepas”, “Granada y Mexico”, “Oscuridad” y “Solos” son cuatro de los 10 que conforman el LP.

Publicidad del Diario de Pontevedra

La referencia que encontré de su actuación en la Sala Avenida de Vigo, data del 20 de Enero de 1974, actuando con su conjunto LOS ESTELARES y la ORQUESTA PALMA.

25 DICIEMBRE 1973. CHICOS DEL JAZZ y LOS SEIXOS

09 DICIEMBRE 1973 PERET.

02 DICIEMBRE 1973. ALBANO, LOS MÍCRON”S y LOS ESTELARES

Albano Carrisi Ottino, artísticamente conocido como Al Bano (20/05/1943), hijo de agricultores del lugar de Cellino San Marco, Brindisi, Italia.

El nombre de Albano se lo puso su padre en recuerdo de haber participado en Albania en la Segunda Guerra Mundial. Su debut como cantante en el año 1966, en el siguiente año cosecha su primer éxito con el tema “Nel sole”, seguidamente canta dos temas inspirados en los trágicos eventos en Grecia de 1967. Participó en 1968 en el Festival de San Remo con “La siepe” donde la crítica le otorga el premio especial de la Mejor Canción, al siguiente año con el tema “Pensando en te” participa en un concurso denominado Un disco per l’estate

En 1970 se casa con Romina Power,con quien había cantado a dúo Storia di due innamorati (Historia de dos enamorados), tuvieron 4 hijos. Durante años participan en diversos festivales, con temas que se harían números uno en las listas de ventas. Algunos de sus temas más conocidos son: Dialogo, We’ll live it all again, Sharazan, Felicità, Ci sarà, Magic oh magic, Nostalgia canaglia, Libertà, Cara terra mia

En el año 1996 Al Bano comienza una carrera en solitario con È la mia vita, Verso il sole en 1997 y Ancora in volo, en 1999. Ese mismo año se separa de Romina.

En éstos últimos años se dedica a sus negocios de viticultura.

Al Bano pasó por la Sala Avenida de Vigo el 2 de Diciembre de 1973, con él estuvieron LOS MICRON’S y LOS ESTELARES.

14 NOVIEMBRE 1973. PERET…próximamente

06 MAYO 1973. MANOLO ESCOBAR

Manuel García Escobar (19/10/1931)(24/10/2013), cantante de copla y canción española, quinto hijo de los diez que tuvieron sus padres Antonio y Mª del Carmen ( la famosa Madrecita María del Carmen de una de sus canciones más famosas). En el bar de su padre, apareció un día un maestro republicano ya retirado y le dieron cobijo en su casa, éste hombre fue quién a cambio de comida y dormida, le dio formación cultural y musical a los hijos del matrimonio. Siendo muy joven, Manolo se va con varios hermanos para Barcelona y trabaja de aprendiz en diversos oficios, comienza de paso a dedicarse a la música con el grupo “Manolo Escobar y sus Guitarras ( que tocaban sus dos hermanos Salvador y Baldomero). El éxito comienza en el año 1962, al poco tiempo se casa con una chica alemana, Anita, su pareja para toda la vida. Su carrera es meteórica y son infinidad de películas y de canciones que se hicieron números uno.

Su discografía llega hasta el año 2002, algunas de sus temas son :
¡Ay, caridad! (1974), Madrecita María del Carmen (1974),Qué guapa estás (1975)
Niña Bonita (1976), Calor (1977),Mi pequeña flor (1979), Manolo, siempre Manolo (1981), Suspiros de España (1987), Que bonita eres (1991)…

Pero grandes éxitos, auténticos himnos para muchos de sus seguidores, fueron ‘El Porompompero’, del maestro Juan Solano, la primera canción más popular del almeriense., ‘Mi carro’, ‘La minifalda’, ‘Viva el vino y las mujeres’, “Madrecita María del Carmen” temas que a lo largo de los años son cantados en muchas reuniones familiares. Su disco más vendido fue ‘Y Viva España’, del cual vendió más de seis millones de copias originales. Fue el disco más vendido de la historia de la música de España desde 1973 hasta 1992.

Manolo Escobar estuvo en la Sala Avenida de Vigo el 6 de Mayo de 1973.

Aquel día fue apoteósico y os puedo asegurar que muchas chicas sé desmayaron…Ay Manolo! Mi Manolo!

29 ABRIL 1973 próximamente MANOLO ESCOBAR

23 ABRIL 1973. LOS DUENDES y ORQUESTA MONTES

19 de Marzo 1973…LOS TAMARA

Esta banda tan popular, fue fundada en Noia (A Coruña) en 1958, sus arreglos tan originales y muchos temas cantados en gallego, la hicieron conseguir numerosos éxitos. A ellos le debemos inventar el pop en gallego. El nombre del grupo fue idea de uno de sus creadores, Prudencio Romo. Estando en el instituto vio el nombre del río Tambre en un mapa antiguo de Galicia: ponía río Tamara.

En el mismo año de su creación tuvieron una actuación en la televisión, y a partir de ahí comenzaron con una serie de giras que los llevaron por todo el Magreb, después estuvieron en Paris, estando allí, el cantante abandona repentinamente el grupo, y tienen que llamar a Pucho Boedo.

En el 64 cantaron por primera vez en gallego Galicia, terra nosa, iniciando un estilo popular enraizado en la música y, sobre todo, en la poesía gallega, que les daría grandes éxitos. En sus comienzos tuvieron problemas con la censura por cantar en gallego, hasta su sello discográfico ponía objeciones al idioma porque no era comercial, pero el éxito era tal en sus actuaciones que consiguieron salir adelante con su idea.

Innumerables éxitos con muchos temas que compusieron, pero en el año 1967 surgió para mí el más famoso “A Santiago voy”.

Publicidad en el Diario de Pontevedra

Encontré una actuación de Los Tamara en la Sala Avenida de Vigo, el día 19 de Marzo de 1973, festividad de San José. Con ellos actuaron los grupos “LUZ VERDE” y “LOS NOCTURNOS

Luz Verde

10 Marzo 1973…LOS TRES SUDAMERICANOS

Éste grupo paraguayo se puso el nombre de Los Tres Sudamericanos cuando fueron convocados por Columbia Argentina para grabar en Buenos Aires un álbum. Alma, Johnny (el de las gafas negras) y Casto, fueron sus tres primeros componentes. Cuando decidieron ir a vivir a Argentina, Alma y Johnny debieron contraer matrimonio para poder salir de su pais, ya que ella era menor de edad. Años más tarde Casto, decidió dejar el trio e ingresó Daniel (1988), poco más tarde fue Dioni (1990), el que sustituye a Daniel, desde su ingreso, el trío ya no tuvo más cambios. A comienzos de los años 60 viajan a España y tal son sus éxitos por todo el territorio que en 1965 deciden quedarse a vivir. Sus canciones van siendo conocidas por todo el mundo, consiguiendo varios discos de oro.

En su amplio repertorio de 86 elepés, se encuentran éxitos tan populares como Cartagenera, Me lo dijo Pérez, Vuelo 502, Corazón contento, Pulpa de tamarindo, La felicidad, La Chevecha, Gibraltareña o Cuando salí de Cuba. No había guateques o salas de fiesta, donde no se escuchasen sus temas. Participaron en festivales de la canción y en aquel programa de la Tve, Galas del Sábado. Cuando llegaba el verano, siempre nos hacían bailar con su “canción del verano”.

Su paso por la Sala de Fiestas de la Avenida de Vigo, va camino de cumplir los 50 años, fue un 10 de Marzo del año 1973, se celebraba un Gran Baile de Piñata, y con ellos estuvieron las Orquestas “LOS ESTELARES” y “LOS RIVERS”.

Publicidad del Diario de Pontevedra.

04 de Marzo 1973…ANTONIO MACHIN

Antonio Abad Lugo Machín (11/02/1903)(4/08/1977) conocido artísticamente como Antonio Machín, fue un cantante que la mayoría de su repertorio se basaba en la balada romántica.

Nació en Cuba, sus padres llegaron a tener 16 hijos, Machín tuvo que ponerse a trabajar muy joven, fue aprendiz de sastre y albañil.

Su madre siempre lo apoyó y fue en gran parte la culpable de inculcar el amor por la música, mientras que su padre era todo lo contrario, el mundo de la música lo veía para aquellas personas de no muy buena vida, no le gustaba que su hijo se dedicara a cantar, pues, según él, los cantantes eran unos chulos.

Éstos trabajos los compaginaba con la música, su trayectoria comienza en la Orquesta Habana Casino.

Grabó dos temas, Aquellos ojos verdes y Manisero, en 1930 se fué para Nueva York con la O. Habana Casino, pero pronto la abandona, pasando por varios grupos y grabando sus primeros discos. Se desplaza más tarde a Paris y después de estar una etapa en varios lugares en 1939 a Barcelona, desplazándose por Madrid , Sevilla, Alicante…llegando a grabar más de sesenta discos, por cierto, también pasó largas temporadas en Pontevedra.

En nuestra ciudad estuvo en varias ocasiones, se sentía a gusto. Estuvo actuando en el Urquin, con la Orquesta SUR, la cual estaba dirigida por el maestro Juan Moldes.

Hubo una época que el abuelo de mi esposa ( Enrique Vidal) formaba parte de la orquesta que acompañaba a Machín, Enrique fue trompetista de la afamada Orquesta Celta Jazz, y Machín habitualmente en las ciudades donde tocaba, se dedicaba a buscar músicos que supiesen adaptarse a sus boleros para formar momentáneamente su “orquesta” por unos días y tocar así con él en los teatros o salones.

Tengo un vago recuerdo, era yo muy pequeño, lo vi actuar en el Teatro Malvar, me llevó mi padre, y me acompañaban varios vecinos, entre ellos los hermanos Ángel y Antonio, mas conocidos por los enanos de Pidre.

Recordar el nombre de Machín, hace que venga a mi memoria temas como “El manisero”, “ Dos gardenias”, “Angelitos negros”…habituales en el programa de discos dedicados de Radio Pontevedra, uno de mis favoritos.

Machín también pasó por la Sala Avenida de Vigo, aquel 4 de Marzo de 1973, cuatro años antes de su fallecimiento, estuvo acompañado de las Orquestas “Chicos del Jazz” y “Los Nocturnos”.

NOTA: Antonio Machín también tiene su monumento en el Cementerio de Sevilla, una tumba con angelitos negros y junto a ella cada mes de Julio se cantan sus más populares canciones y se esparce sobre ella gardenias y el ron cubano como homenaje de sus eternos admiradores.

Publicidad en el Diario de Pontevedra.

3 Febrero 1973…NINO BRAVO

Luis Manuel Ferri Llopis ( 3/08/1944)(16/04/1973), conocido artísticamente como Nino Bravo.

Sus inicios musicales fueron en el conjunto Los Hispánicos, fundado a finales de 1962, al año, el grupo se disuelve. A parte de la música, Nino trabajaba en una joyería y queda ese año sin trabajo, pero pronto encuentra otro grupo, Los Superson, grupo que lo acompañaría durante sus actuaciones hasta el final de su carrera artística.

Su carrera tuvo un paréntesis con motivo del servicio militar, a su vuelta, las primeras galas no cosechaba éxitos, más bien eran pérdidas.

Hasta que llegó el año 1969 y el tema Te quiero, Te quiero fué la explosión de su carrera, seguidamente comenzaron más temas que lo encumbraron: Esa será mi casa, Voy buscando, Noelia, Cartas amarillas, Un beso y una flor, Libre…y tantos otros temas, como uno de mis preferidos: América, América.

Su carrera es imparable, los éxitos son continuos.

Participó en numerosos festivales, realizó una gran gira por América Latina y en Marzo del año 1973 realiza su última actuación en Valencia.

Allí se le escucharía cantar por primera y última vez el Himno de la Comunidad Valenciana.

El 16 de abril de 1973, Nino, acompañado de tres amigos, se dirigían a Madrid, al principio el viaje estaba previsto hacerlo en avión, pero por diversas circunstancias, lo hicieron en coche, en el término municipal de Villarrubio, el coche de Nino se salió de la carretera y comenzó a dar unas cuantas vueltas de campana, su muerte fue inminente.

Antes del fatal suceso, Nino Bravo había estado por Galicia, concretamente en Pontevedra, en la Sala de Fiestas Avenida de Vigo, actuó el 3 de Febrero de 1973, entre los espectadores, vecinos de mi parroquia de Cerponzóns, que como siempre, al día siguiente en la taberna de mis padres comentaban lo bien que cantaba.

Desgraciadamente el día del fatal suceso volvió a ser tema de de conversación, todos los que estaban en la taberna, comentaban las noticias que se iban dando en la primera cadena de la televisión española relacionadas con Nino y sus compañeros.

Este año que se celebra medio siglo de su muerte, el Ayuntamiento de València tiene previsto nombrar al cantante Nino Bravo como hijo adoptivo de la ciudad.

Su paso por nuestra ciudad de Pontevedra:

Publicidad en el Diario de Pontevedra.

El día de la actuación de Nino Bravo, estuvieron con él la Orquesta POCEIRO y LOS YAGOS.

Orquesta Poceiro

21 ENERO 1973 LOS ÁNGELES

Éste grupo era originario de Granada, en sus comienzos, año 1963, comenzaron su trayectoria musical con el nombre de Ángeles Azules, en el año 1966 eliminaron el apellido Azules.

Las canciones que más recuerdo son Mañana, mañana, Momentos, Abre tu ventana…Ellos también pasaron por la Sala El Pino, a principios de 1973, estaban siendo muy populares y cada vez con más fans. Desgraciadamente en el año 1976, un accidente de circulación acabó con la vida de dos de sus integrantes, Poncho y José Luis.

Desde la página INDYROCK recuerdan ese trágico suceso así:

El 26 de septiembre de 1976, tras una actuación en Tarragona el coche en el que el grupo viajaba por una carretera de Cuenca hacia Madrid, chocó de frente con otro vehículo. Poncho González y José Luis Avellaneda perdieron la vida y Carlos Álvarez quedó herido de gravedad. Paco Quero que conducía la furgoneta con el instrumental de vuelta a Granada, conoció al llegar la noticia. 

Los Ángeles fueron cosa del pasado hasta que en los años noventa Agustín y Carlos deciden rehacer el grupo con Alfonso González “Popi”, hijo de Poncho, a la batería y voz. 

En RamaLama Musica, comentaban lo siguiente:

Con la ayuda de sus familiares y de coleccionistas particulares RamaLama Musica ha podido acceder a treinta y dos canciones que incluyen dichos conciertos y tomas alternativas, ensayos y una serie de grabaciones caseras de gran valor musical y nostálgico.

El día que actuaron en la Sala de Fiestas El PINO, estuvieron acompañados de las Orquestas LOS ESTELARES y PLAY BOYS.

Nota: Relato realizado con la aportación de Wikipedia, Indyrock y RamaLama Musica, Diario de Pontevedra y Orquestas 1900.

Publicidad del Diario de Pontevedra.
PLAY BOYS

7 ENERO 1973PERET

Su nombre era Pedro Pubill Calaf, pero lo conocimos artísticamente como Peret, nació en el año 1935 y falleció en 2014.

Popularizó la música y el ritmo gitano, llegando a denominarse rumba gitana.

Su padre se ganaba la vida como vendedor ambulante de telas y Peret de pequeño le acompañaba en sus desplazamientos, prácticamente no fue a la escuela, aprendiendo a leer de forma autodidacta fijándose en los carteles publicitarios.

Aficionado desde niño a la guitarra y al cante gitano, a los doce años formó un dúo con una prima suya. Se llamaban Los Hermanos Montenegro.

Cuando por el año 1967 grabó “Una lagrima”, versión rumbera de un vals del maestro Monreal, tuvo tanto éxito que se convirtió en la canción del verano de 1968.

A partir de ese momento, las canciones de Peret comenzaron a sonar constantemente en emisoras de radio, máquinas de discos, tabernas, casinos, discotecas, guateques, fiestas mayores…

Fue tal su éxito, que en las discotecas de moda, donde se programa música anglosajona y de los conjuntos españoles de la época, como Los Bravos y otros del género pop, había de pronto un cambio brusco, pasada la medianoche, el pinchadiscos de turno aprovecha para que sonasen las rumbas de Peret.

De regalo de Reyes, la dirección de la Sala de Fiestas, decide traer a éste gran artista a Pontevedra, era el 7 de Enero de 1973 cuándo PERET actúa en la Sala de Fiestas Avenida de Vigo, más conocida por EL PINO.

Ese día fue apoteósico, la Sala El Pino, estaba a rebosar, no cogía ni un alfiler.

En aquellos momentos los temas “Borriquito” y “Es preferible reír que llorar” estaban siendo exitosas en muchas partes del mundo y sus fans aprovecharon la oportunidad de escucharlos en directo.

Al día siguiente, recuerdo que la actuación de Peret, fue el comentario del día en la Taberna de A Rons.

Con Peret, actuó su conjunto y además ese día estuvieron la ORQUESTA FLORIDA (Pontevedra) y LOS SANTOS (Vigo).

En el Faro de Vigo del 12/10/2013, escribía Susana Regueira, referente al Baile del Pino:

A mediados de los setenta cerró sus puertas el baile del Pino, ubicado en la avenida de Vigo y que en su momento fue la gran sala de conciertos de la ciudad. Cantantes como Manolo Escobar o Miguel Ríos o populares humoristas de la época como Bigote Arrocet actuaron en este espacio con capacidad para más de 300 personas que actualmente está siendo derribado y que muy frecuentemente se quedaba pequeño para el numeroso público que pretendía acceder a las actuaciones. La familia Abelleira, propietaria de la sala, recuerda momentos clave como el concierto de Julio Iglesias: llegó a Pontevedra procedente del restaurante arousano Chocolate con dos albariños de más, “así que cantó dos o tres temas y se fue”, recuerda mi amigo Jose Abelleira, hijo del propietario, que por aquel entonces era un niño y se hartó de firmar fotos con el nombre de Julio Iglesias para obsequiar a las fans.

Nota: Éste relato lo hice con la aportación extraída de Wikipedia, Faro de Vigo, Diario de Pontevedra y Orquestas 1900.

Cartel publicado en el Diario de Pontevedra.
Cartel publicado en el Diario de Pontevedra.
ORQUESTA FLORIDA
LOS SANTOS

Aprovecho a comenzar este apartado en la época de carnaval debido a que en el año 2014, el Concello de Pontevedra, en la segunda edición do “Entroido de Verán de Pontevedra” la temática estuvo basada en el “Baile do Pino”.

30 MARZO 1970…SALA EL PINO

Avenida de Vigo, 30 Marzo, Día de San Cibrán, Gran Acontecimiento Musical

Orquesta FLORIDA, LOS ESTELARES y LOS SALTOS DE CÓRDOBA (El Conjunto de la juventud Ye-Ye)

Diviértase en el mejor festival del año, con estos tres incomparables conjuntos.

ORQUESTA FLORIDA
Publicidad en el Diario de Pontevedra.
Destacado

30- CRISTÓBAL COLÓN E O DÍA DO NOSO PATRÓN.

CRISTÓBAL COLÓN NO DÍA DE SAN VICENTE.

No mes de Novembro do 2022, un equipo científico de arqueólogos estiveron levando a cabo unha serie de traballos no cementerio de Adro Vello de Poio, unha ardua investigación para atopar restos de ADN coa intención de investigar a orixe de Cristóbal Colón, chegando a localizar uns trinta fragmentos.

Somos muitos os que estamos esperando que por fin se chegue a clarificar dunha vez a súa verdadeira orixe.

Pois resulta que levo un tempo que estou a realizar un traballo relacionado coa miña parroquia de Cerponzóns, e hai uns meses, atopeime cunha publicación de fai 100 anos que relacionaba a Colón co nome do Patrón da nosa parroquia.

Así que vou compartila con todos os meus seguidores:

10 AGOSTO 1922. EL PROGRESO.

ESPAÑA ES LA PATRIA DE COLÓN.

(Por Alejandro F. Rodriguez de Busto)

Nació Colón en Pontevedra en el año 1436; su abuelo fué Domingo de Colón, «el Viejo»; su padre fué Domingo de Colón, «el Joven»; su madre, Susana de Fonterosa, de origen hebreo; en el año de 1446, Cristóbal de Colón y Fonterosa, de diez años de edad, comenzó a estudiar latin en un convento de Pontevedra, del que era monje Fray Martín de Deza, pariente inmediato del niño Diego de Deza, condiscípulo del futuro almirante Colón; en 1453, la familia de Colón tuvo que huir de España y se refugió en Aveíro de Portugal; Cristóbal, que ya tenía diez y siete años de edad, se dedicó a la navegación, y todo lo concerniente a la náutica: cartografía, cosmografía y pilotaje; en mil cuatrocientos setenta y cuatro (1474) comenzó a pensar en extender la navegación más allá de los limites conocidos del Océano.

Los españoles o iberos habían ya descubierto en 1405 el archipiélago de las islas Canarias; en 1418, las islas de Puerto Santo; en 1419, las islas de la Madera; en 1448, las Azores; en 1454, las islas de Cabo Verde; para continuar las exploraciones en el Atlántico, los Reyes Católicos Fernando e Isabel buscaban un navegante audaz; ese hombre se halló, era Cristóbal Colón y Fonterosa, fué el Duque de Medinaceli encargado de los Reyes Católicos de traer al navegante audaz, lo trajo de Portugal, y lo hospedó en su palacio de Sevilla; desde 1486 los Reyes Católicos le asignaron una pensión para que pudiera estudiar las mejores condiciones de hacer una exploración por el Océano Atlántico; era la expedición en que los Reyes Católicos Fernando e Isabel pensaban hacia ya mucho tiempo, mucho antes en que pensara Colón; la exploración se llevó a efecto en 1492; el Nuevo Continente quedó descubierto para la civilización cristiana; Cristóbal Colón hizo cuatro viajes; en 1506 murió en la ciudad de Valladolid (España), después de declarar muchas cosas que sirvieron ahora para alumbrar el problema apocalíptico colombino.

Hay dos documentos fehacientes que sirven para llevarnos a la verdad. Esos documentos son el contrato firmado por los Reyes de España y Cristóbal Colón en Santa Fe y su institución mayorazga de 1498. El primero lo firmó como «Cristóbal Colón», porque bien sabia que si aparecía con algún nombre o apellido apócrifo, como «Colombo» o «Colombus», podían algún día darlo todo por nulo y quedar desbaratado todo su trabajo y su gloria !para él, sus descendientes y su Patrial!

En el segundo tuvo buen cuidado de estampar que, si llegase a extinguirse la institución por falta de varón, que se buscase en cualquier cabo del mundo aquél que lleve y hayan llevado sus antepasados, el apellido de su linaje verdadero de Colón; claro, como buen marino, tenia que hablar en términos náuticos; y se refería a un cabo de mar. Es el cabo Finisterre, al N. O. de España, el más occidental de Europa, que avanza sobre el Atlántico; se sigue barajando la costa al Sur de este cabo, y pronto, en la misma costa gallega, se da con el cabo Corrubedo, que queda al lado Norte de la entrada de la ría de Pontevedra y ciudad del mismo nombre A este cabo, pues, es al que se refería Colón en su institución mayorazga, y a Pontevedra el lugar donde vio su luz primera.

Las primeras impresiones que recibió ahí en su niñez, en esa hermosa ciudad, bañada por el rio Lérez, en sus costas, en sus playas, sus vegas, su cielo, sus bosques, arroyos, prados y numerosos panoramas y paisajes que deleitan y adornan sus contornos, como en toda la región galaica, quedaron para siempre firmes y grabadas en su alma y en su corazón, como lo probó después de su retorno a la Patria con tan larga ausencia y al emprender su apocalíptico viaje a través de lo desconocido, buscando siempre que podía el neutralizar «su recurso de hacerse «extranjero», y al mismo tiempo suspirando por su Patria oculta, probar su gran patriotismo español, que bien lo probó, desde el momento en que firmó las capitulaciones con los Reyes Católicos y empezó a prepararse al grandioso viaje.

Este viaje era el resultado de lo que se proponían ampliar los Reyes de España en consecuencia de que ya sólo a España se debían en esa fecha todos los más grandes descubrimientos; pues además de las islas que cito anteriomente que habían descubierto los españoles al Occidente de Africa y de España, ya tenían también descubiertas los navegantes españoles las costas occidentales, orientales y meridionales con el cabo de Buena Esperanza, del contiente africano y el mar de la India, con sus costas, y algunas de las islas orientales.

Antes de seguir adelante necesito explicar algo de lo importante que es y fue Pontevedra en dar hijos esclarecidos a la Patria española y nombrar algunas de las parroquias que forman su Ayuntamiento, por citarlas en su descubrimiento el gran almirante. Las parroquias son: Santa María de Alba, Santa María de Bora, San Pedro de Campañó, San Vicente de Cerponzones, San Salvador de Lérez, San Andrés de Lourizán San Miguel de Marcón. Santa María de Mourente. San Bartolomé y Santa María de Pontevedra, San Martin de Salcedo y San Pedro de Tomeza; es diócesis de Santiago y capital de la provincia de su nombre.

Resulta que o día que descubriu Colón a illa de San Vicente, foi o 22 de xaneiro de 1498.

Precisamente o 22 de xaneiro é o día que se celebra a festividade do devandito santo, Patrón da Parroquia de Cerponzóns.

A pregunta é a siguente:

Púxolle Colón ese nome á illa cando á descubre debido precisamente por ser á festividade do día e ademáis porque coñecía a nosa parroquia?

Para situarnos, a illa de San Vicente e as Granadinas, coñecidas polos aborígenes como Youlou ou Hairoum, están situadas ao norte de Venezuela, na cadea das Antillas Menores do mar do Caribe.

Illa de San Vicente.
Illa de San Vicente.

NOTA: Un dos personaxes que máis sabe de Colón comentoume hai pouco que Cristóbal Colón tamén bautizou varios lugares con nomes das confrarías existentes en Pontevedra naqueles tempos.

Destacado

31- CITAS LITERARIAS, ASASINATO DE MAEL DE SERPENTIONES.

DIARIO DE PONTEVEDRA, 16 DECEMBRO 2022

Desde a redacción do Diario de Pontevedra publicouse un artigo donde dice:

Dez autores novelan dez barrios da cidade con Diario de Pontevedra e a editorial Elvira.

Unha de éstas novelas está relacionada coa nosa Parroquia de Cerponzóns.

Así falan dela:

ASASINATO DE MAEL DE SERPENTIONES.

O escritor e guionista de cómic e cine Rodrigo Cota quixo achegar o seu gran de area a esta iniciativa escribindo Asasinato de Mael de Serpentiones. Como el mesmo sinala, “Serpentiones é o nome antigo que ten o que hoxe coñecemos como Cerponzóns“, a parroquia que el elixiu para ambientar este relato.

En Cerponzóns, Rodrigo Cota remóntase á época castrexa para configurar unha novela irónica desenvolvida arredor do asasinato dun xefe da tribo no momento da chegada ao castro de Serpentiones do protagonista, Marco Tulio.

AVISO: Un erro da editorial fixo que a historia que leva por nome MOURENTE, debería ser CERPONZÓNS.

A historia ASASINATO DE MAEL DE SERPENTIONES, xa está a venda nas librerías de Pontevedra.

Destacado

14- RECORDOS DOS BAILES DE ANTES.

OS BAILES DAQUELA.

Si volvemos a vista atrás e damos un repaso desde os anos corenta e cincuenta observamos que os nosos antepasados non tiñan moito tempo para pasar o tempo en divertirse, bailar era o máis habitual, ben nas festas tradicionais, ben naqueles bailes que se organizaban en casa dalgún veciño. Outra das diversións que máis gustaban era a de ir ao cine, era tamén unha forma de lecer moi popular, pero non todos podían e aqueles que dispoñían de medios ían cada certo tempo. Houbo unha época en que vivín unha proxección dunha película nun alboio dunha aldea chamada Valiñas, estaba pasando uns días en casa duns amigos dos meus pais e chegaron uns homes que cargaban uns trastos, pediron usar o alboio de casa, nun fondo estenderon unha saba branca, no outro a máquina de proxección e pola noite fixeron o pase, o alboio estaba ata os topes de xente, a entrada creo recordar que costaba cinco pesetas.

Volvendo ao baile, desde os primeiros anos de principio do S. XX era habitual nas verbenas bailar o baile tradicional galego, pero cando comezou a moda do baile moderno agarrado a polémica estaba servida, os domingos en misa os curas nas súas homilias criticaban ese tipo de baile considerándoo pecaminoso.

Anos e anos onde as mulleres e os homes tiñan complicado poder estar xuntos, o habitual era que estivesen separados, pero desde ben pequenos, tanto na escola como na misa. Si ibas un domingo á cidade vías como nos paseos os homes ían por unha banda e as mulleres por outro. Hoxe en día temos aínda algún exemplo do que estou dicindo, é habitual que na nosa igrexa os homes queden na parte de atrás e as mulleres colócanse nas primeiras bancadas.

Así que aqueles bailes onde se poñían de moda os bailes agarrados como por exemplo o pasodoble, a polca, a rumba, o vals etc. eran os lugares idóneos para poder ter un contacto home/muller tan desexado.

Como dixen antes, eses bailes chegaron a ser definidos como inmorales e foron perseguidos, principalmente polo cura da parroquia e por suposto tamén polos pais das mozas que acudían aos bailes, había que controlar que o baile non implicase estar demasiado agarrados para así evitar a quente paixón humana diante de todo o mundo, para evitar eses momentos de quentura era habitual que nos bailes estivesen presentes as nais das mozas, as cales poñían orden en canto presenciaban que a cousa poñiase “quente” é tamén “aconsellaban” con quen poder bailar ou con quen non.

OS BAILES NOS BAIXOS DAS CASAS E NOS ALBOIOS.

Este apartado relacionado cos Bailes pode dar lugar a muitas anécdotas, de principio vou comenzar con uns Estatutos de unha Sociedad Artística que encontrei no blog da nosa veciña Ana, está Sociedade formouse no ano 1926.

Dí así:
Sociedad Recreativa Artística de Cerponzones
Capítulo 1º
DE LA SOCIEDAD Y SU OBJETO

Artículo 1º
– Se constituye esta sociedad con caracter puramente recreativo cultural.

Artículo 2º
– El fin de esta sociedad será única y exclusivo de celebrar reuniones de confianza entre los jóvenes y familias de la parroquia de Cerponzones pudiendo pertenecer a la misma las de las demás parroquias del Ayuntamiento de Pontevedra a que aquella pertenece.

Artículo 3º
– quedará al arbítrio de la Junta Directiva el señalamiento de las reuniones y bailes y época en que hayan de celebrarse.
Capítulo 2º
DE LOS SOCIOS Y DE LAS REUNIONES

Artículo 4º
– Para ser socio basta la manifestación verbal o escrita al secretario de la Sociedad y podrán serlo también las señoras. La Junta Directiva en vista de las circunstancias del aspirante y en votación secreta podrá denegar su admisión.

Artículo 5º
Los socios han de satisfacer la cuota mensual de cincuenta céntimos de peseta, pagados por adelantado.

Artículo 6º
– Todo socio no podrán llevar a estas reuniones a ninguna señorita que no esté invitada por la Junta directiva.

Artículo 7º
– Todo forastero que desee concurrir a cualquiera de las reuniones que se celebren y que a juício de la Junta Directiva pueda permanecer en el local, satisfará la cuota que oportunamente se señale, debiendo aquel ser representado por dos socios la garantía de estos.

Artículo 8º
– El socio que no participe el día último de mes a mas tardar su baja, será responsable al pago de las cuotas correspondientes al mes siguiente.

Artículo 9º
– Los socios no podrán hacer valer ninguna de los derechos que les concede este reglamento  por lo tanto no tendrán entrada en las reuniones y bailes sinó están al corriente en el pago de todas sus cuotas ordinarias así como las supletorias y extraordinarias que se estipulen por acuerdo de la Junta Central.

Artículo 10º
-Serán dados de baja de la Sociedad:
. Los socios que dejen de pagar dos mensualidades consecutivas.

2 º . Los que den lugar a que su billete de socio sea utilizado por otra persona para asistir a los bailes y reuniones.

3 º – Los que dentro del local donde se celebran los bailes, reuniones u otros actos no guarden la debida consideración, molestando a los demás. Las cuestiones que puedan suscitarse por los motivos expuestos u otros análogos, serán resueltos sin apelación por la Junta Directiva.

Artículo 11º
– No podrán volver a pertenecer a esta Sociedad los que hubieran sido dados de baja, con arreglo a los apartados 2º y 3º del artículo anterior.
CAPÍTULO 3
DE  LA JUNTA DIRECTIVA

Artículo 12º
– La Junta Directiva estará constituida por un presidente, un vicepresidente, un contador, un tesorero, un secretario y tres vocales, renovables anualmente por mitad reunida permitida la reelección.
Esta Junta se encargará del cumplimiento de los fines para que fue creada la Sociedad, y, quedará revestida por ella de toda clase de atribuciones, excepto las que se asignen a la Junta General por el presente Reglamento, cuya observancia es la Junta Directiva la encargada de hacer cumplir fielmente .

Artículo 13º
– Las atribuciones especiales de los individuos que la componen son las ordinarias en toda clase de Juntas de esta índole.

El Presidente presidirá las sesiones de las Juntas Generales y de la directiva,convocando estas últimas, otorgará en nombre de la Sociedad cuantos contratos sean precisos, revisará los libramientos, cargámenes y cuentas llevará la representación personal de la Sociedad y ejercerá, en fin, todas las demás funciones propia del cargo.
El vicepresidente, sustituirá al presidente en los casos de ausencia, enfermedad o renuncia, teniendo entonces todas las atribuciones concedidas a aquel.
El contador; tendrá a su cargo la intervención de los libros de contabilidad que sean necesarios, tomará razón de los recibos, libramientos y cargamenes y practicará en tiempo habil el correspondiente balance anual para presentarlo a la Junta General, para estos efectos el año empezará el 1 º de Enero y terminará el 21 de Diciembre.
El tesorero, se hará cargo de los ingresos de fondos en la Sociedad y atenderá los pagos y libramientos de fondos por el Presidente e intervenidos por el Contador. Rendirá anualmente las cuentas de caja con sus justificantes que presentará a la Junta Directiva para su aprobación.
El secretario, redactará las actas de las sesiones de las Juntas Generales y Directiva, entenderá las convocatorias y las firmará para las primeras, formará un registro de socios con altas y bajas, comunicará a los socios los acuerdos de la Junta Directiva que séan de interés particular o general.
En los casos de ausencia enfermedad o ausencia del Vicepresidente, Contador, Tesorero o Secretario, la Junta Directiva, designará los vocales que han de desempeñar sus funciones.

Artículo 14º
– La Junta Directiva comenzará a ejercer sus funciones al dia siguiente de aquel en que se celebre la Junta General que la elija.

Artículo 15º
– La Junta Directiva se reunirá cuando la convoque el Presidente o a instancia de tres de sus miembros. Este mismo número de concurrentes será necesario para la validez de los acuerdos los cuales se tomarán por mayoría de votos, decidiendo el presidente en caso de empate con voto de calidad.
 CAPÍTULO 4
DE LAS JUNTAS GENERALES

Artículo 16º
–  La Junta General se reunirá el último domingo de Diciembre para la aprobación de cuentas y nombramiento de Junta Directiva, siendo esta nombrada por mayoría de votos.

También se reunirá cuando lo soliciten de la Junta Directiva diez socios.
CAPÍTULO 5
DISPOSICIONES GENERALES

Artículo 17º
– El domicilio social de esta Sociedad será en una casa que posee Don Valentín Vieitez Cochón, en el lugar de Tilve de la parroquia de Cerponzones.

Artículo 18º
– En caso de disolución de esta Sociedad, los fondos existentes serán entregados al Gran Hospital de esta capital.
Cerponzones (Pontevedra) 22 de Agosto de 1926

La comisión organizadora
(firma ilegible)

Manuel Sotelo         Daniel Maquieira

Presentado en el día de hoy en este —–los efectos del artículo 4 º de la Ley de Asociaciones de  8 87 por duplicado
Pontevedra 25 de Agosto de 1926
El gobernador civil interino.

FUNCION DE TEATRO NA ARTÍSTICA.

Tamén había de cando en vez sesion de Teatro na Sociedad Recreativa Artística de Cerponzones…

Había na parroquia dous veciños que eran moi amigos, uns mozos que se levaban moi ben, acudían xuntos cada vez que había baile naqueles lugares de Tilve, Leborei, Pidre e tamén os que estaban un pouco máis afastados, Verducido e Lérez entre eles.

Na Sociedad Recreativa Artística de Cerponzones estaban como socios e sempre saían con algunha iniciativa que se lle ocorría dun momento para outro, eu recordo a estes dous mozos sendo xa uns señores maiores, pero seguían sendo mozos por dentro, un era veciño da Bouza, o señor Joaquín Casás, o outro era veciño da Meán, o señor Isolino Ucha. Aos dous víaos frecuentemente pola taberna.

A Joaquín víao cando regresaba de traballar de Pontevedra, antes de ir para a súa casa, facía unha parada na taberna da Rons, tomaba a súa chiquita, conversaba un pouco e despois xa se ía.

A Isolino víao máis os fins de semana, cando viña co señor Celestino para xogar aquelas interminables partidas de cartas, Isolino sempre estaba cantando a canción que interpretaba Pucho Boedo cos Tamara, seguro que a recordades…a Santiago vou ligerito caminandoooo…

Un día decidiron representar na Sociedade Artística unha obra de teatro…

A idea non sei de onde a sacaron, daquela non había televisión nin moitos libros de obras de teatro, quizais a idea saíse dunha radio que puidesen ter algún dos dous. 

A cousa foi que para a interpretación Isolino tivo que poñerlle, tanto por detrás como polo peito, unhas táboas a Joaquín, despois suxeitounas cunha corda é para que non o vise ninguén con aquelas táboas atadas ao seu corpo utilizaba un enorme gabán.

No momento da presentación da obra de teatro, cando era o descanso dos músicos, Valentin rogaba silencio aos alí presentes, ao pouco facían a súa entrada os dous actores…

Isolino, cunha vara na man, comezaba a interpretar a un personaxe que cada certo tempo logo de dicirlle catro cousas a Joaquín, sacudíalle coa vara, unhas veces nas costas, outras no peito.

Joaquín imitaba perfectamente á vítima daquel castigo que lle estaba dando Isolino, gritaba, choraba, pedía clemencia…

Isolino seguía interpretando, cada vez atizaba con máis ganas, sabía que as táboas amortiguaban os latigazos, cousa que os alí presentes non llas tiñan todas consigo e algúns se crían que lle pegaba de verdade, é que eran uns actorazos!

Por certo, mentres Isolino lle zuscaba a Joaquín, chamáballe BARREZUELAS, que nin dicir que foi o alcume que lle quedou a Joaquín, Isolino sempre que o vía así lle chamaba.

Parece ser que naquela época había outro Baile, estaba mui preto desta Sociedade, unha casa que tiña un alboio donde facíanlle a competencia a Artística, estaba situado en Leborei,  donde viviron Isabel Piedras é Daniel Cochón.


Tamén tiveron na súa casa, fai máis de ochenta anos, unha pequena taberna. Era un lugar mui céntrico, ademáis mui preto da casa donde tamén viviu a señora Hermosinda a Botana, había costumbre de levar unhas pandereteiras a tocar na carballeira que está situada a poucos metros.

Hermosinda, a Botana, xunto o seu marido.

Quen se recorda daqueles tempos do baile é das pandereteiras  e un veciño que sendo un neno axesaba por donde podía as parellas bailando no alboio.

Eran tempos que a xente necesitaba de momentos de lecer, o baile era o principal entretenemento que había, solamente necesitabas un lugar amplo, un mostrador para poñer una viños e un paisano que tocase o acordeón ou algún outro instrumento musical.

Bailando en Pidre.

Outro baile que houbo fai anos foi no lugar de Pidre, na casa do señor Basilio, a casa que está pegada á de Tila.

Recordo que na miña familia había un home que se chamaba José Peres Ucha (coñocido por Pepe o Chepas), que tocaba a flauta, iba acompañado co acordeonista, o señor Faustino da Bouza a bailes, bodas é festas varias.

Aqueles días de traballos tan duros, de sol a sol, deixaban pouco tempo á diversión. Normalmente os bailes que se organizaban naquelas casas que dispoñían dun amplo local, un baixo, un alboio…celebrábanse cada quince días, era un dos poucos momentos en que se dispoñía para pasar un momento de lecer. Un dos lugares máis antigos (que teño algunha referencia) onde e celebraban bailes é no Vigario, corría o ano 1912, nunha casa dun veciño dese lugar celebrouse un animado baile, chegando a saír nas noticias debido ao crime que ocorreu a uns poucos metros de alí, un crime por celos que comezou precisamente en devandito baile.

OS RECORDOS DOS VECIÑOS.

Cando comezo a preguntarlle aos meus veciños e veciñas polos seus recordos, moitos deles non tardan en contestarme, os seus recordos apíñanse de tal xeito que comezan a contarme sen parar o que lle vén á mente…
-Os meus maiores recordos son do Baile da Cañota, a miña mocidade paseina como a maioría da parroquia, ibas andando, había que cruzar a vía do tren, bailar e de novo regresar andando a casa.

Por aqueles tempos eu traballaba na Avícola e había tanto traballo que tiñamos quenda de noite, era por carnavales, imaxínache Juan, nós traballando e a poucos metros no baile da Cañota a xente pasándoo fenomenal…pero a cousa non quedou aí. Decidimos plantar o traballo, disfrazarnos e marcharnos ao baile.

Así o fixemos, imaxínache todas disfrazadas desfilando pola estrada en dirección á Cañota jajaja, entramos e puxémosnos a bailar, pero ao pouco tempo cal foi nosa sorpresa que os xefes da Avícola viñeron ao baile a buscarnos jajaja.

Estabamos bailando e nun momento pararon os músicos de tocar e anunciaron polo altofalante que as señoritas que traballan na Avícola fixeran o favor de volver aos seus postos de traballo, que estaban os seus xefes esperándoas jajaja. Alá tivemos que irnos de novo.

Tamén recordo que o teño pasado moi ben nos bailes que organizaba Manel na súa casa, as miñas amigas e máis eu eramos das máis pequenas e gustábanos moito bailar a canción de O Tren de Andrés Dobarro e o Casatschok de Georgi Dan.

-Outra veciña que encontréi polo camiño coméntame que nos seus tempos mozos na época da malla ao acabar preparaban unha merenda, levaban unha radio e poñían música, todo o mundo poñíase a bailar, aínda que estivesen cansos do día tan agotador que tiveran coa malla.

-Outra veciña comeza dicíndome que comezou moi xovenciña a ir ás verbenas, aínda non contaba dezasete anos, unha amiga súa achegábase á súa casa e pedíalle os pais para que a deixasen ir, acudían a todas as verbenas que había polos alrededores. Cando era un pouco máis maior comezou a ir coas súas amigas aos bailes de A Cañota, garda moitos recordos do baile que facían con motivo de San Valentín, ou aqueles domingos á tarde nas sesións do baile de Salcedo, ou tamén cando se celebraba o día de San Cibrán, ían á Sala de Festas El Pino, inclusive por varias ocasións foi aos bailes que organizaba O Teucro.
Eso sí, a unha da madrugada había que estar de volta na casa.

OS NOMES DAS SALAS DE FESTAS, DISCOTECAS…

Seguro que habrá que facer unha segunda parte relacionada cos bailes. Porque cada un de nos tendrá recordos da súa xuventude que pasou por algunha destas salas de bailes e discotecas, cada fin de semana íbamos a unha, as que eu recordo de ir algunha vez son :

A CAÑOTA, SALA DE FESTAS O PINO (Pontevedra), SALÓN CUBA (Poio), SALA MOSTEIRO (Meis), LA YENKA (Caldas de Reis) SALA DE FESTAS LA PERLA (Cuntis), SALA DE FESTAS BRAIS, agora LA LUNA (Cerponzóns), SALA DE FESTAS SATURDAY (Vilaboa), SALA DE FESTAS DAFNIS Y CLOE (Poio), SALA DE FESTAS LA CONDESA (Caldas de Reis), SALA DE FESTAS CHANTE CLAIR (Valga), SALA LENON (A Estrada), A NOVA OLIMPIA (Vigo), PARAÍSO (Bueu), NORAT é CHARLOT (Portonovo), SALA DE FESTAS PEÑA (San Xurxo de Sacos), MIRAMAR (Redondela), CASINO MERCANTIL.

Tamén fun a BOITE DO HOTEL UNIVERSO,  DISCOTECA ATLÁNTIDA, SHIVA, EQUUS, DANIEL,  GÓLOPE (despois chamouse LUNARES), CARABÁS, WHY ?, LICOR NEGRO, A MADRILA (Todas en Pontevedra), CANELAS (Portonovo), EL QUIJOTE (Sanxenxo), SCORPIO é FARO (O Grove), EL GATO AZUL (Bueu), CHAPÍ (Marín), TOTEM (Vilagarcia), SALA DE FESTAS O CARBALLAL (Barro).

Tamén falei con veciños e amizades, hai quen chegou a ir a bailar ata mui lexos da súa casa. Fun tomando nota dos bailes :O BAILE DO TEUCRO (Pontevedra),  CULTURAL DE MOURENTE, CULTURAL DE SALCEDO, CULTURAL DE MARCÓN, LICEO CASINO (Pontevedra), SALA CAMPOS é A GRANXA (Lalin), ou o Salón de Baile de VILATUXE, outro recorda ir o SALÓN CAEIRO ( Campolameiro), SALA CHANGÜI (Soutelo de Montes), SALA PARAÍSO (Forcarei), SALA DE FESTAS AVENIDA (Grove), SALA DE FESTAS HERMIDA 5000(Caleiro), SALA DE FESTAS AROSA (Dena), BAILE DE CARBALLEDO (Cotobade), BAILE DO SEIXIDO (A Lama) SALA DE FESTAS REYVI (Pontecaldelas), SALA DE FESTAS MARI TRINI (Valga), SALA DE FESTAS LOS PASALES (Noia), DISCOTECA SUKY (Boiro), DISCOTECA ZORBA (Pobra do Caramiñal), SALA DE FESTAS LESTON é SALITRE (Moaña), SALA DE FESTAS VICTORIA (Cuntis), DISCOTECA LA LATINA (Portonovo), SALA DE FESTAS VILARCHÁN (Pontecaldelas), SALA DE FESTAS LA CAMPANA (Beariz), BOLERO, SOLEARES, LOS ESCUDOS é CHARADA (Pontevedra), SALA DE FESTAS EL MARINO, SALA DE FESTAS EL GIRASOL, SALA DE FESTAS MARAVILLAS, O CASINO DO GROVE, (Todas no Grove), SABOR LATINO (Pontevedra).

Comencei a compartir este relato en varios grupos de Facebook, muita xente está colaborando é  xa me pasaron máis nomes :

SALÓN O PANADEIRO de Codeseda (A Estrada), SALÓN MONTILLON (A Estrada), PENTÁGONO (ARCADE), ZEUS (CANGAS), LAS GOLONDRINAS (Poio), O VISO (Poio), O TELECLUB DE LEREZ, O VERGEL DE MARÍN, SALA BOAD DO BAHÍA, OLIVER, FAUSTO, COCOS, NO SE LO DIGAS A MAMÁ (TODAS EN VIGO ), SALA CARAMES (Mosteiro), DONA DANA (Touro), LIBERTY (Santiago), SALA DE FESTAS A GOULLA (Meis), SALA DE FESTAS SOL(Vigo), SALA INTERPRAIS (Baiona), SALA DE FESTAS BAION (Baion), SALA DE FESTAS VILARCHÁN (Pontecaldelas), SALA DE FESTAS PUENTEARNELAS (Pontearnelas), SALA DE FESTAS XIL (Meaño), SALA DE FESTAS FELIX (Soutomaior), SALA DE FESTAS O RÁPIDO ( Sta. Cristina), SALA DE FESTAS FERNÁNDEZ O CHIN PUN (Pontecaldelas), SALA DE FESTAS FREITAS (Fornelos de Montes), SALA DE FESTAS O SIFÓN (Avión), SALA DE FESTAS EL OTRO MUNDO DEL TEA (Ponteareas), SALA DE FESTAS QUEEN (Porriño), SALA DE FESTAS PAULINO (Carballiño), SALA DE FESTAS AIRIÑOS AIRES (A Fonsagrada), SALA DE FESTAS ROSALAR (Ribadeo), SALA DE FESTAS EXAGONO (Lugo), SALA DE FESTAS CARBALLEDO (Carballedo), BAILE DA CABRA (Bora), O CASINO (Seixido), ZAO (Cambados), BAILE DE RIVAS (Verducido), BAILE DO COCHÓN (Campañó), EL MOLINO ROJO (Raxó), ZOO ( Sanxenxo), ESPACIO AZUL (Barrantes), R-45 (Pontevedra), DANCE OF THE DEBIL (Marin), DIVA (Redondela), MELODI (Arcade), SALEM é DON RICARDO (Vilagarcia), SALA DE FESTAS LA RAMALLOSA (A Ramallosa), SALSA COSTAS (Vigo), SALA DE FESTAS LUCEIRO (Mos), XANADÚ (Porriño), CHICAGO (Vigo) ATOCHA (Vigo), PRIVÉE (Vigo), EL MANCO (Vigo), GAULTIER (Vigo), LA BOCA (Vigo), LA RUMBA (Vigo), MINIMAL MOON (Vigo) JACKSON (Pontevedra), MIKONOS ISLAND CLUB (Vigo), ESTRELLA (Vigo), SALA LA HABANA (Vigo), BARROCO (Vigo), BRINDIS PUB (Vigo), MONDO CLUB (Vigo), ROUGE SOUND CLUB (Vigo), SALA DE FESTAS LA PALMERA (Vigo), SALA DE FESTAS LAS CABAÑAS (Vigo), SALA DE FESTA LA CRUZ BLANCA (Vigo), SALA DE FESTAS MIRAMAR (Redondela), SALA DE FESTAS MAGNOLIA (Tui), SALA DE FESTAS LA REINA (Tui), DON SANTOS (Poio), LA TERRAZA (Sanxenxo), LA PALMA (Marin), DANIELA (Pontevedra), CÓDIGO DE BARRAS (Vigo), SALSA CHA (Vigo), SALEM (Vilagarcia), PELÍCANO é RIG BABA (Coruña), POP CHUL (Santiago), NIKOLS (A Estrada), OXIDO, GRAFITTI, BROS, EL LIMBO, CHAROL, LA PERCHA, PUBLIC, EL MALECON, VANITAS, ESTACION 34, VADEMECUM, STRONG, LA CAPILLA, BONY, LAS GRUTAS, LINTERNA, LA LINTERNA ROJA, ELVIRIZULE, COLISEUM, 007, ATICO, SIETE TORRES, SITIO DISTINTO, ATMOSFERA, MINIMAL MOON, SPEKTRA, BRUJAS ATLANTIS, VAGALUME, LA KAMA, BERLIN, LA BOIR, DESCARO, COCOS, REMACHEPALACIUS, EL NAUTICO, CLUB DE CAMPO ( Todos en Vigo), EL KRELIM, ESTACIÓN 24 é EVA (Nigrán), MONTESOL (As Neves), EL CASINO (Porriño),PACHÁ, OLA GREEN, PLAYA CLUB, PIRAMIDE, CHASTON, LA CUEVA, LA REAL, FOXTROT, CHEVALIER, BAMBINA, OH LA LA (todas en A Coruña), BETANZOS é BETA (Betanzos), BANOKE (Sada), DE LOREN, DMC-12, SANCHEZ, DISCOLENA, BRISTOL, MICRO, RANCHEROS, GRAMOLA, NIVEL 30, FOX, KOPRAI, NO SE LO DIGAS A MAMA, PAPA YA LO SABE, LA NAVE (Todas en Ferrol), PLATÓ, CAPITAL, STUDIO, DAYAMON, SUITE 212, FIFTIES ( Todas en Ourense), MANDINGO (Noia), MAXINS é NIAGARA (Carballiño), BEILU (Cambados), PIRRAKAS (Poio), GROVES CLUB DISCOTECA (O Grove), SALA O ABANICO (O Irixo), SALA O CUCO DE VELLE (Ourense), O CHOSCO (Lerez), Sala de Fiestas GRADIN (La Estrada), Salón EUCALIPTO (Aldán), Salón Cine TROCHE (Ordes), Salón ORIENTAL CINEMA (Ordes), O RECREO ( Ordes), Sala VILAR ( Ordes) Salón VEIRAS DE PARDIÑAS ( Ordes), Sala GALAS (Marin), El GATO AZUL (Bueu).

TOTAL 256

Destacado

O BAÚL DOS RECORDOS.

Esta fermosa nena chegou aos nosos lares con catro anos, nesta foto contaba con seis, un dos seus colexios foi o que había preto do paso a nivel do tren, en Alba.

Non tivo unha infancia mui feliz, o colexio foi mui pouco, había que andar cos animáis. Sabedes quen é?

O dia 8 de Xaneiro do 1981 o Diario de Pontevedra publicaba unhas fotos da entrega de premios por parte de CALZADOS FELIPE, premios por mercar na súa tenda, donde entregaban unhas rifas. En total foron catro os premios entregados: dúas bicicletas para un neno e unha señora de Pontevedra, unha lavadora para unha señora de Perdecanai e un televisor en color para o noso añorado veciño de Meán, José Luis García.

O dia 26 ABRIL de 1980, no DIARIO DE PONTEVEDRA, aparecía unha foto relacionada coa ELECCIÓN DE “MISSES” na SALA “BRAIS” de Cerponzones:

PONTEVEDRA. – (D. P.) Ha constituido un éxito el festival recientemente celebrado en la sala “Brais”, de San Vicente de Cerponzones, dentro del certamen de “Miss Galicia”, con la participación de numerosas candidatas de la provincia. Resultó elegida “Miss Primavera Pontevedra”, María Casal Franco, de Marin; “Miss San Vicente”, Isabel Fernández Iglesias; “Miss Portela”, Patricia Losada Barreiro; “Miss Barro”, María del Carmen Villalustre Hermida; “Miss Berducido”, Aurora Lebreiro Pastoriza; “Miss Fotogenia”, María del Carmen Barreiro López; “Miss Elegancia”, María José Eiriz Fragoso, y “Miss Simpatía”, María del Carmen Taboada Vázquez, todas las cuales aparecen en la fotografía. El festival para la elección de “misses” en Puentecaldelas, tendrá lugar el 17 de mayo próximo.

No traballo que estou a realizar actualmente atópome de cando en vez con publicacións onde aparecen veciños nosos, espero que algún día poida compartilas con todos aqueles que teñan interese pola parroquia.

Fai uns días unha veciña pasoume esta foto para compartir con todos vos.

O seu irmán posando con dúas serpes que había encontrado a beira da casa.

Nunca na vida tal cousa vira por Cerponzóns!

Unha nova fotografia que comparto este primeiro de ano.

Esta foto está incluida no libro PATRIMONIO ETNOGRÁFICO DE CERPONZÓNS.

Pertence ó fondo Natalio Abad, un home precursor do montañismo en Galicia e que se adicaba a realizar saídas e rutas de sendeirisimo e montaña dende os anos 30/40 por toda a provincia, un dos fundadores do club Peña Trevinca e dos Montañeiros Celtas.

No reverso da imaxe, hai unha nota que pon únicamente “Cerponzones”

Fai pouco había preguntado a veciñanza si coñocian ao home de sombreiro e traxe negro, danos pensar que é un veciño da parroquia.

Agradezco que se alguén o recoñoce, poñase en contacto conmigo por privado.

Grazas e feliz ano.

Onte pasaronme unhas fotos, unha delas é esta, ao parecer debeu ser feita na vila, un dos homes é pariente do veciño que me pasou a foto, é os demáis? Recoñocedes á alguien?

1ª Pasarela de Traxes Tradicionais e Concerto Galego (10 XUÑO 2022).

Modelos : Nieves, Clara S., Chicha, Josefa, Carmen S., Maricarmen P., Estrella, Mercedes, Clara F. Liliana e JJ.

Discoteca La Luna.

Fotografía realizada por Rafa Fariña.

Tal día como hoxe (9/6/1982) celebrouse unha asemblea de veciños para tratar a localización do campo de fútbol.

As miñas felicitacións a todos aqueles veciños que desde 40 anos ata a actualidade achegaron o seu gran de area para conseguir o que temos hoxe en día.

Sería unha lista moi longa de nomes de veciños e se cadra esquecíame dalgún.

Felicitacións tamén a todos os que desde fai muitísimos anos atrás foron creando afección ao fútbol no noso querido campo do Chan do Monte.

Coa colaboración da Asociación Cultural e o Cerponzons C.F. 

primer equipo se segunda regional de cerponzons
O aparcadoiro non chegaba para tantos coches

Despois de rematar a tempada o equipo de fútbol , coa colaboracion da Cultural , facian unha xuntanza para convidar a todolos xogadores , directiva e socios.

img_2346Os Maios

img_2299
Enrique Magdalena

img_2333
Saindo da Misa

img_1906
Miguel e a sua familia

Hoxe a foto que comparto realizouse un día coma hoxe, na celebración de Ramos, nela podemos observar a tres mozos da parroquia lucindo os seus enormes ramos que levaron a bendicir.

A moza da foto, si mal non recordo, tivo nove irmáns, pasou a súa mocidade na parroquia e vivía moi preto da Igrexa, supoño que vos será fácil saber quen é.

Sei o triste que é que pregunten polo teu pai e que debas dar respostas que che entristecen. Hoxe celébrase o Día do Pai, un día tan alegre e tan triste á vez.
Moitos de nós non contamos xa coa presenza do noso pai para celebrar o día, así é a vida.
Hoxe comparto unha nova foto, nela o meu pai desde Venezuela escríbelle á miña nai, na parte de atrás da foto, que o mono queríalle quitarlle o reloxo.

A fotografía de hoxe corresponde ao ano 1956, nela obsérvase no medio do monte unha zona rectangular, é o Campo de Fútbol de Chan do Monte.
Falabamos hai pouco uns cantos amigos de cando estabamos xogando ao fútbol e tiñamos que parar o partido si pasaba algún paisano co seu carro de vacas, xa que o camiño pasaba precisamente polo medio, na fotografía vese ben claro a súa traxectoria. Seguro que os máis maiores recordan perfectamente como era.
De cando en vez é bo recordar os traballos que levaron a cabo os nosos antepasados e dalo a coñecer aos nosos fillos e netos.
Os meus respectos a todos aqueles que compartiron as súas mans e a súa suor para o ben común. Que non se nos esqueza !
A imaxe foi realizada polo exército norteamericano.

Catro mulleres, catro veciñas, recoñoces algunha ?

Para o próximo ano 2023 temos que celebrar as festas de otro xeito, espero que así sexa, propoño xuntarnos e falar do tema, ésta foto, mui coñocida por muitos de nos, data do ano 1923, é decir para o ano que ven fai 100 anos, nela aparecen os nosos antepasados, temos que celebrar esta efemérides, ou non ?

Bo día. Para éste ano novo non lle vou pedir nada, pero tampouco quero que me leve ningún veciño mais.

Para rematar e comenzar o ano comparto unha foto que me pasou Sonia, a moza que vive en Valencia.

Unha pista, son veciños e veciñas de Meán, así que poñervos a pensar e a ir dicindo quen son os da foto.

Un saúdo e feliz ano.

Boas tardes, unha nova fotografía, está vez é a de dous irmáns, seguro que moitos de vós sabedes quen son.

Hoxe 20 de novembro celébrase o Día Universal do Neno, un día importante para a infancia por moitas razóns e que trata de forxar un futuro mellor para todos os nenos e nenas do mundo.
Para celebrar o día comparto esta fotografía que nos recorda o día máis importante que naquel momento era para estes nenos e nenas.
A ver si podedes recoñecelos e poñer os seus nomes.

Quén recorda esta boda ? Coñocedes a noiva ? É as outras duas mulleres ?

Onte visualizando as redes encontréi éste texto con unha foto de un veciño de O Bravo, comparto co permiso da autora :

Este es mi padre, Manuel Gómez Solla, que cumpliría 95 años hoy.

Hace exactamente 70 años dejó España huyendo del hambre y la muerte que la dictadura militar de Francisco Franco implantó allí. De niño, recuerdo el sonoro ′′ hijo de puta ′′ que él soltó al escuchar el comunicado de la muerte del Generalísimo, en el Reportero Esso.

Y él, mi padre, trabajador contumaz, guerreó el resto de sus días fuera de su lugar, lejos de su gente, de sus referencias y de sus amores. La guerra, los gobiernos fascistas, el hambre y la miseria sacan a la gente de sus lugares y eso es muy triste.

Hoy, con la comprensión que la madurez me trajo, solo puedo agradecer.

Gracias a mi padre y demás ancestros por haber tejido mi camino. Inmensa gratitud por la inmensidad de tus sueños que, de alguna manera, son hoy mi realidad.

Que la fuerza y la bendición de la generación de ustedes alcancen e inunden mi generación y las siguientes.

Gratitud!

Feliz cumpleaños, papá!

Hoxe a foto que comparto fixose na Fonteiriña, na celebración do Santísimo.

Aproveito a ocasión para adicarlle a señora maxistrada unhas letriñas :

Quince mozas de foliada

bailan ata a madrugada :

a primeira é da Ermida;

a segunda, da Fonteiriña;

a tres, de Pidre;

a cuarta vive en Tilve;

a quinta é de Liborei;

a dos lentes, da Costa;

a sete é do Castrado;

a oito ten casa na Rons;

a nove é do Conchido;

a dez naceu en San Caetano,

a once é do Bravo;

a doce durme en Meán;

a do mandil, anda na Bouza;

a catorce é da Balea;

é a señora do sombreiro

leva anos no Vigario.

Todas din con voz rotunda :

Viva a Galícia profunda.

Día de festa, o autobús da orquesta, a vespa, veciños e veciñas todos ben vestidos para a ocasión.
Pero quen son? Onde se fixo a foto ? En que ano sería ?

De novo teño unha nova fotografía para compartir, veña a darlle a cabeza a ver si sabedes quen son…

Un hórreo, unha vaca, un neno…seguramente ninguén se acordará do nome da vaca, pero e do neno ? Alguén recoñece a este raparigo ?

Hoxe comparto unha foto onde a imaxe que se ve era moi habitual atopala por calquera parte da parroquia, o carro, as vacas e os veciños realizando as súas labores do campo.
Pregunta, quen son estas dúas persoas ?

Recoñezo a Fina, pero quen sabe dicirme quen son os demáis ?


A esta fotografía que aparezo coa miña avóa, téñolle moito agarimo, dado que hoxe celébrase Santa Ramona, compártoa no día da súa onomástica.


Hoxe a foto que comparto é a de Carmen e Juan, son xa máis de 20 anos que me faltan os dous,  parece que foi onte. Hoxe estarán os dous celebrando o seu 69 aniversario de casados, nese pedaciño de ceo que lle correspondeu ter, seguro que están con todos aqueles que estiveron presentes na súa voda e agora tampouco están entre nós. Feliz aniversario mamá, feliz aniversario papá.


Fai uns días estiven con Maruja, grazas á súa colaboración puden facer o relato do seu oficio, mentres falabamos do seu traballo, viamos fotografías que evocan aqueles anos da súa mocidade e das súas vivencias ao longo dos anos.

Aquí podemos ver a unha xoven Maruja a piques de dar unha volta en moto.


Con motivo da celebración do vinte e cinco aniversario da fundación do Cerponzóns C.F. a Asc. de Veciños O Chedeiro quixo homenaxear tamén aos equipos de fútbol da parroquia que ao longo de tantos anos pasaron polo campo de Chan do Monte.

Na nosa homenaxe aos deportistas da parroquia tiñamos que ter en conta todos aqueles veciños que pasaron a súa mocidade defendendo as cores do Cerponzóns, tanto como equipo federado como sen federar, desde aqueles equipos que con toda a ilusión do mundo enfrontábase, por exemplo, aos das parroquias colindantes nos días de festas patronais, sin recursos ningúns, pero con toda a ilusión do mundo.

Aquí queda reflectido, con estás fotografías, o noso recoñecemento a todos aqueles xogadores que levaron con orgullo a paixón é a honra de representarnos durante anos e anos.

Son tantos que non vou nombrar agora aquí, daqueles tempos non se solía facer fotos como agora, así que muitos veciños nunca se fixeron unha foto na súa epoca de xogar ao futbol.


Éste rapas naceu na Rons, durante a miña infancia e parte da xuventude foi o mellor amigo que tiven, despois as nosas vidas tomaron diferentes rumbos, pero a nosa amizade seguirá para sempre. Estou vendo a foto e véñenme os recordos…aqueles anos que andabamos roubando froita, xogando aos vaqueros, subindo a cereixeira, cortándolle a auga do muiño ao señor José, fumando ás agachadas os nosos primeiros pitillos, ir xuntos os domingos ao campo do Chan do Monte, aqueles días de praia no furgón do tío, xuntos tamén para ir ás salas de baile, tantas e tantas cousas que pasamos xuntos… A ver quen o recoñoce.


A fotografía de hoxe móstranos a dous veciños da parroquia, o home que está sentado sobre o cabalo creo que era veciño de Meán, emigrou para Arxentina, o que está de pé era veciño de Pidre e faleceu sendo moi novo fai uns cantos anos, contaba con 51 anos.


Esta fotografía do ano 1997 é de unha veciña que seguro conocedes a maioría, encontreina fai uns anos nun traballo de Tino Martínez, agora vexo que o traballo de Tino encontráse na exposición do Museo das Peregrinacións, que leva por nome Fe.

O museo das Peregrinacións encontráse en Santiago, ten como finalidade realizar  unha retrospectiva donde recolle o traballo do fotógrafo Tino Martínez  entre 1971 e 2016. Centrada na serie de celebracións relixiosas populares de Galicia: as romarías.
Na web do museo comentan a exposición da seguinte maneira :
A cámara do consagrado fotógrafo compostelán, Tino Martínez, capta como poucos aquilo que non se ve nestas festividades populares onde se mestura o relixioso e o profano, a devoción, a festividade e a fe, a principal motivación que funciona como nexo vertebrador desta nova mostra fotográfica do MDPS.  

A romaría son dúas metades dun mesmo corpo que se complementan. Por unha banda, o sagrado, na que as persoas achegan a súa devoción e ofrendas á divindade. Este é o compoñente que máis lle interesa a Tino Martínez e a súa cámara lévao buscando máis de corenta anos no Nazareno (A Pobra do Caramiñal, A Coruña), nos Milagres de Amil (Pontevedra), no Santo Cristo de Xende (A Lama, Pontevedra), na Virxe da Xunqueira (Cee, A Coruña), en Santa Marta de Ribarteme (As Neves, Pontevedra) e no Corpiño (Lalín, Pontevedra). Cada instantánea é unha homenaxe, próxima e dende o respecto, a esas xentes.


Bo día, de novo temos o Petelo nesta foto, pero quen recoñoce as mulleres ? 


 

Boas, unha nova fotografía onde podemos observar que se realizou un día de festa, a señora do fondo que está sentada nos chanzos da igrexa co seu posto de rosquillas, mazás e chucherías déixao ben claro. Quen serán as nenas ? Quen será o señor traxeado que tapa os ollos ao neno ? É o neno ? O que si está claro é que a foto fixéronlla ao Petelo, polo seu xesto parece que estaba bailando…


Naceu con unha malformación nas dúas mans denominada man zamba, o seu destino o nacer foi directamente a Inclusa de Pontevedra, unha veciña da parroquia ao velo así doulle moita pena e levouno con ela. Hoxe recordamos a Antonio, O Manco.


Quen se acorda da señora Casilda, A Juanica ? Ás veces hai que botar a vista atrás e recordar a vida que pasaron moitos dos nosos veciños e veciñas, como o caso da señora Casilda, contar a súa vida levaríanos a valorar de diferente xeito todas as cousas que hoxe en día temos. Quen a coñeceu seguro que me dará a razón.


Hoxe comparto unha foto da miña familia, a miña sobriña María del Mar é meu fillo Marcos co seu bisavó, Jesús O Roque. Ah ! É o jato, que non recordo o seu nome !


Fai uns dias falamos do noso veciño Manuel Castro, o Tamborileiro de Aires d’a Terra, nesta fotografía Manuel acompaña a Xan Tilve (coñocido por Xan de Campañó), corría o año 1900, Festas da Peregrina.


Hoxe fai dezanove anos que faleceu Carmen a da Rons, comparto unha das fotos que máis cariño lle teño, Carmen e os seus fillos, Maricarmen é Juanito.


Hoxe celebramos o Día da Nai.


 

Estes días estou recollendo datos sobre o oficio de zapateiro, un dos veciños que desempeñou este oficio foi Honorio.


 

Esta fotografía está relacionada coa miña familia por parte do meu avó Jesus, aparece miña bisavoa é os seus fillos, ainda tivo un fillo máis, Manuel. A miña bisavoa Carmen Lorenzo Ogando, faleceu cando eu tiña cinco meses.


Eu sólo recoñozo unha veciña: 


Unha nova foto donde un grupo está disfrutando do día, sonvos coñocidos ?


Un día de “Pícnic”


Hoxe quero compartir unha foto con todos vós con motivo do Día do Pai.
O meu pai ao longo da súa vida compartiu comigo moitos consellos e moitos ensinos, un consello que nunca se me esquece é a de dar a PALABRA, para min iso vai a misa.

Feliz día do Pai.

A foto foi realizada en Venezuela.

Hoxe imos con unha de carnavais:


Unha nova fotografía realizada nun día de festa, daquela a mocidade aproveitaba o palco da festa para facerse a foto. Segurísimo que coñecedes a moitos deles.

Fotografía dónde aparece un hórreo, en qué lugar se fixo ? Coñoces a alguén ?


Excursión realizada a…


Outra nova fotografía 


Hoxe é o día mundial da muller, está claro que teño que poñer unha foto onde as mulleres sexan as protagonistas.

Pois aquí está, como sempre poñede nomes si coñecedes a alguén :



Contando co neno que está na fiestra son un total de 28 persoas, a cantas coñecedes ? Veremos quen pon nomes…


Cando se dá a coñecer unha nova fotografía quédome pensando nos anos que fai que se cadra non a viron os protagonistas ou os seus familiares e amigos.

Quizáis para moitos non ten importancia, pero seguramente que para outros será unha ledicia volver a recordar ese momento.


Un grupo de mozos gozando dun vaso de viño, supoño que será nun día de festas do patrón, imos ver quen lle pon os nomes.


Unha nova foto, nela están nove mulleres e cinco homes. Onde se fixeron esta foto ? Sería nun baile, nunha verbena ? Coñecédelos, sabedes os seus nomes ?


De novo comparto outra foto, un chaval vendendo  barquillos, unha mesa con vasos de viño, homes de traxe…será  nunha festa ? A quen recoñocedes ?


Nesta foto un grupo de chavales celebraban algo, que sería ? Quen lle pon nome a este chavales do grupo ?


Unha veciña que lle gustan as fotografías que vou publicando no Baúl dos recordos, acaba de enviarme unha serie de fotos que seguro vos van a encantar, é de agradecer que queira compartir con todos nós os seus recordos, espero que haxa máis veciños e veciñas que queiran compartir as súas.


Comenzamos con unha foto que un grupo de homes fixo nas escaleiras da parte traseira de subida a Igrexa.

Anos sesenta, a señora Rosa, a señorita Carmiña é unha nena con uns nenos. Estarían na escola? Ou celebrando o entroido? Un dos nenos ten unha careta na man…


XA ESTAMOS EN CARNAVAL !!! Os veciños participan no desfile…


Unha nova foto, realizada en Tui o 31 de Agosto de 1962. Unha excursión dos veciños da parroquia, parece ser que o cura era por aquel entón D. Severino.  Recoñecedes a alguén ?


Unha comuñón ! Quen será a nena ? En que ano sería ? Bueno, tendes unha boa pista, D. Manuel debía levar pouco tempo na parroquia…


Está fotografía lévanos á celebración dunha verbena, podemos observar o palco de madeira, pero ademais dáme que é na nosa Parroquia, nela vemos a Antonio e Ángel , pero tamén a un neno que tamén é veciño, recoñecédelo?


Vendo esta fotografía véñenme á memoria moitas cousas…Seguramente é un día de verán, un domingo tal vez, era cando máis nenos é nenas achegábanse cos seus pais ata a taberna, alí comprábanlles uns chuches e xogaban polo aparcadoiro. Mentres tanto, ao fondo, unhas veciñas co seu carro coas súas vacas facendo o seu traballo na leira. Máis ao fondo, a casa de Digna, co seu enorme cereixo, onde naqueles anos pasábame desde as nove da mañá ata as nove da noite sentado nunha das ramas, comendo cereixas.

O coche era propiedade dun señor de Pontevedra, era militar, amigo do noso añorado veciño Joaquín. Os nenos eran…bo iso déixovolo adiviñar a vós, a ver si acertades quen son.

Unha pista, a foto pode ter trinta anos, ou un pouco máis…


Cantos recordos tráeche unha fotografía…

Día de Corpus, recordas este día?


Hoxe toca compartir unha nova fotografía inédita, é o equipo de fútbol que representaba o Cerponzóns C.F. , calculo que debe ser dos anos 64/65. Este equipo está formado por veciños de Cerponzóns e tamén do lugar da Devesa.

Gustaríame a vosa colaboración para saber o ano exacto e sobretodo, a quen coñecedes, eu por exemplo coñezo a tres deles.


De novo unha nova fotografía, polo que se ve, estamos xuntos uns cantos veciños da parroquia, non hai dúbida de que é nunha voda. Eu son o máis novo de todos os que estamos aí, calculo que será sobre os anos 74/75.


Estamos en Festas ! A xuventude no posto de Tiro, mentras Los Satélites están afinando os instrumentos…


Logo de recuperar coa vosa axuda e de recoller unha gran parte dos alcumes dos veciños da parroquia, é necesario seguir intentando recuperar o noso patrimonio en todos aqueles actos e acontecementos celebrados ao longo dos anos.

Un deles é a historia dos festexos, poder recuperar fotografías, anécdotas e todo o que teña relación coas épocas onde, por exemplo, as verbenas eran unha das poucas distraccións que se podían permitir os veciños.

E como non, recoller apuntes daquelas comisións de festas que tanto traballo levaron pedindo porta por porta, aldea por aldea, intentando xuntar con aqueles donativos de dúas pesetas dun, catro doutro…para así poder facer a festa.

Con esta fotografía quero facerlle un recoñocemento a todos os veciños e veciñas que formaron en algún momento unha comisión de festas.


Hoxe compartín convosco un relato dos meus recordos daquelas festas nos anos sesenta, unha pena que non teña ningunha foto daquela época, comparto está outra que tamén xa ten uns anos, é un momento da celebración do Corpus.


Anos setenta do pasado século, na taberna da Rons levaban un tempo parando a tomar uns refrescos un matrimonio portugués cos seus dous fillos. Foron moitos anos de parar na taberna, tantos que de pasar a uns clientes como outros calquera pasaron a ser os nosos amigos, sempre que nos visitaban traían algún detalle para Maricarmen e para min.

Nesta fotografía foi o día que lle trouxeron de agasallo a Maricarmen un mandil de Portugal, eu son o que está sentado nas escaleiras.


De agasallo de Reis chegaronme duas fotos desde Australia, un rapaz da parroquia que traballaba en CLERSA, a ver que o coñoce…


Nesta fotografía non aparece ninguén da parroquia, pero ten un porqué poñela, quen non bailou ao son de OS LIRIOS ?Cantos anos viñeron á nosa parroquia este grupo ? Cando os da comisión de festas non recaudaban moito sempre botaban man destes músicos, contrataban unha boa orquesta e nos descansos eran OS LIRIOS os que reenchíanos aquelas verbenas tan añoradas.


Esta foto supoño que vos traerá aos máis maiores moitos recordos, por un lado porque está un veciño, por outro porque está Finoca…
Hai está Finoca ! quen non coñecía nos anos setenta a Finoca a de Marín! 

Eu aínda teño presente un ano nas festas de Peregrína, nas atraccións daquel ano había un caixón enorme que entrabamos se cadra cincuenta persoas ou máis, comezaba a balancearse dun lado a outro, o asunto era que tiñas que intentar non caerte…e Finoca estaba en fronte nosa, conforme o caixón subía ao lado de Finoca, ela non se suxeitaba…e pasaba o que estades pensando, viña encima nosa jajajaja, xa podedes imaxinar a escena : Finoca esmagábanos a todos e quedabamos debaixo dela jajajaja.


Fai uns días enviáronme unha fotografía que seguro a maioría do grupo ides saber quen é esta familia. Unha familia procedente de Arzúa e que foron durante anos os…


Dúas novas fotos novas, nunha delas podemos ver a D. Demetrio ( avó do Concelleiro Demetrio Gómez) Nesa foto, xunto ao mestre están…


Na outra fotografía, pódense ver ás nenas coa a mestra Doña Alicia, están á beira da casa dos mestres situada onde hoxe é o Centro Social.

Con Doña Alicia están…Imos ver si alguén recoñoce algun neno ou nena. Si non, poñerei algúns próximamente.


As seguintes fotos fixeronse fai 52 anos. No encerado podemos observar nun recuadro o día que era 17 de Decembro 1968. Un grupo de rapazas uniformadas con un mandilón de cor verde, estaban facendo uns centros de Nadal para levar a súas casas, a súa mestra Alicia deixou gratos recordos. A Escola estaba situada en Pidre, frente mismo a Fonte de Pidre.
Entre estás nenas están Divina, Maria Luisa, Otilia de Leborei, Tila, Fina a Churrera, Grina, Milagros, Rosita Outon, Rosita Aboal (o pai traballaba en Crespo), Fina de Prado, Margarita, Rosita,  Fina e Mari Carmen de Albino, Remedios que vivía o carón da casa de Germán, o músico, Mari Carmen e Marilo, Mari Carmen Cochon, Mercedes do Bravo e tamén Elisa, non recordo máis nomes.

Tamén hai no encerado unha frase, que debemos ter en conta todolos días das nosas vidas :

LO QUE NO QUIERAS PARA TI, NO LO QUIERAS PARA OTRO.

IN MEMORIAM, ALADINA FUENTES

De nome Aladina Fuentes Fuentes, en Cerponzons a coñocían por “Dina da Rons”, faleceu con 92 anos, ata fai pouco contou de unha gran lucidez, era un pozo de sabiduría.

Nai solteira, exemplo de muller traballadora, a súa vida foi dura, de sacrifício diario. Muller bondadosa, de fermosos ollos, na súa vida sólo tivo un propósito, sacar adiante a súa familia, os seus fillos Lito e Manolo e a súa nai, a señora Sara.

As mañáns vendendo polas feiras as sementes, polas tardes traballando na veiga, indo ao estrume e facendo todo aquilo que había que facer na casa.

Parte da miña infancia paséina na casa de Dina, sentinnme coma un fillo mais, a última vez que estiven con ela foi unha tarde enteira, canto falamos! Cantas cousas me contaba cada vez que estaba con ela! Hoxe estou triste, outra parte do meu corazón marchou con ela, pero a vez estou contento, sei que a partir de agora Dina estará xunto a miña nai, a súa amiga de toda a vida.

Dina simboliza o sacrificio de muitas mulleres galegas traballadoras que superon sair adiante.

Que a terra che sexa leve.

D.E.P.

DÍA DAS LETRAS GALEGAS, CARTA DESDE LEBOREI.

Tras 41 anos de ditadura militar, no ano 1977, celebráronse as primeiras eleccións xerais libres e democráticas.

Desde a morte do ditador en 1975, iniciábase un proceso de cambio, foron anos de apertura á democracia, de construír novas formas de vida pública.

En decembro do 1977, no lugar de Leborei, parroquia de Cerponzóns, dúas veciñas do lugar enviaron unha carta ao Diario de Pontevedra para que se publicase no apartado de “Cartas al Director”.

A carta foi publicada, tal como póñovola máis abaixo, en galego, algo inusual naqueles anos.

Quero con esta publicación celebrar o Día das Letras Galegas recoñocendo o mérito das dúas veciñas por reivindicar os seus dereitos en galego.

18 DICIEMBRE 1977. DIARIO DE PONTEVEDRA.

LAS PENURIAS DEL CAMINO DE LIBOREY, EN CERPONZONES.

DIARIO DE PONTEVEDRA. Ciudad.

Estimados amigos do “Diario de Pontevedra”:

Rógolle axudenos un pouco no problema que temos en S. Vicente de Cerponzóns, no lugar de Liborey; eu invitolles a dar unha voltiña por este sitio para que vexan o panorama fermoso que se lle pode persentar o seus olliños.

Disde ahi aproximadamente cinco anos disque que queren esfaltar o camiño de Liborey, eo esfalto nunca chega, po lo menos nos nunca vimos, e a que si vimos e votar pedras e tellas vellas po lo camiño.

Vas xunto o alcalde de barrio, e diche que o asfalto está aprobado, e na máis; vas o Axuntamento, e dinche o mismo, e a Diputación non se vai a quedar atráis; todos din igual, pero o asfalto non da chegado por ningunha parte.

Fará un ano viñeron a escavadora e a paleadora a desfacer o camiño da vía que vai a dar a S. Cayetano e o de Liborey, os camiños desfixéronse e así quedaron desfeitos.

O señor alcalde de barrio dixo que o día 16 do mes de setembro chegaba o asfalto, eu pregúntome ¿de qué ano?, porque o do 77 xa pasou.

O día 10 do corrente mes de nadal, pra vir a traballar a vila, chegounos a auga as rodillas, pódemo creer que non lle exagero nada. A auga que ven das presas porque non as limpian, vai toda polo camiño abaixo, e po las fincas facendo verdadeiros destragos, e un a ves que o señor concejal pasóu por ali invitóuselle a que viñera a ver o que facía a auga da presa nas fincas, e fixo como si non oira.

Callluera poder morrer porque o médico non ven e con toda a razón do mundo, porque non pode pasar, e xa me dirán Vds, con tanto Autopista que queiran facer, e tanto adelanto, e iste camiño está peor que unha corredoira.

Non podemos falar co señor alcalde,porque non atende a razóns, polos que lles pido colaboren con nos un pouco neste problema.

Rógolle perdone por molestalos tanto.

DUAS VECIÑAS.

¡SÍ, SÍ, SÍ, ESPAÑA VA A PARÍS!

Miércoles, 21 de Diciembre de 1983.

Ese día, después de acabar mi jornada laboral, tenía dos opciones “deportivas”.

La primera, la de ir a ver el partido histórico internacional España/ Malta o la de ir a jugar el partido de fútbol sala correspondiente a la jornada 11 de liga del Grupo 7 a 9, no tuve opción, yo era el portero de aquel gran grupo de amigos que formaban el Agricultura, F.S. y no podía faltar, éramos los justos y yo el único portero.

El partido de la Selección Española estaba programado para las 20:30 y nosotros teníamos el nuestro a las 21:30, en aquellos años había pocos pabellones y pocas horas para poder jugar, así que no podíamos aplazar nuestro partido de liga, sabíamos que no íbamos a poder ver a los Buyo, Carrasco, Gordillo, Rincón, Camacho, Santillana, Maceda, Sarabia etc. y por supuesto, a Juan Señor.

España jugaba un partido decisivo, tenía que ganar a Malta para poder clasificarse para la fase final de la Eurocopa que se jugaría en Paris, pero tenia que ganar por una diferencia de 11 goles, mientras que nosotros jugábamos contra Caramelos Novás, nuestra meta, era más humilde, teníamos que ganar para seguir manteniéndonos en los puestos altos del grupo para lograr al final de temporada el ascenso de categoría, como así fue.

Mientras comenzaba el partido de España, nosotros estábamos preparándonos en los vestuarios del Estadio de la Juventud, nuestro delegado, de cuando en vez se acercaba a la cafetería y nos comentaba cómo iba el partido, lo cierto era que con pocas esperanzas de poder lograr la gesta, la primera parte había terminado con victoria española por solo 3 a 1, insuficiente para poder llegar mínimo a los 12 goles que tenían que marcar.

Mientras tanto, nosotros seguíamos jugando, con los oídos y la vista puesta en nuestro delegado, cada vez que aparecía en el campo, nos cantaba un gol, en el minuto 50, en el 56, en el 62, aquello se ponía interesante, en ese momento paramos el partido (íbamos perdiendo 2/3), el resultado era lo de menos, los capitanes decidieron dar por finalizado el partido y marcharnos para la cafetería, cogimos los bolsos y nada más salir del campo, antes de llegar a pedir unas cervezas, ya cantaban otro gol más en el 63 y en el momento que entrábamos por la puerta, Poli Rincón, en el minuto 64 metía el 8 a 1, aquello tenía vistas de poder conseguir la hazaña, desde aquel momento todos los que estábamos allí, nos sumamos a grito pelado a apoyar, cerveza en mano, a la Selección, aquello fue impresionante, y llegó el minuto 76, Santillana, el 78 de nuevo Poli, en el 79 Sarabia y en el 83…Juan Señor.

El gol de Señor es uno de los más recordados, aquella narración del comentarista de TVE, José Ángel de la Casa, fue de lo más emocionante que escuché deportivamente (años después vendría el Cto. de Europa, Mundial…) aquella emoción escuchando José Ángel, cantando el gol, desafinando al gritar ¡ Goooool de Señoooor!

Aquel día fue uno de los días que no se me olvidarán en la vida y Juan Señor fue para mi y para una gran mayoría nuestro gran ídolo.

Al otro día del partido, lo primero que hice, fue comprar en el kiosko de la Peregrina, el diario gráfico deportivo AS.

Lo leí y releí no sé cuantas veces, unos días después lo guardé en una caja de cartón y fueron pasando los años, van camino de los 40.

El enviado especial a Sevilla, Gerardo García, entrevistó a muchos de aquellos jugadores que participaron en el partido, uno de ellos precisamente fue a Juan Señor, esto fue lo que aparece publicado:

Señor, que soltó incluso alguna que otra lágrima, mientras hablabamos con él, nos decía:

-¿Que qué siento? No sé. Ahora mismo soy incapaz de explicarlo. Este resultado nunca se había producido en partido alguno que yo haya jugado. Y es demasiado. Pero la fe mueve montañas, por muy difícil que sea la empresa, y nosotros, desde el primer momento, la hemos tenido.

El centrocampista del Zaragoza, que lograría el tanto número doce, había fallado, en cambio, un penalty al minuto de juego.

-Parecía un partido destinado a la mala suerte, porque tuvimos muchas ocasiones que no fructificaron, como la mía y el tiro de Victor al palo.

Sobre el lanzamiento del máximo castigo, afirmó:

-Yo lo tiré abajo, que es allí donde no suelen llegar los porteros, pero se me fue al poste. De todos modos, creo que hemos jugado un gran partido y que, pese a retirarnos al descanso con sólo tres marcados, hemos seguido con esa misma fe hasta sumar los nueve restantes.

Hoy miércoles volví a buscar aquella caja de cartón, donde guardo mis recortes y calendarios de mi época del fútbol sala, cogí el AS (en blanco y negro) y me fui a Pasarón, desde que llegó Juan Señor lo tenía en mente, quería acercarme junto al mister y comentarle mi anécdota. Fue toda una sorpresa para él y muy gustosamente me firmó el diario y nos hicimos unas fotos.

Seguiré recordando aquel día, y el día de hoy y como no, recordando aquel gol…Goooool de Señooooor, goooool de Juan Señor!

Quiero agradecer a la Presidenta del Pontevedra C.F. Lupe Murillo, su colaboración.

Os deseo toda la suerte del mundo. Hala Pontevedra!

JJ Esperón.

ACADEMIA HELENES / BUELA

José Buela Álvarez, casou con Clara Fontenla Moroño.

ANTECEDENTES DE LA ACADEMIA.

15 SEPTIEMBRE 2013. FARO DE VIGO.

DE VUELTA Y MEDIA : EL COLEGIO BALMES.

POR RAFAEL L. TORRE

El Colegio Balmes fue hace un siglo el mejor centro privado de esta ciudad, con permiso del Colegio X, que se erigió en su principal competidor aunque a cierta distancia al empezar el curso escolar 1913-14. Tanto en primera como en segunda enseñanza tuvo más alumnos que ningún otro y, especialmente, sus calificaciones resultaron insuperables. Pontevedra gozó en aquel tiempo de un elevado número de colegios y academias de carácter privado, que jugaron un papel esencial y complementario de la enseñanza oficial. La escolaridad se convirtió en un asunto primordial, especialmente entre las familias más pobres, que hasta entonces tenía otras prioridades. El Colegio X, de Germán Adrio Mañá, representaba una cierta heterodoxia educativa, que más tarde desarrolló Hernán Poza Juncal en su Escuela Nueva. Luego estaba el Colegio de San Luís Gonzaga en la calle San Telmo, dirigido por Félix Martínez. Para chicas internas o externas se llevaba la palma el Colegio Modelo de Nuestra Señora del Sagrado Corazón, en la Plaza de Mugartegui, que dirigían las hermanas Fernández Álvarez. Y la Academia Cisneros en la calle Real, bajo la dirección de Roberto Munaiz G. Garrido, cubría un amplio abanico de preparatoria intensiva para carreras militares y civiles.

El Colegio Balmes ocupaba un caserón de la plaza de Méndez Núñez, cuando todavía era conocida popularmente como la Plaza das Galiñas. Más tarde, la Academia Buela se instaló luego en sus mismas dependencias, y muy cerca estaba la Academia Cervantes donde se encuentra hoy el Centro Méndez Núñez.

Al frente del Colegio Balmes se mantuvo siempre su fundador, Gerardo Santos Méndez. Si la denominación elegida en homenaje al reputado filósofo catalán Jaime Balmes era toda una declaración de principios sobre el ideario del centro, otro tanto podía afirmarse con respecto a la figura de su director, quien contaba con un notable predicamento entre las familias pontevedresas más tradicionales. Don Gerardo era sinónimo de seriedad, competencia y virtuosismo. Su pobladísimo mostacho de guías era el rasgo más característico de su aspecto externo. Aquel potente bigote imponía no poco a sus jóvenes alumnos, según nítidos recuerdos de algunos supervivientes. La severidad del centro empezaba puertas afuera por medio de unos grandes carteles que flanqueaban su entrada y advertían con severidad sobre los peligro del alcoholismo. Puertas adentro no había lugar al descarrío ni la golfería porque el Colegio Balmes era la ortodoxia misma del modelo imperante.

Las enseñanzas que se dan en este centro son eminentemente prácticas y están a cargo de profesores competentes de larga experiencia“. Así rezaba su publicidad de la época.

Para los alumnos de primera enseñanza el Colegio Balmes disponía de dos profesores especializados, y también ofrecía lecciones de canto y de gimnasia, además de los estudios generales. Y para los alumnos de Bachillerato garantizaba “una gran vigilancia”, que incluía su acompañamiento por un inspector del centro hasta el Instituto a la hora de revalidar sus conocimientos. Este compromiso aportaba una cierta seguridad a los padres por cuanto suponía una clara implicación ante las calificaciones definitivas, que casi siempre era lo que más importaba para muchas familias. Aquel curso de 1913-14, el centro llevó a cabo tres incorporaciones en su profesorado que reforzaron su prestigio y ofrecieron un rendimiento más que meritorio: José Mariño Martínez, médico del Gran Hospital; José Gómez Pineda, abogado y oficial de Hacienda; y Bernardino Fondevila, profesor de Ciencias de la Escuela Normal. Igualmente contaba en su potente oferta educativa con una academia de Comercio, especialidad muy demanda entonces por sus diversas salidas profesionales. “Los jóvenes que sigan el plan convencional adaptado por este centro –aseguraban sus anuncios– se encontrarán al terminar sus estudios en condiciones ventajosas para ser empleados en los escritorios comerciales“. Como un incentivo más impartía clases de mecanografía en máquinas Underwood, que era la más moderna del mercado. El Colegio Balmes marcó una época en Pontevedra, y su primacía indiscutible se prolongó al menos durante una década, aunque luego perdió comba a finales de los años veinte. Un siglo después, tras la apertura de un nuevo curso escolar, vale la pena recordar aquel centro modelo donde estudiaron muchos abuelos y bisabuelos.

EL CUADRO DE HONOR DE HACE UN SIGLO.

El Colegio Balmes tenía a gala publicar todos los años en la prensa local un cuadro de honor con los alumnos que habían obtenido alguna matrícula de honor en sus respectivos estudios. Además de homenajear a los distinguidos por sus méritos, consideraba igualmente que tan buenos resultados eran la mejor garantía de su propia competencia educativa. Tantos éxitos y tan pocos fracasos hablaban por si solos y no necesitaban de mayores recomendaciones. El salto cuantitativo y también cualitativo que el centro experimentó hace justamente cien años entre el curso 1912-13 y 1913-14 solo puede calificarse de espectacular. Sus mejores alumnos prácticamente duplicaron de un año para otro las matrículas obtenidas y exhibieron una progresión admirable. Los resultados del curso 1912-13 se saldaron con 16 matrículas, 52 sobresalientes, 80 notables, 130 aprobados y 4 suspensos. Particularmente las matrículas correspondieron a los alumnos siguientes: Leonardo Vilanova (3); Álvaro Pintos, Eugenio Méndez y Rogelio Bugallo (2), y Filiberto Durán, Práxedes Ballares, Ernesto Fernández, Luís Vilanova, Alfonso San Martín, Agustín Rivas y Manuel Lorán (1).

Un año después el Colegio Balmes exhibió músculo con 30 matrículas, 59 sobresalientes, 99 notables, 155 aprobados y solo 2 suspensos en el curso 1913-14. Curiosamente el cuadro de honor publicado por el centro en la prensa local al finalizar el curso ya incluyó el nombre y los dos apellidos de sus mejores alumnos para facilitar una identificación completa, cosa que no ocurría anteriormente: Germán Vidal Antonio (4 matrículas); Álvaro Pintos Fonseca (3); Mª de la Asunción Vázquez Barrio (única mujer), Práxedes Bañares Zarzosa, Filiberto Durán Troncoso, Manuel Lorán Montes, Luís Vilanova García, Eugenio Méndez Conde (2); y Ricardo Seco San Martín, Emilio Boullosa Fernández, Rogelio Bugallo Orozco, Juan Sobral, Ramiro Rodríguez Aris, José Gorostola Prado, Ernesto Fernández Paz, Francisco Rodríguez Otero, Alfonso San Martín Caamaño y Víctor González Fernández (1). Seguramente entre todos estos nominados identificarán los lectores más avezados a algún que otro pontevedrés de pro, y quizá encuentren también algún familiar propio.

AÑOS 1956/57

AÑO 1972

8 DICIEMBRE 1973 DIARIO DE PONTEVEDRA.

APARCAMIENTO EN LA PLAZA DE MÉNDEZ NÚÑEZ .

Ya es tan viejo el problema de los aparcamientos en nuestra capital, que cualquier rincón sirve para tal menester. En la fotografía, aparcamiento vigilado de la plaza de Méndez Núñez. En esta plaza existen dos colegios de E.G.B.. con cerca del millar de alumnos entre ambos. Los chicos, a once y media no tienen don la hora del recreo -de once a de esparciar su rato de descanso y se hallan expuestos a un peligro constante por los coches. ¿No podría ponerse un disco que dijese « Prohibido el aparcamiento desde las once a las doce horas?». Si esto no fuese posible, una buena solución seria traspasar este aparcamiento vigilado para una plaza más amplia y cómoda, como es la de la Herreria, con la ventaja de que los días de lluvia, con un pequeño suplemento. podrían aparcar esos coches debajo de los soportales… (Foto OZORES).

AÑO 1974

Recordáis la cantidad de establecimientos comerciales que había por las calles que más transitábamos en la hora del recreo? Voy a enumerar algunos de ellos que estaban en las calles de Don Gonzalo, Cesar Boente y la Plaza de Méndez Núñez: Abacería La Arzuana, Abacería Clementina Fernández , Novedades Abrente, Almacenes Rodiño, Academia Cervantes, Avicola/Agrícola Basilio, Sastreria/Confecciones Barcia, Juguetería/Bazares Reguera, Bar la Palma, Bar Cafetería La Pensión, Calzados Enrique Fernández, Calzados El Arco, Calzados Tica, Calzados Rios, Colegio Helenes, Confecciones Celsita, Tejidos Carrasco, Confecciones Casa Rozas, Drogueria Mary, Frutas El Valenciano, El Estanco, Confecciones La Esquina, La Casa de los Paraguas Ernesto Filgueira, Confecciones Filber, Bar La Cañiza, Frutería Castro, Granja Louriña, Confecciones Luisabe, Confecciones Luis Berdial, Sastrería La Confianza, Ultramarinos Calvete, Confecciones Marifel, Mercería Pérez, Merceria Canitrot, Galerías Papiri, Novedades Jukar, Pensión Hospedaje La Troya, Perfumería Oriente, Panadería Abelleira, Relojería Rafael Hermida, Relojería Pacheco, Radio Manuel, Sastrería Antón, Novedades Samy, Tejidos Ernesto, Tejidos Pepe…

AÑO 1975

COMPONENTES LUMBRERAS QUE PARTICIPARON EN EL ENCUENTRO CELEBRADO EN EL PARADOR DE TURISMO.

EQUIPO DE BALONMANO:

PARTE DEL PROFESORADO DE BUELA: Director: D. José Buela. Profesores : Lema Couso, Oliva, Carlos, Castejón, Juan Cuevas, Ignacio, Pepy G. Clavijo, Tati Buela, Clara Buela, Chelo González, Mari Buela, Ángeles Estévez, Padre Hilario…

AÑO 1976

4 SEPTIEMBRE 1976. DIARIO DE PONTEVEDRA.

AÑO 1977

11 DICIEMBRE 1977. DIARIO DE PONTEVEDRA.

PLEAMAR EN LA ZONA ARTÍSTICO-MONUMENTAL. PONTEVEDRA.- (Crónica especial para “Diario de Pontevedra”, por LUIS F. AUTRAN).

Las voces del aliento se multiplican; las gentes se dentifican y me animan hasta el punto de proponer recogida de firmas; el Centro de Iniciativas Turísticas de las Rías Baixas, también se adhiere, Esto, de incipiente cerilla», se ha convertido en una antorcha que hay que mantener llameando hasta que se clausure ¡El juego! Yo-como Rigoli-¡sigo…! -Crisantemos para recordar la augusta paz de los muertos, dalias, azucenas, azaleas nardos, jacintos y narcisos y gardenias de delicado olor; claveles: amarillos, blancos, reventones, de todos los campos, de España; silvestres violetas y rosas de explosivas corolas; • ¡bravas! como las de los versos “do Poeta da Terra” cuando ensalza al magno”espadeiro”; humildes margaritas y “mantos de novia” y…, ¡cómo colofón!: Las simbólicas muestras que anuncian y propagan la feraz y subtropical campiña das Rías Baixas: ¡Las camelias y mimosas! Tenue música de sainetes zarzueleros dejan oír las sugestivas notas de “Nardos”, “Clavelitos” o la “Violetera”. Radiante visión expositiva que daba cálido ambiente al recinto frío y pétreo de la antigua plaza de la Verdura.

Simétricamente colocada y haciendo pareja con la placa granítica que recuerda cuando Su Majestad Católica, Felipe II, mandó construir esta casona, en 1595, había nueva leyenda:

-“Corriendo el mes de San Silvestre del año del Señor de 1977, por decisión unánime de las almas sensibles de “ista Boa Vila” este recinto conocido por Plaza de la Verdura, también se denominará: ¡Mostra pontevedresa das nosas frores!”. ¿Es cierto o no? Muchos no lo creían…

El “destape” se había engalanado como el más escultural cuerpo femenino, de elegantes atuendos y atrayente colorido. Mi amigo el señor portugués, ya podía exclamar: “Isto si é bon. ¡Fora xa, os escangaIlantes carros…!”.

Explosiva admiración y general contento. Las gentes sensibles de la ciudad, deambulaban ¡felices! Hacían el recorrido y paraban, contemplativas, ante los bien diseñados puestos realizados en noble madera del país adosados en las columnas de los pórticos de la remozada y antigua casona. ¡Todo un cuadro del plástico ornamento del fruto floral de los campos y jardines de nuestra tierra! Dibujantes, pintores, y bocetistas, plasmaban en sus lienzos todo aquel enxebre “bodegón”.

Las más satisfechas: ¡las dueñas de muchas familias! Habían olvidado como un mal sueño los codazos apreturas y sinsabores para adquirir en el mercado de abastos estos adornos tan necesarios y cálidos. Ahora, portaban con cuidado esmero, bien conjuntados ramos para lucir en los jarrones de sus casas y darles ambiente agradable y feliz.

Hasta “Los Maristas” y demás comerciantes de la plaza contagiados por el ambiente habían adornado sus dinteles y escaparates, en un permanente “alumbrado” a las filas de esta “procesión”. ¡Exquisita muestra, de lo que es la tradicional sensibilidad pontevedresa para todo lo artístico y cultural!

Las calles de S. Román y S. Sebastián declaradas peatonales, hervían de bullicio ciudadano que tenía su cénit en todo ese recinto.

Los gules, leones y demás alegorías nobiliarias de los escudos brillaban, ahora, mucho más. Eran el fiel contraste de esta película ideal.

Y desde allí, se llegaba felizmente a ¡la Plaza de Méndez Núñez! -como frontera hermana-, Remozado todo su recinto, habían desaparecido cementos y hierros. La piedra lucia las muescas viriles de los cinceles que las habían labrado. Más aún.

El blanco amarillento de las flores y verde fuerte de las hojas del gran magnolio de Soña Sola conseguía ese equilibrio, ¡tan gallego!, de la floresta y la piedra. Todo el rectángulo estaba circundado con cupresos de cuidado recorte, donde se intercalaban cómodos bancos.. Las gentes paseaban charlaban descansaban o se citaban con esa placidez y la ociosa calma de los jubilados, ¡libres de la asoballante presencia de los automóviles! 200 niños…, doscientos…, del colegio ubicado en esta plaza, corrían, saltaban y practicaban toda suerte de juegos a la hora del recreo. La incertidumbre de muchos padres, ante la temible secuela de un posible ¡tétanos !quedaba ya en la lejanía (ya que no hay que olvidar que las ruedas de los vehículos, en su transitar viario adhiere na sus cubiertas los temibles excrementos del ganado, donde se alberga ese mortífero virus, el cual, van depositando, alli, en donde se estacionen con habitualidad).

Los bares, restaurantes, gones, comercios y demás establecimientos de esta artesana zona, lograban un crecido y multiplicado rendimiento de sus negocios. Se había dejado -como trasto inservible- aquella “politica” de mandilón y luz de velas. Los rótulos y escaperales eran más sugestivos y atrayentes. Se contemplaban con tranquilo sosiego. Y ya ¡La calle Real! -Angosta y vieja rúa de mi niñez.

Ay… ¿cuántas veces me haré caído en la fuente de os Tornos…? Libre, ese tro funil pontevedrés. Había dejado de vomitar vehículos y vehículos, a la Plaza de Curros Enríquez, que no hacían más que congestionar hasta la apople- al el centro vial pontevedrés. Pensando concienzudamente: -a mi pobre juicio, la calle Real, ni da fluidez al tránsito automovilistico, sino… ¡todo lo contrario…!

Los sustos y zozobras de los viandantes de esta regia ..ia, habían pasado. Ya no se jugaban el tipo, diariamente al tener que hacer todo a suerte de regates como en una «jimkana»>, (¡qué buen entrenamiento para los jugadores del Pontevedra señor entrenador, se lo sugiero) sosteniéndose en las mini-aceras o dando el salto -con agilidad felina- al portal de turno, para esquivar el “cuernazo” del temible toro de cuatro ruedas… más…!

El pobre cronista, no cabía en sí de gozo: ¿Sería verdad…?: Se pellizcaba, para saber si está despierto o soñaba.

-¡Sí… “mecachis en la mar…”:No fue pellizco lo que me devolvió a la tremenda realidad. Era…: ¡Agudo bocinazo de airado conductor, con la siempre frase “amable”: “¿Estás dormido, o qué?

Palpé la triste verdad:

-Sí, home sí… ¡Estoy o qué…!

8 JUNIO 1978. CONCURSO EN DISCOTECA SHIVA.

El lumbrera Fortes en Shiva

6 ENERO 1980 DIARIO DE PONTEVEDRA.

PONTEVEDRA. (D. P.)

Los comerciantes de la Zona Peatonal, a la especta tiva de lo que al fin decida el Pleno Municipal sobre la propuesta de la Comisión Mixta, se encontraron aye con un inesperado “folklore”, precisamente en la zona de la Plaza de Méndez Núñez. Por la mañana, aparecieron unos cuantos vendedores ambuaintes, con los vehículos de transporte de su mercancía, dispuestos a establecer allí un mercadillo. Los industriales de aquel sector, molestos por tal hecho, parece ser que acudieron a la Policía Municipal, y durante la mañana, el orden se mantuvo en la Plaza. Pero, según nos informan, en las primeras horas de la tarde, los ambulantes comenzaron a instalarse definitivamente, a concurrir con sus vehículos, absorviendo materialmente todo aquel lugar, aparte de lo que supone de vulneración de las normas de la Zona Peatonal, que los diariamente afectados vienen cumpliendo rigurosamente. Por eso protestan y culpan, no a quien trata de ganarse la vida, sino a quien tolera esa anomalia, considerando por otra parte que, sin se tratase de un mercadillo especial con motivo de Reyes, pudiera haberse llevado a la Plaza de Barcelos. Lo cierto es que el espectáculo se mantuvo hasta entrada la noche, quizá porque iba a pasar por allí la Cabalgata. Los afectados, aparte de la exposición de tales hechos, nos proporcionaron el documento gráfico que acompaña al comentario.

DIARIO DE PONTEVEDRA, 26 DICIEMBRE 1981

El “palacio” de los cismas histórico- monumentales

Un casón de la plaza Das Galiñas, amenazado de ruina

PONTEVEDRA (D. P.)

La Plaza de Méndez Núñez-antigua Plaza das Galiñas, según el astro popular: praza da Herba, según especialistas de la toponimia urbana, y Plaza de Muruais, en denominación de otros es una zona que genera criterios diferentes en relación con su tratamiento y ordenación urbanistica y arquitectónica.

La mayoría de las divergencias proceden de haberla convertido en aparcamiento de vehículos automóviles, que no solo han deteriorado el pavimento de la plaza, sino que la presencia del «latón multicolor> perjudica el conjunto histórico-artistico de esta parte de la ciudad, aunque, realmente, no sea uno de sus rincones más característicos.

Todas las actuaciones urbanísticas en la Plaza de Méndez Núñez -nombre que se deriva del caserón que se levanta en este recinto-, están reguladas por la normativa del recinto histórico-artístico (zona monumental), y sobre todo influidas por la existencia del edificio en cuestión, a quien se le adjudica un valor arquitectónico que no se corresponde ni con su aspecto general, ni con su construcción. Y menos aún, con los «pegotes», adiciones, que se observan sobre su tejado, ya que estos postizos, son verdaderos adefesios que no se debieron autorizar en su día.

En la obra de fábrica del edificio, no se advierte que haya cualquier muestra de una delicado y valioso trabajo de cantería, pues tanto dinteles de ventanas como de puertas, son dibujos sobre un material distinto y más ductil y maleable que el granito. Incluso el escudo con las armas de Méndez Núñez ha sido labrado en piedra; al menos, eso aparenta desde el plano inferior en que puede contemplarse.

Es un caserón que merece ser reconstruído y decentado. Pero para restaurarlo en su primigenia fabricación, habría que «desnudar» su fachada, rasparle y quitarle la llana que se le colocó encima y dejar la piedra, tomada y encintada, al aire. Tiene un cierto «sabor» -que no antiguo, ya a el edificio data de época reciente, menos de 150 años- la orfebrería forjada de los balcones y las rejas de las ventanas, aunque caso aparte y especial, merece la galería de madera que da al jardín del inmueble, que sí sería penoso acabase destruída por la erosión de los temporales. No cabe duda que el Palacio Méndez Núñez, como se le conoce -si bien la denominación de «palacio» es demasiado ampulosa y vanidosa, siéndole más adecuada el de caseron-, ha de ser objeto de preocupación por parte de los responsables del Patrimonio Artístico en el orden de que debiera protegerse su rescate y restauración, bien en base a un expediente expropiatorio para destinario al fin que se planifique, bien con subvenciones a sus propietarios. Mantenerlo en su actual estado, es condenarlo a una ruina más o menos inminente.

Y lo que pugna con cualquier actuación en ese sentido, es esa política artístico sublimal del,perro del,hortelano: ni hacer, ni dejar hacer, hasta convertir el caserón de la plaza de las Galiñas, en el “palacio de los cismas”.

CARTAS AL DIRECTOR. 23 JUNIO 1982

UN POSTE REPETIDOR QUE NO REPITE

Distinguido amigo:

Como tantos otros pontevedreses recurro a Vd. en la seguridad que su comprensión y paciencia harán posible que, una vez más, una queja colectiva vea la luz en las páginas de «Diario de Pontevedra».

Y, aunque, como ya es tradicional, no sea recogida por aquel a quien corresponde su solución, nos queda el consuelo de hacerla pública para vergüenza (si la tuviere) del responsable.

En la Cadena S.E.R. se decía el otro día que en Camerún no habían podido ver, pese a la espectación producida, las hazañas de su equipo representativo en el actual Mundial. Porque en Camerún no hay todavía Televisión. Pues Pontevedra, como Camerún, en grandes zonas de la ciudad quedamos sin poder ver los partidos transmitidos a las 9 de la noche.

Estas deficiencias cuya solución había sido ya reclamada por los vecinos hace unos meses en la Delegación de Cultura, que amablemente nos atendió e hizo todo lo posible por su solución hasta llegar a hacerse público que el organismo responsable del Tente Público TV.E. en Galicia estaba colocando un nuevo poste repetidor precisamente para atender a la demanda durante la celebración del Mundial.

Un poste que, en definitiva, resultó como los buenos estudiantes que de repetidor nada. En resumen, señor Director, una tomadura de pelo a los pontevedreses, Pontevedra y lo que es peor, que incluidos en la burla quedan nuestros invitados de honor: recepciones en el Ayuntamiento, discursos, atenciones, etc. que sin duda la zona más afectada es Zona Monumental y en la Zona Monumental está el Parador de Turismo y en él los futbolistas italianos. Nuestros invitados. Que el día 23 esperaban en salón de televisión del Parador la retrarmisión del partido Brasil-Nueva Zelanda de máximo interés para ellos, ya que Brasil será su próximo adversario en la segunda fase, a jugar en Barcelona. Espera inútil, la transmisión fue de tal calidad que imposible ver nada.

Ahora está muy al día: dar imagen presentar imagen. ¿Qué imagen hemos dado en este aspecto? Sin duda una imagen como la de la pantalla: rayados, interferencias, pérdida de visión, franja colocaradas… una delicia. No obstante el sonido llegaba bien -como en Camerún- donde la voz del locutor llega por radio. Ayer, 24, se volvió repetir el fenómeno y así seguiremos…

Sin comentarios, señor Director, los comentarios sin duda los habrán hecho nuestros huéspedes.

Muy agradecido le saluda atentame

JOSE BUELA

AÑO 1991

17 NOVIEMBRE 1991.

LAS CALLES DE PONTEVEDRA. (Por Pepi González)

Plaza de Méndez Núñez.

Castro Méndez Núñez, nació en Moaña (Pontevedra), aunque muchos dicen que nació en Vigo, en el año 1824, en el seno de una familia gallega de honda tradición militar.. En 1841 embarcó en el “Nervión” y al año siguiente viajó a Fernando Poo, ascendió a alférez de navío, aunque no tenía la edad requerida. En el “Isabel II” y el “Volador” se encargó de la instrucción de los guardias marinas. Realizó muchos viajes, y en 1861 fue a Filipinas donde llevó a cabo una de las más brillantes hazañas navales, arrebatándole a los piratas de Mindanao el mando del fuerte, por este hecho fue ascendido a capitán. A su vuelta a España lo ponen al frente o al mando de la fragata “Numancia”, (en el Museo de Pontevedra está una reproducción de su camarote y una sala dedicada a este ilustre marino). La “Numancia” tenía que realizar la navegación más larga y peligrosa hecha hasta entonces por un barco de su clase. Nadie al verla en Cádiz el 4 de febrero de 1865 pensaría que iba a ser la protagonista de la más importante acción naval española y el primer acorazado que daría la vuelta al mundo. La Escuadra que se dirigía al puerto de Callao iba al mando del Almirante Pareja, pero éste su suicidó, pasando Méndez Núñez a tomar el mando de la escuadra y él y su fragata unen sus nombres a la famosa batalla. Esta valiosa acción le supone ser ascendido à teniente general pero rehúsa el cargo en un modesto oficio diciendo que para ser útil a España no hace falta, sólo, ser ascendido por el gobierno, sino también por la opinión de los españoles. En 1872, el gobierno, reconociendo sus muchos méritos, otorgó a su familia el marquesado de Méndez Núñez. Tenia 35 años cuando murió, estuvo enterrado en Vigo hasta que en 1883 pasó al panteón de Marinos Ilustres en San Fernando (Cádiz). Sus restos fueron llevados en la fragata “Libertad”. La plaza de Méndez Núñez se encuentra en la zona antigua de la ciudad, y alli hay una casona con un arco que atraviesa la calle. En uno de sus muros hay la siguiente inscripción:

“En esta casa vivió/ el almirante español/ don Castro Méndez Núñez/ Heróico vencedor del Callao/ y en ella murió el dia/ 21 de agosto de 1869”. El ayuntamiento de la ciudad, le dedica en 1929 este recuerdo de perpetua admiración.

9 ENERO 2010. LA VOZ DE GALICIA.

«Mi patria son los libros que he leído»

MARÍA CONDE

DEZA

La escritora pontevedresa, cuya última novela llevará al cine Michael Mann, rememora en la plaza Méndez Núñez «el espacio» de su infancia.

Cuando Susana Fortes pisa la plaza Méndez Núñez, aún resuenan en su mente las cantinelas de la Enciclopedia Álvarez, porque como recuerda, en los sesenta «se aprendía todo cantando». Ella estudió en la ACADEMIA HELENES, ubicada en este entorno, cuyo responsable era José Buela. «Incluso la ortografía la aprendíamos cantando, con ejemplos como el de El verbo volar se escribe con v, menos don José, que se escribe con b», sonríe.

Quién iba a decirle entonces, cuando fantaseaba en los recreos y se montaba sus «películas» mirando ensimismada el magnolio de la casa de los Muruáis, y mientras su sed de aventuras se acrecentaba con las historias que su padre, el historiador Xosé Fortes le contaba sobre aquel lugar, que un día Hollywood iba a llamar a su puerta para llevar al cine una de sus propias historias, la que ideó para reivindicar las figuras de los fotógrafos Robert Capa y Gerda Taro. Mientras la Columbia ultima la producción de la película que sobre su novela Esperando a Robert Capa dirigirá Michael Mann, la escritora pasó unos días de vacaciones en su Pontevedra natal, que añora desde su residencia en Valencia «porque toda la gente que más quiero vive aquí», pero en la que no se ve de regreso definitivo, a pesar de que reconoce que es «más abierta y habitable».

«Mi espacio de la infancia está en esta plaza -comenta-, pero no tengo de la juventud, porque me fui de Pontevedra con 16 años a estudiar a Santiago y ya prácticamente no volví». Sus recuerdos son muy intensos en lo que se refiere a su rincón, la plaza de Méndez Núñez. «Tengo la teoría de que los lugares donde ha ocurrido algo, donde se ha juntado gente interesante, crean aura -explica en referencia a la casa del arco-. Y creo que el ambiente de esa casa flota en la plaza. Era la tertulia más novedosa, la de los modernistas, con los hermanos Muruáis, los Ulloa, Said Armesto o Valle-Inclán. Que además eran chicos malos… Todas esas revistas francesas de la época parisina de Toulousse Lautrec tenían las fotografías de bailarinas de piernas largas, que para la Pontevedra de la época era un escándalo. Todas esas conversaciones, esas broncas, esa vidilla, queda en los lugares».

Con esa Pontevedra de principios del siglo XX y con Valle tiene saldada su deuda literaria, a través de El azar de Laura Ulloa, en la que la ciudad se convierte en Vilavedra. Recuerda además que el autor de Luces de Bohemia siempre le fascinó, desde que ya en su época de instituto (el Valle-Inclán) iba a casa de uno de sus nietos, Pancho, a merendar «y veía sus fotos con los zapatos bicolor y las barbas de chivo; tenía una estampa impresionante».

Durante la adolescencia sufrió la experiencia de ver a su padre encarcelado por fundar la Unión Militar Democrática (UMD). «Fue difícil, porque en casa no entraba un duro y hubo una sensación de control, de que no nos querían… -recuerda-. Pero también hubo la contrapartida, gente que se portó muy bien con nosotros. Éramos unos críos y eso nos ayudó también a curtirnos y a crear un sentimiento de hermanos. Una experiencia como esa te prepara para la vida, porque en la vida pintan bastos muchas veces». «En el último año de instituto, en 1976, hicimos la primera huelga de alumnos por la amnistía de presos. Fue un éxito, con los alumnos de COU del Valle-Inclán y el Sánchez Cantón». Aquello estuvo a punto de costarle un expediente, «pero todos los profesores me echaron un cable». Cita a Manolo Domínguez, Andrés Vilán o don Marcelino, de Filosofía, «que no era precisamente de izquierdas, pero todos se portaron muy bien».

Hacia la enseñanza -aunque reconoce que es «una relación de ida y vuelta» sobre todo ahora por su faceta de escritora-, también enfocó su trayectoria después de estudiar en Santiago Historia y en Barcelona la especialidad en América. Aunque sigue siendo crítica con la forma en que se enseña esta disciplina en España. «A qué olía la Revolución Francesa yo no lo averigüé hasta que leí El siglo de las luces -señala-. Fue el descubrimiento de que la historia de verdad estaba dentro de las novelas, no de los libros de historia, y entonces me fui decantando hacia la literatura, pero como lectora». Este año, para ella el curso ya ha acabado, porque los compromisos editoriales de Esperando a Robert Capa le llevarán a Brasil, Milán y Moscú. Antes ha vivido en ciudades como Florencia, Londres o San Francisco. Y, como dice, «en todas partes he buscado hacer mi casa». Por eso huye de dogmas como el que considera escritores gallegos solo a los autores que escriben en la lengua autóctona. «Escribo en la lengua que me comunico y en la que leí; a esos efectos, mi patria son los libros que he leído», señala.

9 AGOSTO 2011. BLOG VELLAPONTEVEDRA (JOSÉ VALERO)

LA ACADEMIA CERVANTES.

Mi colegio, el de mis hermanos, el de muchas generaciones de pontevedreses. Aunque eran años díficiles, para algunos, tengo buenos recuerdos de la Academia Cervantes en la Plaza de Méndez Núñez, donde también estaba el colegio de Buela. Era un centro como los de antes, una vivienda, donde sus clases las conocíamos como el salón, el cuarto pequeño, el cuarto oscuro, la cocina, la galería, el pasillo, donde muchas veces he estado castigado de rodillas con los brazos en cruz, y por último la clase de la profesora Raquel, la de parvulitos. El colegio también hacía de pasantía y venían muchos chavales de los institutos a clases de apoyo. Por ahí andaban los amigos de la clase, que ibamos pasando de curso, los Eugenio, Vilaboa, Jose María, el de Jomafer, José Manuel Janeiro, Paleo, Benigno, Miguel y su hermana Loly Pedras, José Luis Ponte, Diego, Juan Antonio Juncal, el de los ultramarinos; Sánchez Barba, Sánchez Dios, Marivi, Pilar Hermida, la de la joyería, Lourdes, Jacome, Casares, a la que veo casi todos los días en la farmacia de la calle Echegaray, Angeles y alguna/o más que, desgraciadamente ya no recuerdo. Aquellas clases, donde se estudiaba cantando, “España limita al norte con el mar cantábrico…” Las tablas de multiplicar, que competíamos con los alumnos del colegio de “Buela” que estaba al lado, haber quien gritaba más. Los recreos de la Plaza Méndez Núñez que se juntaban los dos colegios y había cientos de niños. La tienda de “Juanito” y su mujer, que estaba en la esquina de la plaza y al que volvíamos loco en los recreos comprando los regalices, las napolitanas y los caramelos de pataco. Los bocadillos de pulpo, cuando el presupuesto lo permitía, en “La Cañiza” a cinco pesetas y los de chorizo de Pamplona, en la tienda que había en la calle Real enfrente del Ultramarinos de Rios.

Los profesores, el que mandaba en todo, el Director, Manuel Abalo Alfonso, Don Manolo, como le llámabamos y que daba las clases de Política, su sobrino, Jose y su mujer que también daban clases, el profesor de Literatura “Chambriñas”, el de Geografía e Historia, Don Alonso, que una vez dejó el colegio, fue profesor de Autoescuela, el de Física y Química y Matemáticas, Don Santiago, la última vez que lo vi, estaba en la secretaría del instituto A Xunqueira II, la profesora de Francés, La Madame, el de Dibujo, profesor Sdmith, recuerdo que también de vez en cuando nos daba clases de religión el cura de San Bartolomé, Don José Gigirey y sobre todo, la profesora Raquel, la primera maestra cuando llegábamos al colegio, la que nos enseñó a leer, a contar, a escribir en aquéllos cuadernos de Rubio. Ya han pasado muchos años desde que dejé el “cole” pero en mis recuerdos siempre estará la profesora Raquel, la maestra de parvulitos.

16 ABRIL 2013, del blog vellapontevedra.

La Plaza de Méndez Núñez se llenaba de chavales en las horas del recreo, entonces había colegio por la mañana y por la tarde y la que fuera antigua plaza del pan se convertía en un hervidero de niños y niñas jugando a través de los coches aparcados. En esa plaza, donde está ahora la estatua de Valle Inclán,  cuando nuestra “economía” lo permitía comprábamos los bocadillos de pulpo en La Cañiza y de calamares un poco más arriba en el “Stop” a diez pesetas, algunos aprendimos de memoria los ríos de España, que nos daba el profesor de Geografía Don Alonso, o nos volvíamos locos con las “formulas” de química de Don Santiago, rivalizábamos con nuestro colegio “enemigo” el de Buela a ver quien cantaba las tablas de multiplicar más alto y las podían oir en toda la plaza o como casi siempre, llegada la primavera, todos los sábados arreglábamos “nuestras diferencias” con los partidos de fútbol entre las dos Academias en A Xunqueira o en el Estadio de la Juventud.

Los que allá por finales de los sesenta y comienzos de los setenta íbamos al colegio de Cervantes o al de Buela recordamos muy bien a Juanito el de la tienda, siempre con su bata azul. Esas colas ordenadas que se producían a la salida de los recreos y que se formaban en la entrada del negocio que tenía junto a su mujer Tita. Allí nos aprovisionábamos con aquellos bocadillos de chorizo o salchichón que muy “finamente” nos cortaba el tendero o con aquellas galletas napolitanas azucaradas que casi medían medio metro y que eran toda una delicia. Que paciencia tenía el bueno de Juan cuando allí nos juntabamos muchos de los rapaces de los dos colegios y llenábamos su pequeña tienda. Recuerdo muy bien aquel escaparate que daba a la calle César Boente, la bajada a la Plaza del Pescado, tenía atiborrada su entrada con frutas y hortalizas y siempre, siempre, aquella caja redonda donde tenía el pescado ahumado o el bacalao. Desgraciadamente Juanito ya hace un par de años que nos dejó y ya sólo nos queda recordar aquéllos buenos momentos.

13 FEBRERO 2016, del blog callesdepontevedra.

LA PÓLVORA. Pontevedra 1963.

En esa época los niños de doce años que íbamos al Instituto, solíamos “repasar” en unas academias que en Pontevedra les llamaban “pasantías”. Al salir del instituto solíamos tener media hora para jugar, comprar una granada en la tienda de Juan, o comer un bocadillo de atún con pimiento cuando había disponibilidad económica.

La academia de Don José Buela, llamada Academia Helenes, estaba en el corazón del Casco histórico compartiendo plaza con otra: la Academia Cervantes. En casi todas las plazas había una pasantía. Y en cada una se desarrollaba un grupo de golfos. Debió suceder algún milagro para que todos ellos, pasada la sesentena, puedan ser considerados un ciudadanos normales y estén enteros.

Fueron aquellos años cuando efectuamos el descubrimiento de la pólvora. En las tiendas se vendían petardos y cohetes de poca potencia, pero mis amigos Manolo Barcia, Juanjo Torres y algunos otros tenían inventiva, querían algo más artesanal: Hacer un cañón. No recuerdo quien, pero alguien trajo pólvora ya mezclada, como un kilo en un cartucho de papel. Con una punta se le hizo al extremo inferior del bastón de un paraguas un pequeño agujero. El orificio donde irían ancladas las ballenas era la boca del cañón. La cureña era un trozo de ladrillo. Vertimos la pólvora en el tubo de hierro, la atacamos con un palito y a continuación hicimos una bola/bala de papel que atacamos con palalito de nuevo. Como no nos fiábamos de nuestro armamento decidimos hacer un reguero de pólvora desde el portal donde estaba situado el “cañón” calle arriba , que hoy descubro que se llama Marqués de Aranda, hasta la siguiente esquina. Una cerilla ¡Fuego! La pólvora fue ardiendo hasta la culata del cañón, hizo Pssss y ¡Puf! la bala de papel salió ardiendo hacia lo alto, en perfecto tiro parabólico. La pólvora daba olor de batalla, su humo cegaba la calle. Estábamos eufóricos, saltando por el éxito. Soy de “prêt a porter”. Siguiendo mis malos instintos compré cohetes con el dinero de dos días de bocadillo. Probamos varias experiencias para lanzamientos espaciales y quedaba un cohete. Subimos a clase y estuvimos un tiempo solos, D. José estaba enfermo, era finales de primavera y hacía calor. El balcón estaba abierto y yo sentado a su lado. Decidí comenzar un ataque al exterior. Un grupo de hombres salía de la taberna de abajo. Encendí el cohete y traté de tirarlo entre los barrotes. Un error de cálculo artillero hizo que el cohete chocase contra uno de ellos y siguiendo una extraña vocación académica, entró en el aula y explotó al lado de una bombilla. El estruendo atrajo a los desocupados, en la clase profesores y alumnos de otras llegaron el tropel, preguntando que había sucedido. Nadie dijo nada. Entró D. José en pijama con bata de casa, creyendo que alguien había disparado a su mujer, pues había oído el estruendo desde la casa de enfrente, donde vivían.

-¿Que pasó aquí? Me levanté.- Fui yo, tiré un cohete por el balcón y volvió.

Me cayeron dos hostias.

-Recoje tus cosas y vete, quedas expulsado.

Esperé a que saliesen mis compañeros, me preguntaron que iba a hacer, contesté que aún no sabía. Al día siguiente al salir del Instituto no fui a la “pasantía”, me fui a casa (4.5 Kmts.) y se lo dije a mis padres. Mi padre me dio otras dos hostias, se montó en la Vespa y fue a pedirle cuentas a D. José del hecho de expulsarme sin decirle nada a él. Al llegar el Sr. Buela le dijo que no se preocupase que estaba readmitido. Y es que ese mismo día apoyados por sus padres ninguno de mis compañeros fue a pasantía y una madre se atrevió a decirle que si no entraba yo no volvía ninguno. Volví pero nada fue igual, aquel día empecé a ser solidario y continué siendo socialmente peligroso.

AÑO 2022

27/11/2022. En una votación celebrada con los miembros del grupo de wasap, el profesor más valorado fue D. Ignacio (8) seguido de Pepy G. Clavijo (5) y en tercer lugar Juan Cuevas (2) Ángeles Estévez (2) Tati Buela (1) 

AÑO 2023.

El 2 de Abril de 2023, se publicaba en el Diario de Pontevedra un artículo relacionado con la plaza de Méndez Núñez.

AHORA LAS TERTULIAS SE CELEBRAN EN LAS TERRAZAS. (ALBA GARCÍA)

► El modelo de ciudad implantado en el año 1999 en Méndez Núñez provocó un cambio radical en la zona, la cual pasó de ser un gran aparcamiento público a convertirse en el epicentro de la hostelería.

PONTEVEDRA. Olvidadas han quedado para muchos las imágenes de la plaza Méndez Núñez convertida en un gran aparcamiento de coches, pero lo cierto es que aunque algunos no lo recuerden, no hace tanto de aquella época. Su gran transformación comenzó en el año 1999, convirtiéndose así en uno de los primeros lugares en los que se implantó el actual modelo de ciudad. La eliminación del tránsito de vehículos por la que apostó el Concello, liderado por Fernández Lores, provocó un cambio de rumbo en la plaza, situándola en el epicentro del ocio pontevedrés gracias a sus amplias terrazas. Antiguamente era conocida como la Praza da Herva, denominación que, en palabras del historiador Juan Juega Puig, se le otorgó por el hecho de encontrarse fuera del primer recinto amurallado de la ciudad, siendo así un lugar adecuado para la celebración de los mercados. De hecho, popularmente se conocía también como la plaza de las gallinas, debido a que en ella se realizaba la transacción de este tipo de aves.

Con el paso del tiempo pasó de ser una zona descampada para la celebración de los mercados a convertirse en el lugar por excelencia del intelecto. Primero, por su cambio de nombre. El almirante Casto Méndez Núñez fue conocido como el héroe de El Callao por su gran aportación a la Campaña del Pacífico. Vivió y falleció en la casa del arco que preside esta plaza, lo que justificó su cambio de denominación el 31 de agosto de 1875. Más tarde, y por iniciativa de Jesús Muruais, este edificio albergó una importante biblioteca, con más de cuatro mil volúmenes, periódicos y revistas, además de poseer la mayor colección de literatura francesa de toda Galicia. En este espacio fueron famosas también las grandes tertulias de la época, en las cuales participaba Valle-Inclán. Justamente por ello se decidió instalar su escultura en el año 2003, obra de César Lombera. En esta casa también vivieron los Crúu y los Montenegro y, desde el año 1987 es un centro destinado a personas con discapacidad intelectual. La asociación Virgen de La O desenvuelve aquí su actividad. Pero más allá de ser uno de los motores culturales de la ciudad, esta zona siempre se caracterizó por la parte comercial. Aquí hubo negocios dedicados a la moda como Antón o Ernesto Filgueira. Este último establecimiento, de venta de paraguas, abrió en el año 1967 y estaba situado en el número 17, donde hoy hay una zapatería infantil: Las Merceditas de Iria. La tienda de Filgueira echó el cierre en 2018 por la crisis y por falta de relevo.

En esta plaza también se instaló en los años 70 el local de arreglo de relojes de Pacheco, que ocupó el puesto de la zapatería Manolo. Y aunque en la actualidad continúan dos comercios, la actividad dinamizadora de la vida de esta plaza es, sin duda, la hostelería.

BARES. Además de los comercios históricos, como el Bazar de juguetes Reguera, en esta zona también han convivido los mejores locales de hostelería de toda la ciudad. Desde A Cañiza, donde eran populares sus tapas de oreja, pasando por otros bares como Qué o A taberna do pincho, y terminando con el inolvidable bar Universo, que desde 1987 se convirtió en el refugio nocturno de cientos de pontevedreses. Y a pesar de que ninguno de estos establecimientos permanece en la actualidad, sí que hay algo que continúa, su esencia, la cual permanece intacta gracias a las nuevas generaciones. El bar veterano de la zona es actualmente el Chirala, situado en la parte baja de la plaza, en la calle Sarmiento. “Abrimos en el 2012 y en los 11 años que llevamos aquí, la plaza es la misma, solo cambió el nombre de los locales», explica Hugo Urtaza, copropietario junto a Manuel Vázquez.

“Este es un punto de encuentro social donde la gente se reúne y disfruta de la zona vieja de Pontevedra, de las terrazas y del buen ambiente que hay. Esperamos que siga así muchos años», añade. Junto a este local, está situado otro de los más emblemáticos del casco viejo, La Botica, que en agos- to del 2015 ocupó el bajo en el que anteriormente estaban los bares A Cañiza, Qué o El Trueque.

“Teníamos otro local en la calle San Julián y decidimos cambiarnos para aquí siguiendo la misma línea de negocio pero cambiando la forma de llevarlo. Yo ya conocía la zona porque mis abuelos habían tenido un comercio de ropa en los años 50, y decidí trasladarme. Tiramos el local que había abajo y se volvió a hacer prácticamente de cero», afirma su propietario, José Gómez, que también recuerda aquellos años en los que «mis abuelos y mis padres aparcaban aquí el coche y no había terrazas, solo algunas interiores». Y sin duda, si se habla de hostelería en este zona, nadie pasa por alto el otro establecimiento que preside esta plaza: La Gramola. Este bar, que abrió en el 2014 ocupando el lugar del bar Universo, es un referente en la ciudad gracias a su buen ambiente y sus populares conciertos en directo. Además, su dueña, Marta González, también se puso al frente en el 2020 del otro bar que hace esquina entre las calles Sarmiento, Don Gonzalo y César Boente: el Carallo29. Todos estos locales han sido capaces de convertir esta plaza en el epicentro del terraceo en Pontevedra.

ANÉCDOTAS E RECORDOS DOS ALUMNOS E ALUMNAS QUE PASAMOS POR BUELA:

1- Al llegar por la mañana a clase teníamos que dejarle la ficha 📋 para corregir a Don Ignacio 👨‍🏫 Los chavales llegábamos un poco antes de las 9 y debajo de los soportales 🏛️ unos llegaban con la ficha 📋 hecha, otros a medias y otros la tenían sin hacer y allí el copieteo era el pan nuestro de cada día. Para evitar que se copiase Don Ignacio aparecía mucho antes de abrir el colegio y controlaba incluso los alrededores incluyendo los portales.

2- Eu todos os recordos que teño de Buela son de hóstias 🤛🏻sin parar de D. Ignacio 👨‍🏫e de D. Carlos 🧑🏻‍🏫 que non as levaba eu, vía como as levaban os outros, quedarme castigada desde sexto de primaria ata octavo, de cinco e media a seis e media, todolos días, porque D. Ignacio 👨‍🏫dábame tanto medo 😬e non era capaz de darle a lección📗📗

3- Una vez D. Ignacio 👨‍🏫venía de una clase todo enfadado, al entrar a la siguiente aula, estaba uno de los Pereira 🤣 haciendo ruido en su mesa y silla , yo estaba sentado al otro lado y de repente veo como D. Ignacio 👨‍🏫coge impulso y volando por encima de las mesas, con el brazo extendido 💪🏻le sacudió por atrás en toda la cabeza un hostión de cuidado! 🙇🏻‍♂️

4- Recordo estar sentada 🪑sempre desde as tres menos cuarto 🕰️ ata as tres e média, a partir de sexto, (nesa época había falecido meu avó e xa eu viña no autobús 🚌desde a Seca) ao chegar 🧍🏻‍♀️sentaba debaixo dos soportáis 🏛️donde había unha tenda 🏠de papéis pintados e de pinturas, alí esperaba as compañeiras👩‍👩‍👧‍👧

5- Recordo a muitos compañeiros, dos de Campelo 🏘️que levaron tundas a saco.

6- 😜 jajaja, recordo as clases de gimnasia 🤸🏻que eran de coña, porque non tiñamos clase de gimnasia 🏋🏻o que facían era levarnos o pabellón de deportes a andar 🏃🏻e o chegar alí saltábamos na cama elástica e o pouco rato, ala, de volta 🏃🏻‍♀️para o colexio, porque xa había pasado a hora jajaja 😝.

7- Eu polo menos, nunca tiven clase de plástica ✂️nin de música 🎼e nin de dibuxo 🧑🏻‍🎨é claro, o chegar o instituto, todo eso cateino 👎🏻claro, porque non tiña nin P… idea😥

8- O mellor recordo foi as amistades 👭que fijen en Buela, unhas amistades mui boas, pero o que é o colexio, con perdón, foi unha mierda 💩cobrar cobraban 💶💷a dios, pero foi unha mierda 💩paséi alí toda a miña vida, desde os seis anos hasta os trece, casi catorce, a verdade, en fin, non é o mellor recordo da miña vida.

9- Una vez D. Carlos 🧑🏻‍🏫se pasó de lo lindo con unos alumnos 👬que venían a pasantía, fué demasiado, puso a toda la clase encabronada. D. Carlos 🧑🏻‍🏫había comprado un coche 🚗unos días atrás, creo que era un Seat 850, unos cuantos alumnos de los que iban a clases particulares, sabiendo donde lo aparcaba (en la plaza que había en dirección al bar 🛑Stop), ese día se lo pusieron fino filipino.

10- Pois mira, o feito de ter tanto medo a D. Ignacio 👨‍🏫 é a D. Carlos 🧑🏻‍🏫 eso frustoume muito, lembrome de unha anécdota de D. Carlos (que era un cabron, que se burlaba de todo dios) na que estando en séptimo, naquela aula grande que había, que era donde quedábamos castigados pola tarde con D. Ignacio, a que daba aos balcóns de Méndez Núñez, eu estaba na cuarta fila, a man dereita, é o tipo con un papel arrugouno todo e fixo unha boliña, e dixome: Oye tú, lanza este papel y si lo encestas en la papelera 🗑️no te quedas castigada, sino, estás castigada, eu cagaba por min.

Eu contestéille: pero…no voy a ser capaz de encestar en la papelera D. Carlos, está muy lejos (eu estaba xa 😢 chorando)…é o tipo comenzou a escojonarse de risa é a burlarse de min, a decirme: Tú eres idiota niña, tú eres idiota, lanza el papel , eu lancéi o papel, por suposto que no metin na 🗑️ papelera y entón seguín chorando 😢 cada vez máis y o tipo decindo que era idiota e despois de reírse de min un bo rato e ver que non paraba de chorar 😢foi cando me aclarou que non iba a quedar castigada, que era unha tontería, unha broma, a min ese recordo durante muitos anos me frustraron muitíssimo, daquela eu era unha nena asustadiza, non era coma fun despois, daquela tiña medo por todo, era bastante enfermiza, mui 🫤 insegura e supoño que o que me facían incrementaba a que fora así mais ainda.

Menos mal que co tempo, alguén me enseñou que as cousas non tiñan porque ser así e cambiei radicalmente, ainda así, costoume muito traballo.

11- Yo tengo un recuerdo de cuando estaba la tienda de Reguera, un día tenían en su escaparate una oferta, los platos 🍽️ a una peseta, no lo pensamos dos veces, allá fuimos y comenzamos a comprar platos, otros ni los compraban, los cogían, éramos tantos que no podían controlarnos 🤣 jajaja, la que se armó en la plaza! Anduvimos a platazos con los de Cervantes jajaja 🤣. Aquello quedó con todos los platos hechos añicos por la plaza.

12- A D. Ignacio 👨‍🏫 tiñalle tanto medo que cando collía o bus da dúas e média, antes de entrar no 🚌 bus, vomitaba toda a 🥗 comida, debido o medo que me daba pensar que tiña que ir a clase con D. Ignacio, mira ti os recordos que me trae Buela, manda cojones. Por certo, mira si D. Ignacio me daba medo, que pasados xa muitos anos, muitos, iba a entrar nun caixeiro da Caixa de Aforros, salía él, pois mira ti, que me puxen tan nerviosa que din volta é marchei.

13- Todas las mañanas jugábamos en las calle más estrecha al fútbol ⚽️aprovechábamos las columnas que nos servían de porterías, la pelota que usábamos era las de los zapatos gorila🥾

14- Do profesorado que recordo son a profesora Sara 👩🏻‍🏫 que a tiven en segundo de primaria, era mui boa, Mary 👩🏼‍🏫 a Filla de D. José, que era…,á profesora Oliva 👩‍🏫 que estaba coma unha caldereta…

A profesora que nos daba inglés ( que ainda a vexo hoxe en día), unha muller mui riquiña (a profe 👩🏻‍🏫 Clavijo) mui riquiña, a D. Manuel Castejón mui boa persona e bo 👨‍🏫 profesor, Clara Buela, boa profesora de lengua e literatura, pero un pouco cabrona, é o de D. Ignacio e o de D. Carlos, eso non tiña nome. Tamén recordo a Tati 👨‍💼o fillo de D. José Buela 👨🏼‍💼que me dou clases durante un tempo, en naturales era mui bo, era boísimo, porque lle gustaba o que facía e notabase, pero a verdade, nese colexio non aprendin nada. Tamén che digo, que a muitos dos de agora, tendrían que pasar por alí.

15- Yo tengo en mente las dichosas fichas 📋cuanto dinero ganaron con la venta de fichas, había que estar comprando fichas para todo.

16- Recordo de xogar a polis 👩🏻‍✈️ e cacos 🥷🏻no recreo, pola praza de Mendez Nuñez, entre os coches alí aparcados, daquela estaba a Praza chea deles e non nos pasaba nada, tamén recordo cando nos comunicaron da morte de Franco, eu estaba fora, arrimada a ventana da librería 🖍️📘 Cao, e de repente comenzaron a decir que morrera Franco, que morrera Franco, eu cajei por min, pensei, hóstia, ajora vai vir unha guerra e xa estaba esperando o momento que viñera a guerra 🤣 foi unha anécdota que sempre a recordo.

17- Eu tiña un compañeiro 🧑🏻‍💼que os pais tiñan un posto de carnicería 🐷na Praza de Abastos, a hora do recreo íbamos ós dous a buscar o bocadillo de chourizo 🥖que nos tiñan preparados, que bo estaba😋

18- Un ano veu un novo mestre de inglés 🧑🏼‍🏫, buah neno, dounos unha chapa nese ano que non vexas, sólo facía falar (en castellano) sobre os artículos, acentos etc., tiñamos que ✍🏻 escribir todo o que nos una decindo, pero era un inglés que non tiña nada que ver co anterior que nos habían dado, era un inglés creo de Canadá, en resumen, que cando chegamos o instituto non sabíamos 👎🏻 nada.

19- Unha anécdota que sempre recordo era cando íbamos a de Ríos a polo bocadillo 🥖 de bonito con. Que bo estaba ! É tamén da pasa 🥃 e os 🥜 manises que nos poñía o señor Ríos naquel reservado que tiña o fondo. Cantas lle temos feito ! Jajajaja.

20- A la hora ⏰ del recreo íbamos al recreo a buscar un bocata 🥖a la de Juan, al llegar a la pequeña tienda 🏠 sobre el mostrador, ya estaban preparados todos los bocatas, de chorizo, de queso, de queso con chorizo etc. eran muchísimos, en aquella media hora la tienda se llenaba con tantos niños y niñas 👩‍👩‍👦de Buela y de Cervantes. A veces ibas con la idea de pillar un bocata de 🧀queso y tenías que conformarte con uno de mortadela 🤣 jajajaja.

21- El dia de gimnasia 🤸🏻teníamos que ir andando 🚶🏻‍♂️desde la plaza de Méndez Núñez hasta el Pabellón de Deportes🤾🏻‍♂️ , allá íbamos todos en fila con el profesor 👨‍🏫 Tati, íbamos a los vestuarios, nos cambiábamos, corríamos un poco o jugábamos un mini partido de 🤾🏻‍♂️ balonmano y ya teníamos que volver al vestuario de nuevo para cambiarnos y volver 🚶🏻‍♂️andando a Buela.

22- Recuerdo un día 📆 que nos hicieron una prueba 📇para ver nuestras aptitudes 🧐 fue un examen para poder entrar en el Instituto, D. Ignacio 🧑🏼‍🏫 nos llevó una tarde al colegio 📐📖 de la Junquera y allí tuvimos que pasar el filtro para poder entrar en el Sánchez Cantón.

23- Recuerdo mi primer día en Buela, me llevaron para un aula enorme, la que daba para la plaza de Méndez Núñez, me sentaron en el primer banco (enorme de largo también) y enfrente mismo de la 👩🏻‍🏫 profesora (no recuerdo su nombre). Yo venía de un colegio que estaba en la calle de los Herreros, impartía las clases solamente una profesora (Paquita), era sería, buena en la enseñanza y no recuerdo que me pegase. Pero en Buela la cosa fue diferente, ese primer día, me fijé que la profesora no se andaba por las ramas a la hora de repartir castigos, normalmente aquellos 👨‍🏫 y 👩🏻‍🏫 tenían una regla o una vara para darte en las 🙌 manos, pero la que tenía enfrente no tenía ni 📏 reglas ni varas, tenía parte de una ventana, si, cuando llamaba a varios lumbreras por haberse portado mal, los ponía en fila y ella cogía aquella “regla” con las dos manos y sacudía con todas las ganas, yo estaba acojonado viéndola, viendo aquellos 👀, aquella cara👹, con que ganas sacudía y yo pensando en donde me habían metido mis padres…

24- Con doce anos 🧑🏻‍💼, ala polo 72, din o salto da escola rural de Tenorio 🏠 a Pontevedra. Matricularonme nunha escola na Plaza Méndez Núñez denominada Helenes Buela. O primeiro día cando saia da casa, lembro preguntarlle a miña avoa 👵🏻 si tiña que falarlle en galego ou castelan os profesores 👩🏻‍🏫 a súa contestación foi , falalle no que queiras,😌 no que te sintas mais a gusto. Despois non me quedou mais remedio que adaptarme e falar castelan, pois a maioria incluido profes 🤨naquel colexio falaban castelan. E por riba aguantar algún inproperio de algún compañeiro 😤 como que o galego e de aldeano e do monte. Tristemente co tempo, entendín como eran as políticas co noso idioma 😠. Chamoume moito a atención que por cada asignatura 📙📖📗 nos cambiaban o mestre, eu viña acostumado a ter un so profesor que nos impartía todo 🧮📘 📝✝️ mates, lingua xeografia, relixión. Por outro lado na escola unitaria, tiñamos dúas aulas, unha para as alumnas e outra pos alumnos, ou sexa que nunha mesma aula compartíase todos os niveles, en Buela xa nos separaron por niveis e nos mesturaron rapazas e rapaces, eu que fun moi tímido recordo pasar certa vergoña 🫣. Co tempo non me quedou outra que ir adaptándome a eses bruscos cambios. Lembro que o mellor da maña eran os recreos, cos bocatas 🌭 xogos 🤡 pelexas 😈 roubos, si si roubos en época navideña ☃️ había un comercio de un tal Reguera que expoñia os elementos navideños 🪆🎉 en caixons no exterior, na calle, e nos de valientes e inconscientemente faciamos competicións , a ver quen era o que mais bolas collia, pasábamos correndo colliamos a bola e saiamos a toda 🙈 🙊 hostia. Logo tamén iamos a de Ríos a polas famosas pasas 🥃 una anécdota que lembro foi que a un compañeiro non se lle ocurre utilizar o paraguas ☂️ de flecha, resulta que o caixon de cartón que estaba nunha estanteria tiña botellas de aceite pinchou unha e vertía aceite a chorros 🤦🏻‍♂️cando Ríos o ve, colle de vara e fainos sair en estampida 👣Tamén lembro certos detalles que quedaron grabados na miña memoria cando ia con un compañeiro a buscar o bocata 🌭a Praza de abastos, súa nai traballaba ali, e sempre tiña un detalle para min 🥐 un rapaz a esas edades aínda que non o demostre sempre o agradece ❤️. Con respecto aos profes 👨‍🏫 teño grabada unha determinada frase q tod@s recordarán “Esta tarde a reganchar” e logo outro que a min tratoume ben porque cando necesitaba recursos para dar as súas clases de Naturales, me encargaba de andar pola aldea recollendo minerais 🪨🍁☘️🪵 e bicheria 🐜🐛🪲🐌🐞variada para levarlle, pero vin como a outros compañeir@s lles pegaba ou os deixaba en evidencia, aínda que eu viña curtido neses menesteres porque na aldea 🛖 o mestre si tiña vara e utilizaba moi a menudo. Tempos aqueles que non volverán pero sempre presentes nas nosas memorias 🧠 Saúdos a tod@s os lumbreras pero en especial quero agradecer a quén está adicando parte do seu tempo en recopilar estos pequenos recortes 📜 de unha etapa das nosas vidas. Apertas.👋🏻

25- Eu para chegar ao colexio de Buela tiña que ir no trole 🚎, vivía a seis quilómetros do centro de Pontevedra. Da miña casa 🏠 á parada 🅿️ do trole tiña unha distancia aproximada dun quilómetro , que realizaba a pé 🦵catro veces ao día, fixese frío, calor, chovese ou non☔️🌨️☀️. Moitas veces chegaba empapado, tiña que ir andando pegado á estrada e os coches e camións 🚙🚛🚖 salpicábanche 💦todo, outras veces era o frío ❄️que pasaba, pero aí estaba a miña nai👩‍❤️‍👨. Ela, moi previsora, tiña á primeira hora da mañá todo listo, que se un 🧥 chaquetón, que se o paraugas 🌂que un pasamontañas 🧣🧤🧦 ( cuantos compañeiros rían de min ao verme chegar con el posto), pero eu non mo quitaba, obedecía á miña nai e ata entrar no cole non o quitaba, dábame igual as burlas🤪. O que máis me amolaba era que tiña que estar toda a clase coa molladura 💦encima, ata que ao chegar a casa 🏠 a miña nai da alma 👩‍❤️‍👨 tíñame roupa e calzado, que con todo agarimo tíñaa quente, pois a arrimaba á cociña de ferro🎛️, é comía 🍳🥓🥚 é de novo andando 🚶🏻‍♂️ata a parada do trole 🚎 é volta a empaparme e así durante moitos anos…

26- Recuerdo que D. Carlos 🧑🏼‍🏫se metía mucho con tres chicas 👩‍👩‍👧siempre estaban juntas, se llamaban Puri, Matilde y Rosario, siempre le estaba diciéndoles algo, ellas estaban hasta el gorro 🧢del.

27- Recuerdo a D. Juan 👨‍🏫 el profe de latín 📜 su clase siempre era un espectáculo🤪 que bueno😂

28- Recuerdo un día que jugando al fútbol ⚽️en casa me fastidia el dedo 🦶🏻meñique del pie y llegue a clase de Pepi 👩🏻‍🏫 cojeando y ella es tan buena persona que me dio dinero 💰y me mando a la tetillera 💆🏻‍♀️una curandera que había en la calle Real.

29-Yo lo que recuerdo 🥰es del momento del recreo cuando muy de vez en cuando iba a la tienda 🏠de Juan a comprar la Chocolatina 🍫para meterla en el medio de un bollo de pan 🥖que compraba en la panadería de abilleira ..que estaba allí al lado también.El olor y sobretodo el sabor 😋de ese bocata de chocolate 🥖🍫lo tengo vivo como si fuese hoy.

30-Eu recordo 😂😂 o tiro de cepillo 🧽, pero éramos bos de carallo 🤣, tiñamos cintura 🤣. O mestre lanzaba a os pes 😂😂😂

DISCOTECA EQUUS

AÑO 1981

Comenzaba este año en EQUUS, anunciando que si lo habías pasado bien en la noche de Fin de Año, repitieses la Noche de Reyes, la actuación corrió a cargo del conjunto LOS SENADORES.

En el mes de Febrero, el día 14, EQUUS para celebrar San Valentín, presentaba a FUXAN OS VENTOS.

Seguidamente, a partir del día 17 hasta el día 20, todas las noches estuvieron en la sala el Dúo MAÑANA

Y el 27 de Febrero llegaba a bombo y platillo el Carnaval…

Fiestas de Carnaval en EQUUS

SABADO,28 Gran baile”SABADO DE CARNAVAL Conjunto SAMBA

MARTES, 3 Gran “BAILE DE DISFRACES”

Conjunto PLAY-BOYS

Premios a los mejores difraces, individuales, por pareja y por grupo.

SABADO, 7, 4 TARDE: Gran BAILE INFANTIL DE DISFRACES

Fabulosos Premios-Sorteo de una estupenda BIO SESION NOCHE:”BAILE DE FACHAS” Conjunto LOS ESPANOLES,

Premios a los mejores difraces, individuales, por pareja y por grupo.

El 3 de Marzo, con la actuación del Conjunto SAMBA, hubo un gran baile de disfraces y el día 7 sábado, se anunciaba el final de fiestas de carnaval con un Baile de Fachas, actuando el Conjunto TAMBO, ese mismo día, por la tarde, hubo un baile infantil de disfraces con fabulosos premios y además sortearon una bicicleta.

El siguiente baile especial fue el día 18, esa noche se comenzaba a celebrar EL DÍA DEL PADRE.

El 2 de Octubre volvieron LOS PANCHOS a EQUUS, su nuevo álbum (España en la voz de Los Panchos) fue un gran éxito, esa noche se pudieron escuchar los boleros Espinita, Camino Verde, Islas Canarias, Dos Cruces, El Beso…

Llegados los días 10 y 11 Diciembre se anunciaba la actuación de Giuseppe Chierchia, más conocido por Pino D’Angió, cantante italiano, autor e intérprete de aquel tema que tanto bailamos : Ma quale idea, que llegó a cantar también en español con el título: ¡Qué idea! quién recuerda ese día? Estuvo a tope la sala! Pino D’Angió había sido proclamado ese año mejor cantante italiano.

Recordáis como fumaba? La Sala estaba asombrada de ver como fumaba mientras cantaba, era pitillo tras pitillo!

A partir del 18 de Diciembre se publicitaba la reserva de Fin de Año y se advertía que si querías reservar mesa tenías que hacerlo personalmente.

El 24 de Diciembre se felicitaban las fiestas navideñas en la prensa, el anuncio decía: FELIZ NOCHEBUENA, es nuestro deseo más sincero.

Llegaba el día 26 de Diciembre, se anunciaba la GRAN DESPEDIDA DEL AÑO EN EQUUS.

Disfrute de la noche más feliz de su vida.

TOTAL BARRA LIBRE.

*uvas de la suerte. *sanwich

*cotillón. *medias noches

*carnes frías *dulces

Durante la gran fiesta, actuación de LOS CUNTERS

TERCERA PARTE Y ÚLTIMA DEL AÑO 1980.

En el mes de Julio, en la noche del dia 12, el humor llegó de la mano de PEDRO RUIZ, el polifacético presentador de radio y televisión, actor, escritor, cantante y humorista que en el cartel publicitario de EQUUS indicaba que hacía un humor político que asustaba en TVE.

Era el 16 de Agosto y llegaba José Antonio Gil Ríos, conocido en el mundo de la música como XIL RÍOS, seguro que recordaréis ese día en que escuchamos los temas recién grabados en ese año y fueron todo un éxito: Xirarei, Rapaciña Bonita, O cañeiro, de carallada

En septiembre, exactamente el día 6, EQUUS presenta por todo lo alto la única actuación en Galicia de TIP Y COLL.

Al día siguiente aparecía en el Diario de Pontevedra una entrevista a estos dos genios del humor, entre sus respuestas, me quedo con éstas: “Somos unos cerdos que huelen a colonia” y “En el campo del humor tenemos dos competidores: Abril Martorell y Rodríguez Sahagún”

El 27 de Septiembre era BALÁN, volvía de nuevo a pisar el escenario de EQUUS con su gran show.

Para el 10 de Octubre se había organizado un desfile de modelos en beneficio de la Hermandad de Donantes de Sangre, un grupo de chicas y chicos se encargó de dicho desfile y entre los asistentes se sorteó un modelo de los que se exhibieron, un reloj pulsera de plata y quince prácticas en una auto escuela. Colaboraban para el desfile Almacenes Olmedo, la Peluqueria Manolo, la Boutique Tilma y la Floristeria Pétalos. Esa noche se contó de nuevo con la actuación del grupo QUEIMADA.

El 8 de Noviembre se presentaban por vez primera LOS TAMARA, la famosa banda pop creada en Noia.

Entramos en el último mes de 1980, era el 13 de Diciembre cuando EQUUS presenta a LOS PANCHOS, conocidos también como Trío Los Panchos, su música romántica los hizo internacionalmente famosos, yo aún recuerdo el momento en que cantaron una de las canciones que más me gustan de su amplísimo repertorio “Si tú me dices ven

Unos días antes de rematar el año 1980, EQUUS anunciaba cómo iba a ser la despedida de ese año y recordaba a sus clientes que había que reservar personalmente la mesa como más tardar hasta el día 29.

En esa GRAN DESPEDIDA de AÑO, la reserva de mesa incluía Uvas de la suerte, Cotillón, Carnes frias, Sanwich, Medias noches, Dulces y para mayor alegría, se brindaría con CORDON NEGRO Freixenet, Barra Libre toda la noche!

Además, durante la gran fiesta, la Sala contó con la actuación de LOS SENADORES.

SEGUNDA PARTE.

AÑO 1980.

La Sala EQUUS, dirigida por Manuel Santos, Luis López y Emilio Sacarrera, cada día iba teniendo más éxito, excepto los lunes, se programaban dos sesiones todos los días , con horario de 17.30 a 23.00 horas o de 23.30 hasta la cuatro de la madrugada.

El 4 enero 1980 EQUUS presenta en su sala a los humoristas MARTES Y TRECE, en aquel momento era un trío, formado por Josema, Millán y Fernando, estaban triunfando con sus gags y caricaturas de personajes famosos en televisión española y fue todo un acontecimiento.

Llevar a EQUUS a humoristas siempre encajaba, así que el 2 de Febrero le tocó el turno a Casto Sendra Barrufet, conocido como CASSEN, actúa por primera vez en Pontevedra, sus chistes eran evasivos e inocentes, pero concitaban una maliciosa complicidad entre humorista y público.

El 14 de Febrero se anunciaba San Valentín, un día especial para las parejas y el 16 se celebraba un gran baile de disfraces para los más pequeños, con un horario a partir de las 16:30 horas, actuaban los famosos payasos de televisión FANY y KYNO, además con muchos premios a los mejores disfraces, ese mismo día, unas horas después había sesión Especial juventud y a la noche daba comienzo el Carnaval para los mayores.

El 17 febrero aparecía el programa de EQUUS de las Fiestas de Carnaval, éste mismo día se celebraba la NOCHE DE CARNAVAL, el día 19, en la sesión de noche un GRAN BAILE DE FACHAS, con diversos premios, el miércoles 20, el jueves 21 y el viernes 22 NOCHES DE CARNAVAL y el día 23 la GRAN DESPEDIDA DEL CARNAVAL, con premios a los mejores disfraces, tanto individuales como a grupos, esa noche tocaba el grupo SAUDADE.

También en esos días se celebraban bailes para los más pequeños, varios colegios de la ciudad, como el de mis hijos, el Alvarez Limeses, através de la AMPA reservábamos una tarde para llevar a los niños, a veces pasábamos la tarde con los críos disfrazados y después a la noche nos tocaba a los padres ir de nuevo con nuestros disfraces🤣.

El 23 febrero 1980 se publicita el final de fiestas de carnaval.

EQUUS, el 1 Marzo, trae una nueva actuación, la de ALFONSO PAHINO, un maravilloso cantante que despertó gran interés dado que unos años atrás había ganado el XIX FESTIVAL DE BENIDORM con la canción «Aléjate»

El 18 Marzo, ese día de madrugada, EQUUS en el Diario de Pontevedra, publicaba lo siguiente: Si esta madrugada comienza un día especial, celébrelo en una sala de fiestas-discoteca especial: Celébrelo en EQUUS. Amenizará el grupo “PLAY BOY’S

El 22 de Marzo el espectáculo corrió a cargo de uno de los grupos de más renombre de Galicia, LOS ESPAÑOLES

El 28 Marzo, se anuncia el próximo concurso de MAJA DE ESPAÑA, se comentaba que sería la primera vez la elección de ésta distinción en la provincia, se escogería la “Maja de Pontevedra”.

El 8 Abril, se publicaba: mañana lunes día de San Cibrán, excepcionalmente abrimos: sesión única desde las 7.30 de la tarde hasta la madrugada.

Era el 13 de Abril y la tienda de moda DON MANUEL, presentaba la colección Primavera-Verano 80.

El 26 de Abril, se estrenaban en la sala, LAS DEBLAS, un dúo catalán que después de unos años de altibajos en su carrera musical, comenzaron a triunfar a partir del 78 con el tema “You are no matador”, un tema con aires discobailable, se convirtió en un éxito total, un tiempo después lo graban en español: “No es usted un matador, señor”.

EL 2 de Mayo fue el día en que se celebró el certamen de Maja de España, siendo elegida María del Pilar Díez Rivas, de 18 años, vecina de Marin.

Llegado el 17 de Mayo, se presentaba la actuación de FRANCIS (el nuevo Serrat) y de SUSANA (gallega, de apellido Germade, gran cantante de fados).

Para rematar el mes de Mayo, el día 31, se presentaba en sesión de noche a MARÍA OSTIZ, que seguramente la recordaréis cantando “Canta cigarra”, tema con el que ganó el Festival de la OTI.

PRIMERA PARTE. Si volvemos la vista atrás, en los años sesenta, en Pontevedra teníamos para bailar, por poner un ejemplo, las sociedades (Liceo Casino, Mercantil, Teucro, Mourente, Estribela, Salcedo…) los típicos bailes como el Avenida de Vigo, La Cañota, Cuba en Poio y los locales como La Boite del Universo, La Boite de Daniel Boom, Charada, Bambola, Agarimo, Pop…y muy poco más, como en La Granja El Molino Rojo, en Marin El Vergel o el Sexto Club

Los comienzos de los años 70 marca el nacimiento de las Discotecas, y más tarde las Salas de Fiestas, se inauguraron en unos años toda una cascada de locales para bailar, beber, fumar y pasárselo bien, que tiempos! Recordáis? Llegó DON QUIJOTE en Sanxenxo, CHAPI en Marin, ELEKTRA en Vigo, DON SANTOS en Lourido, BARBARELLA, ATLÁNTIDA, GÓLOPE, SYROCO en Pontevedra etc. etc.

Pero en éste apartado, voy a relatar todo lo que fui encontrando de la discoteca EQUUS, uno de los sitios que más veces pasé bailando en mi juventud.

Dedicado a todos los seguidores de EQUUS, de Pontevedra, Galicia y de todos los lugares de España, muchos de ellos conocidos míos por estar juntos haciendo el servicio militar.

La primera vez que aparece el nombre de la discoteca EQUUS en el Diario de Pontevedra es el 17 de Mayo de 1979, todos los días en el Diario se iba reproduciendo este anuncio, hasta llegar el día su inauguración, el 25 de Mayo.

En los siguientes días, después de la inauguración, aparecían en el Diario de Pontevedra las empresas que realizaron las obras de la discoteca, vamos a recordar cuales fueron.

La empresa que instaló el aire acondicionado fue Monter, la decoración a cargo de Javier M. Ferradas, los rotulós luminosos fue cosa de Dofrey y la iluminación y el sonido por Emilio Sacarrera.

Los espejos y todo el acristalamiento los colocó Kameselle, el diseño y la creación del mobiliario de EQUUS, lo había realizado Tapicerías Hnos. López y la escayola Rafael Solla Casás.

Para todos los seguidores de EQUUS, con motivo del próximo 44 aniversario de su inauguración, comparto todas aquellas noticias que fui recopilando, gracias a la colaboración del Diario de Pontevedra.

El 26 de Mayo de 1979, el Diario de Pontevedra, daba a conocer la inauguración de la discoteca:

Más de tres mil personas se dieron cita el pasado viernes día 25, para presenciar el gran espectáculo de 1.200 m2., la perfecta y armónica decoración, los tres mil puntos de luz y las últimas realizaciones en sonido de la SALA DE FIESTAS- DISCOTECA “EQUUS” en su gran fiesta de inauguración. Un espectáculo que ya comenzó en la calle Loureiro Crespo, donde se congregaba el numeroso público, llegado desde diversas partes de Galicia, para hacer su entrada en “EQUUS“.

En las fotografías podemos ver un aspecto de la Sala totalmente repleta de público, contemplando la actuación del gran “showman” y cantande “MICKY”, a quien acompañaron en el escenario el Trio “ACUARIO“. A altas horas de la madrugada hicieron la anunciada aparición del periodista deportivo Jose María García y el ex-jugador del Real Madrid, Amancio. El público asistente gratamente sorprendido por esta gran realización, que festejó brindando con la alegría del Champagne “FREIXENET, CORDON NEGRO”. F. V. Fotos Rafa.

LOS ARTISTAS QUE PASARON POR EQUUS EN EL AÑO 1979

El día 9 de Junio de 1979, EQUUS presentaba a la ventrílocua MARY CARMEN y sus muñecos (el pato Nicol, la adolescente Daisy, el león Rodolfo y la cascarrabias y gruñona de Doña Rogelia)

El día 23 y 24 del mismo mes se presentaba, en funciones de tarde y de noche, la 1ª exhibición en Galicia y segunda en España del RAYO LASSER “KRIPTON”.

Actuaban ese día el grupo Rock/espectáculo “GRETA”, precursores del gay-rock, su éxito más conocido fue la canción “Gira, gira”.

Era el 7 Julio cuando presenciamos en EQUUS a una de las intérpretes más populares en el ámbito de la canción melódica, PALOMA SAN BASILIO, una semana después, el 14 de Julio actuaron el grupo Los BRINDYS, el día 21 fue el turno para uno de los grupos que más me gustaban, QUEIMADA, con el célebre artista Luis Miguel Nodar Martínez, más conocido como Luis Queimada.

En ese mismo mes hubo varios pases para la elección de MISS GALICIA y MISS REGIÓN GALLEGA.

El 2 Agosto 1979 presenciamos a RÍO SAMBA, el 18 al humorista JULIO CARABIAS y el 23 agosto de 1979 a nuestro querido artista y admirado JOHN BALÁN , finalizando el mes con FIEBRE TRAVOLTA, era el día 29 y todos queríamos demostrar en la pista que éramos casi tan buenos bailando como Tony Manero, aún recuerdo algunos bailarines que iban totalmente vestidos de blanco…

El 22 Septiembre fue cuando disfrutamos de la actriz de televisión y cine, presentadora y cantante VICTORIA ABRIL, ese año había sacado su disco Enciende mi pasión.

El día 3 Octubre, el Diario de Pontevedra publicaba la lista de los Premio Máster de la popularidad, uno de ellos se le concede a la discoteca EQUUS. El 6 Octubre 1979 tuvimos la presencia de LUISA FERNÁNDEZ , artista nacida en Vigo y con gran éxito en Alemania, Suiza , Bélgica…cuando actuó en EQUUS lo hizo presentándonos su single de gran éxito del verano del 78 que se titulaba “Give Love a Second Chance” y además su segundo álbum recién estrenado “Spanish Dancer”.

Y el día 13, la pareja de ventriloquía, humor y magia, MERLÍN Y MILA.

Llegamos al 3 Noviembre para ver a la pareja de humoristas LUSSON Y CODESO, el 17 Noviembre, llegó a nuestra ciudad y a EQUUS, la Banda ALAMEDA, grupo de rock andaluz y llegamos al último mes del año, el 7 Diciembre 1979 la discoteca presentaba uno de los cantantes más populares de Italia, Albano Carrisi Ottino, más conocido como AL BANO.

A partir del 22 Diciembre 1979, en el Diario de Pontevedra, se anunciaba la reserva de mesas para fin de año. El 26 diciembre, fue el momento que muchas chicas esperaban ansiosamente, la presencia de LOS PECOS, uno de los dúos que se convirtieron en un fenómeno social, compuesto por los hermanos Francisco Javier y Pedro.

MIERCOLES, 26 DE DICIEMBRE DE 1979, DIARIO DE PONTEVEDRA.

La periodista Amalia Enríquez, entrevistaba a LOS PECOS:

Creo que gustamos al público más por nuestras canciones que por nuestro físico”

PONTEVEDRA.- (D. P.).

«PECOS ha actuado en nuestra ciudad. El pasado día 22 rompieron el silencio en Pontevedra (en donde actuaban por primera vez) y nos dieron una buena muestra de su merecida cotización artística.

La discoteca «Equus», marco de esta clase de acontecimientos, se encontraba abarrotada de gente, con una notable mayoría de «fans>>, que en un momento de la actuación, quisieron «comerse >> materialmente a sus ídolos. Después del pequeño altercado, nos dirigimos a su camerino con el fin de entablar conversación con ellos. Estaba con ellos la cantante Massiel, que había acudido a felicitarles, y tras un corto cambio de impresiones, así comenzamos la entrevista:

-Empezamos a cantar hace 5 años, pero se puede decir que, profesionalmente, lo hacemos desde hace 2, momento en que la suerte nos dio la cara. En cuanto a lo del apelativo del «PECOS>> se debe a una combinación silábica de nuestros nombres, Pedro y Francisco Javier.

-¿A qué atribuís en vosotros, concretamente, el éxito obtenido? Prescindir de decirme que el físico influye…

-Pues, prescindiendo de la apariencia física, a la que haces alusión, obviamente es porque gustamos, no nosotros, sino nuestro estilo, nuestras canciones, que poseen el «gancho suficiente para atraer a la gente, el que la gente necesita y pide.

-¿Qué condiciones debe reunir un artista para triunfar?

-Después del fisico, que aunque es algo subjetivo siempre presenta una pequeña influencia, pienso que un artista debe de gustar al público, debe de caerle bien, debe de saber utilizarlo para ponerlo de su lado, teniendo la canción (o el medio que le corresponda) como intermediaria.

-¿No es muy relativo eso de caer bien? El público aplaude al que vale…

-Sí, pero hay muchos cantantes que valen mucho más que nosotros, o que cualquier otro y no triunfan porque no reúnen las condiciones necesarias para gustar al público al que se deben. Valen pero no gustan.

-Entonces volvemos a lo que os preguntaba antes.. ¿Cuáles son esas condiciones necesarias que debe de reunir un cantante para triunfar?

-El artista debe de entregarse totalmente al público, de darle lo que él le pide, de presentarse ante él estéticamente aceptable y, en ningún momento, defraudarle. Ir siempre a más, a consequir el aplauso. También influye la coreografía, la presentación que des al público. Las condiciones necesarias son un coniunto de elementos heterogéneos con una afinidad que será la que definirá a un artista ante el público.

¿Qué significado tienen para vosotros, en concreto las “fans”?

-Su presencia y apoyo son fundamentales; representan para nosotros un 80% de nuestra éxito: ellas son el pilar fundamental en la adquisición de nuestros discos, son las verdaderas artífices de nuestros éxitos.

-¿Quién representa. entonces el 20% restante?

-Nuestra casa de discos y el manager.

-¿Es fundamental un buen lanzamiento promocional?

-Fundamental y definitivo. Es el principio de una gran etapa que se abre ante tus ojos…

-Siguiendo con el tema de vuestras «fans», tan importantes para el éxito, ¿qué pensais o qué efecto os producen un grupo de esas «histéricas» gritando vuestros nombres?

-Pues, aunque no te parezca importante, es un gran estímulo y te anima a seguir hacia adelante. En ningún momento piensas en el histerismo, como tu dices, sino es la adhesión, que hacia tí demuestran con él. Aunque con esto no queremos decir que no te admire una persona que permanece impasible…

-¿No os animaría más una ovación cerrada que los gritos del sector femenino?

-Sí, por supuesto, la ovación emociona, pero nosotros pretendemos las dos cosas: primero el entusiasmo y después los aplausos. Somos ambiciosos y adoptamos las dos posturas.

-¿Qué medios vais a utilizar para evitar la caída» de la que es objeto todo cantante?

-Ningún medio en concreto, pero para evitar esa caída que sufren todos los artistas trataremos de seguir superándonos día a día. Tanto en la composición como en la puesta en escena y sobre todo, el seguir estudiando en una línea siempre ascendente.

-¿Qué evolución habeis experimentado entre «Esperanzas», vuestra primera canción, y Háblame de tí», último tema publicado?

-Evidentemente sí ha habido tal evolución: ahora estamos más formados profesionalmente, y Pedro se muestra más maduro en sus composiciones. La experiencia sequida a lo largo de estos dos años de profesionalidad nos ha ido madurando en todos los aspectos.

¿Qué pretendeis con vuestra música?

-Fundamentalmente llegar al público y hacerlo participar de lo que con ella queremos decir: tratamos de dejar patentes nuestras vivencias, nuestros sentimientos y las letras de las canciones son las mediadoras de todo ello.

-¿Cuáles son los proyectos más inmediatos a realizar?

-Pues en febrero nos marchamos de gira a Sudamérica por espacio de dos meses.

-Es tal vez la América Latina el último paso para todo artista que se precie cómo tal?

-No, para nosotros va a ser el primero y esperamos lograr allá, como mínimo, el mismo éxito que aquí.

-¿Qué influencia puede eiercer la crítica, tanto positiva como negativa, en vosotros?

-Mira, partimos de la base de que todas las profesiones son dignas de nuestro respeto y por consiguiente las críticas de las que somos objeto las tenemos muy en cuenta porque siempre son algo constructivas y enseñan a fijarte en posibles defectos que no has advertido.

AMALIA ENRÍQUEZ.

La Sala EQUUS, dirigida por Manuel Santos, Luis López y Emilio Sacarrera, cada día iba teniendo más éxito, excepto los lunes, se programaban dos sesiones todos los días, con horario de 17.30 a 23.00 horas o de 23.30 hasta la cuatro de la madrugada.

Y despedimos el año 1979. Continuará…

INSTITUTO SÁNCHEZ CANTÓN

EL INSTITUTO SÁNCHEZ CANTÒN.

1.- El nacimiento del IES Sánchez Cantón de Pontevedra

En la posguerra franquista en el único Instituto de Pontevedra (edificio del actual IES Valle Inclán) se separaban alumnos y alumnas en dos pisos diferentes y con entradas independientes. En 1963 se creó el Instituto Femenino, que se instaló provisionalmente en 1964 en la Escuela Normal de Magisterio. En 1968 el Instituto Masculino se fue para un nuevo edificio construido en O Verxel, por debajo de la Alameda, que se inauguró en 1971, y en 1973 tomó el nombre de Sánchez Cantón, historiador y escritor muy ligado a Pontevedra que había fallecido dos años antes. Xosé Fernando Filgueira Valverde, que era el director del Instituto de Pontevedra desde 1946, fue su primer director hasta 1976, año en el que se jubiló.

Pero el nuevo edificio siempre presentó deficiencias estructurales: grietas en las paredes, mal funcionamiento de la calefacción; tanto que o profesor Millán lo calificó de “absurdo urbanístico”. Incluso Filgueira Valverde ya había presentado en 1966 una propuesta de permuta con el Instituto Femenino pero fue rechazada por el claustro de éste. Finalmente, siendo director Eladio J. Rodríguez Gandoy, en el año 1985 se comenzó a construir en los mismos terrenos un nuevo edificio que empezó a funcionar en 1986, derrumbándose el antiguo.

2.- El Sánchez Cantón, un instituto histórico.

Cuando el Instituto Masculino se instaló en el nuevo edificio de O Verxel, inaugurado en 1971, Filgueira Valverde trasladó también buena parte de la herencia del histórico Instituto de Pontevedra:

· La colección ornitológica donada por Víctor Seoane López en 1866.

· Diferentes piezas del Museo de Ciencias Naturales(herbolarios, materiales didácticos,animales disecados …) y los laboratorios de Fisica y Química.

· Archivo que conserva memorias, expedientes y otros documentos fundamentales para conocer la historia del Instituto y de sus alumnos y profesores.

.Libros antiguos de la Biblioteca del centro.

.Retrato de Frei Martín Sarmiento, este cuadro fue comprado por el Instituto en 1859 y permanece en el Sánchez Cantón.

Por todo esto podemos considerar que el IES Sánchez Cantón actual es el heredero del antigo Instituto de Pontevedra (compartido con el IES Valle Inclán, que heredó el edificio, y con los otros institutos de la ciudad) y también del Instituto Masculino de Pontevedra. Por lo que pertenece a la Rede Mupega, que integra los institutos históricos de Galicia.

3.- Historia del Instituto de Pontevedra antes de tomar el nombre de “Sánchez Cantón”

El Instituto de Pontevedra fue creado por Real Orden del 30 de octubre de 1845 al amparo del Plan General de Estudios (plan Pidal), que creaba un centro de enseñanza secundaria en cada capital de provincia. Un grupo de familias de la ciudad lo puso en marcha con una subscripción voluntaria. Los padres pagaban además las tasas de matrícula y de exámenes.

Su localización inicial fue en el convento de San Bartolomé de Pontevedra (anterior colegio de los Jesuitas y desamortizado unos años antes), actual edificio Sarmiento del Museo de Pontevedra. Allí los alumnos compartían el espacio, dependiendo de las épocas, con escuelas de niños o con la Audiencia Provincial, incluso sirvió para alojar regimientos militares en algún momento de la Restauración. En 1880 acogió parte de la Exposición Regional en Pontevedra.

En 1903 pasó a instalarse en la Escuela de Artes e Industrias, un edificio nuevo en la Avd. de Montero Ríos, pero de muy deficiente construcción. Era una situación provisional a la espera de un nuevo centro del que se aprobaron las obras en 1904. Las condiciones del edificio provisional fueron deteriorándose en la medida que se retrasaban las obras del nuevo: filtraciones de agua, derrumbamientos en el gimnasio, falta de luz, caída de techos… Estuvo en la Escuela Normal de Magisterio, edificio perteneciente en la actualidad a la Deputación de Pontevedra. En septiembre de 1927, se produjo el traslado al nuevo edificio al lado de las ruinas de Santo Domingo (actual Instituto Valle Inclán).

En 1932 había cinco aulas con capacidad para 160 alumnos, tres para 120 y una sala de dibujo en la que podían trabajar simultáneamente 165 estudiantes. El centro contaba con un Gabinete de Física y un museo de Historia Natural y Prehistoria. Había también una estación meteorológica y bibliotecas para profesores y alumnos. En él estuvo además la Biblioteca Pública Provincial. Durante de la Guerra Civil el centro llegó a servir cómo prisión de opositores a la rebelión militar y fue también Hospital de Sangre (para el ejército).

La primera Legislación del Instituto, en 1846, prohibía los castigos físicos pero explicaba también las múltiples sanciones que se podían imponer a los alumnos. Los estudiantes que habían hecho faenas, habían dicho palabras deshonestas o no habían obedecido podían ser castigados a estar de plantón en la clase, copiar varias páginas de un libro o incluso, si la falta era grave, quedar cerrados en el centro entre 3 y 15 días o ser expulsados definitivamente.

Existió en Pontevedra un Colegio de Internos que dependía del Instituto desde 1867. Gracias a este internado los alumnos que no eran de Pontevedra podían estudiar Bachillerato, pero costaba cada mes 24 escudos (240 reales), en una época en la que eran bajos los salarios, como por ejemplo, un jornalero en el campo ganaba sólo 12 escudos al mes.

Así eran algunos de los horarios: levantarse a las 5 o 6 de la mañana, estudio, clases, comida, rezo del rosario, juegos y más estudio o clases complementarias de música, cuanto o gimnasia. Los alumnos internos también pasaban el verano en el centro (el colegio de internos desapareció en 1880).

En los primeros años el Instituto tuvo entre 60 y 100 alumnos que llegaron a más de 150 ya en 1860. Los alumnos entraban en el instituto a los 10 años. En el año 1882 se autorizó por primera vez a las niñas a matricularse y examinarse, pero se consideraba no recomendable su asistencia a las clases. La presencia femenina en las aulas se hace oficial alrededor de 1915. En 1935 había 797 alumnos oficiales (muchos más se examinaban por libre), de los que 392 eran mujeres. También durante la 2ª República las clases fueron por primera vez mixtas. El número de alumnos después de la guerra fue inferior durante años al de los tiempos republicanos. Comenzó a aumentar de nuevo desde 1953, cuando una nueva ley amplió las bolsas de estudios. De los 527 alumnos de 1953 se pasó a 1000 en 1963.

Nota: Fuente de la mayoría de los datos:

O Instituto de Pontevedra. Século e medio de historia. 1845-1995. Coordinación Xosé Fortes. Deputación Provincial de Pontevedra. 1997

DIARIO DE PONTEVEDRA.1977

INSTITUTO MASCULINO

Matricula para las Pruebas de Accesc en Escuelas Técnicas y Facultades Universitarias.

PONTEVEDRA. (Servicio informativo local).

El Instituto Nacional de Bachillerato Masculino « Sánchez Cantón», de nuestra ciudad, ha hecho pública una nota en la que comunica a todos los alumnos de dicho Instituto que estén interesados en efectuar las pruebas de acceso a las Escuelas Técnicas y Facultades Universitarias, y que hayan apro bado el Curso Orientación Universitaria en convocatorias anteriores, que se encuentra abierto el plazo de matrícula en la secretaría de dicho instituto hasta el próximo día 3 de septiembre. Los alumnos deberán presen tar la siguiente documentación:

Instancia (que retirarán en el Instituto); una fotografia de tamaño carnet; el Documento Nacional de Identidad y Libro de Calificación.

Los derechos de exámenes serán de igual cuantía que en lo pasada convocatoria. Los alumnos que pertenezcan a familia numerosa. presentarán fotocopia del correspondiente título.

DIARIO DE PONTEVEDRA. 1977

EL INSTITUTO “SÁNCHEZ CANTÒN “ POR DENTRO.

Aprovechando estas vacaciones de Semana Santa, he considerado oportuno emplear parte de mi tiempo libre en reflexionar sobre cuestiones de variada índole; pero, la gran sorpresa me la llevé al reparar en cuestiones de estudios y de cómo se desenvolvía la vida en el Instituto. Fue muy grande mi sorpresa y, no menos grande, la desilusión que me llevé al analizar algunas de las cuestiones y problemas del centro.

El mal no es de ahora, pues recuerdo cuando a principios de curso ya nos encontrábamos con que el Instituto se nos venía abajo algunos compañeros llegaron a afirmar que las futuras generaciones vendrían con espíritu de kamizakes- no había el número suficiente de profesores, las aulas no llegaban, etc.; se llegó a pensar que no había solución a los problemas citados. Sin embargo, un escrito de los estudiantes de C.O.U. daba pruebas de las buenas intenciones de los alumnos en querer tener un Instituto en condiciones, ya no digo buenas, sino normales.

Una muestra del escrito de la que se extraen esas buenas intenciones, es la parte siguiente: “Por no estar de acuerdo la mayoría de los alumnos de C.O.U. en seguir en la actual situación, proponemos una pronta y fácil solución a seguir entre el profesorado y los alumnos, a fin de encauzar el actual año académico en que nos hallamos de una manera más adecuada para todos”. A pesar de ello, a los alumnos no se les tuvo en cuenta a la hora de la verdad. Quiero además señalar que dicho escrito fue muy agradecido por el director y muy bien visto por todos, tanto profesores como alumnos.

Bueno, todo lo señalado ocurría por el mes de octubre. Lo verdaderamente triste y penoso, y que me ha impulsado a escribir este artículo, es el hecho de que nada se resolvió por completo, a pesar de que el Instituto “Sánchez Cantón” se convirtió durante unas semanas en vedette informativa, así tanto la Prensa de la región como nacional-asómbrense, incluso la Codorniz dedicó un comentario al problema sobre la situación catastrófica -pasando por la Radio hasta llegar a la Televisión.

Recuerdo que hablando sobre los horarios de clase con la Sra. jefa de E., ésta me decía que habían hecho todo lo posible porque los mismos fuesen lo más igualados. No obstante, fijense ustedes, existe un C.O.U. para ser más exactos diré el “C”, que tiene todas las clases por la mañana; y las tardes, claro está, libres y desocupadas. Por el contrario, existen algunos grupos que tienen clase de 4 a 8 de la tarde y más bien parecen de nocturno. Quizás la Sra. J. de E. y Cía. se esforzaron demasiado haciendo permutaciones, combinaciones y variaciones, y de ahi el brillante resultado. Señores, unos horarios de 9 cursos de C.O.U. no se pueden elaborar une semana antes de empezar las clases.

Olvidando los horarios, otra cosa que me llamó poderosamente la atención fue cuando lo de la huelga de los PNN, puesto que a todos los de C.O.U. nos afectó. De ahi el que faltasen a veces tres o cuatro profesores por clase, más al C.O.U. “C”, la huelga no le afectó para nada, pues entre catedráticos y agregados se lo tenían resuelto. ¿Por qué estos privilegios? Desde luego, de algo estoy completamente seguro, la culpa no es de mis compañeros…

Bueno, yo no digo que la huelga de los PNN, que duró más de un mes, fuese justa o no; pero si, opino que es el resultado de una politica educativa, elaborada desde hace varlos años a espaldas de los intereses de la sociedad y de los docentes. Pues bien, esta huelga ha perjudicado el normal desenvolvimiento de la docencia y ha lesionado gravemente la preparación de los que somos alumnos. ¿Podremos afrontar nosotros una selectividad en perfectas condiciones? Indudablamente la respuesta es no.

Entre mis pequeñas anotaciones diarias me encontré con la siguiente: “Hoy fue al Instituto a por los impresos de la solicitud de matricula”. Me llamo la atención que este año nos lo cobren. La verdad es que nunca recuerdo haberlos pagado. En esta ocasión, sin embargo, lo que más me molesto fue el hecho de que unos Impresos marcados con el precio de cinco pesetas, el secretario con toda tranquilidad del mundo, nos los cobrase a 15 pesetas. ¿A dónde se destinan esas 10 pesetas que pagamos de más? Lo mejor del caso es que una señora madre, bastante sorprendida por este hecho, reclamó esas 10 pesetas, las cuales le fueron devueltas. Pero ya habían sido muchos los que pasaron por taquilla. Si ahora se nos ocurriese reclamar a cada alumno 10 pesetas, ¿qué bolsillo nos las devolvería?…

Hablando de todo un poco. Ultimamente en el Instituto, a nivel de dirección o profesorado, deben existir muy buenas relaciones con la F. E. de las J.O.N.S. (aut.), puesto que es el único partido al cual se le permite que sus pintadas lleven dos meses en la fachada del Centro y como si fuese lo más normal del mundo. Pero conste que no tengo nada contra dichas siglas. Lo molesto es que si los autores fuesen otros, ya tendríamos a unos pintores al día siguiente en su labor de hacerlas desaparecer. Cosas que pasan…

Siguiendo con mi querido Instituto, no puedo olvidar cuando teníamos educación física como asignatura. Pero no la olvido por lo que hacíamos nosotros, sino todo lo contrario, por lo que hacían y siguen haciendo otros con nuestro material de deportes. Así no es extraño seguir viendo en los “chandals” del Cisne OJE la siguiente leyenda: “Instituto de Pontevedra”. Mientras tanto los alumnos del propio centro que se las arreglen como puedan. Por cierto, ¿dónde se encuentra el material que falta del Gimnasio?…

Seguramente ni ustedes ni mis compañeros sabían que a mediados de marzo, los alumnos de C.O.U. tenían de fondo para excursiones una cantidad que no llegaba a las 30 mil pesetas, las cuales se encuentran depositadas en una entidad bancaria. Pero, asombrosamente, los alumnos de segundo de B.U.P. nos superaban con una cifra superior a las 50 mil pesetas. Seguramente se preguntarán a qué viene todo esto. Pues bien, resulta que los actuales alumnos de C.O.U. deben tener por concepto de excursiones algo más de 170 mil pesetas, en razón a los años anteriores en que no hubo. Y por derecho ese dinero les corresponde. Observarán que existe una cuantiosa diferencia entre la cantidad depositada en el banco y entre la que debiera ser realmente. Dígase además que la cantidad de 170 mil pesetas es según un cálculo mínimo… ¿dónde fue a parar esa considerable diferencia?…

Este Invierno, el cual ha sido bastante frio, en el Instituto lo hemos pasado sin calefacción-será por el ahorro de energía pero claro está, hemos abonado esas 120 ó 60 pesetas-depende del tipo de matricula- que aportamos al cobro de las permanencias. A titulo de curiosidad, les diré que las cantidades que se pagan por dichas permanencias van desde la matricula ordinaria: 1.515 pesetas, pasando por las 729 del alumno con beca y de FN de 1ª hasta el funcionario de centro con 690 pesetas y las 300 de los que son de FN de H.; entre el primer concepto y el último existe una diferencia de 1.215 pesetas.”

Hasta aqui he llegado, pero me pregunto que, si esto es prácticamente visible, ¿cómo serán las cuestiones de tipo interno a las que un servidor no tiene el acceso tan fácil? Ahora al terminar, me viene a la mente el recuerdo de la Intervención en sesión Informativa de las Cortes Españolas en Madrid, un 10 de febrero de 1975, cuando el señor ex-ministro Cruz Martinez de Esteruelas se referia a “la lucha por la calidad de la enseñanza”, “la necesaria descentralización”, “nuevos cauces de participación estudiantil, etc.

Sin embargo todo aquello quedó en palabras, porque señores, una cosa es la elocuencia de las palabras, y otra muy distinta la brillantez en el terreno práctico de los hechos. ¡Verdad Sr. ex- ministro! Mas España es diferente, y qué le vamos hacer.

Va siendo hora de que en el Instituto “Sánchez Cantón” se aclaren muchas cosas, y seria mucho mejor que la junta de Padres de Alumnos fuese algo más que eso, y tomase en consideración clertas cuestiones, pues qué duda cabe de que los más perjudicados y afectados somos los que estudiamos, es decir, sus hijos, Hay quien afirma que en dicha junta, no hay padres con hijos en C.O.U…. Esperemos que no sea por esto, y empiecen a tomar cartas en el asunto.

ANTONIO MANUEL CHAVES CUIÑAS. Alumno de C.O.U. “F

DEPORTES DEPORTES DEPORTES DEPORTES DEPORTES DEPORTES

3 ABRIL 1977

Fase de sector de los XXIX Juegos Escolares Nacionales. Balonmano y Tenis de mesa.

El Instituto de Pontevedra y el Colegio Hermanos Maristas de León, jugarán la final, hoy, a las 12, en el Pabellón de la Juventud.

En tenis de mesa, el Instituto Zalaeta de La Coruña, campeón

PONTEVEDRA Servicio informativo, D. P

La final del campeonato de sector de balonmano, de los XXIX Juegos Escolares Nacionales, será la prevista Maristas de León -Inst. Pontevedra. El primero se opuso al Escuela de Maestria de Avilés, por 16-9, el segundo, al Inst. de Lugo, 11-9

INST. PONTEVEDRA, 11 INST LUGO, 9

Más dificultades de las previstas ha encontrado el equipo local para deshacerse de los lucenses pues a pesar de ser un equipo de no mucha estatura, fueron duros de pelar. En defensa quizá fuese el “siete” que más nos ha gustado, lo mismo que su portero. Hay que tener en cuenta sobre todo que el Instituto de Pontevedra ha logrado el primer tanto del partido a los doce minutos de juego, después de diversas y buenas intervenciones de Lamela, que se ha erigido en Ia figura del equipo, y que comparte tal galardón con el otro guardameta Pillo, del cuadro pontevedrés.

La primera mitad fue muy disputada. Las defensas se impusieron de forma clara a las lineas de ataque, de ahí el resultado con que finalizaron los primeros 25 minutos, 4-2

En la segunda parte la igualdad se mantiene en la pista y en el marcador.

Después del 6-2, se pasa al 6-4 y 6-5, lo que dauna idea de las dificultades que tuvo que salvar el conjunto que prepara Fís. Pasamos luego a otra fase en la que el “siete” pontevedrés logra despegarse aunque no de forma definitiva, 9-6 y 11-7, pero los colegiados en este momento, y faltando 5’57 en el marcador expulsan de la pista a Cesar, lo que aprovecha el conjunto lucense para lograr aminorar distancias llegándose a ese 11-9 con que finalizó el partido.

De nuevo arbitraje de Hermo y Pérez. Pésimo. Perjudicaron a los dos equipos y a la vistosidad del juego con sus decisiones absurdas y fuera de lugar. Para un sector como éste que se está disputando, hace falta algo más que lo,ofrecido por estos “colegiados”.

ALINEACIONES Y GOLEADORES.

INST. PONTEVEDRA: Pillo, Escudero, Couto, Quinteiro (7), Arias (2), Rosendo, Segura, Vilar y Cesar (2).

PONTEVEDRA. — (D. P.)

Calendario de entrevistas con los tutores, en el Instituto de Enseñanza Media masculino «Sánchez Cantón » :

Lunes por la mañana, de 10 a 11: Latín, señor Chamorro: Ciencias Naturales, señorita Lourdes Dios: dibujo, señor Mercadillo: F. G. S., señor Castillo. De 11.30 a 12 30. Religión, señor Rajoá: Fracés, señora Ribeiros, Historia, señora Arruti: Música, señorita Jiménez. De 12.30 a 13.30. Historia, señora Arruti: Matemáticas, señor Guzmán.

Lunes por la tarde, de 4 a 5, Física y Química señora Esmeralda Rodríguez; Latín, señor Chamorro: Matemáticas, señor Guzmán; Lengua y Literatura, señor Baena. De 5 a 6, Música, señorita Jiménez; Lengua y Literatura, señora Baena: Inglés, señorita María Rodríguez, Filosofía, señora Bugallo: Ciencias Naturales. señorita Lourdes Dios De 6 a 7. Inglés, señorita María Rodriquez; Religión señor Poinán, Francés señora Ribeiro, Física y Química, señorita Esmeralda Rodríguez.

Todos los días de la semana, previa cita telefónica menos los sábados(Telefonos 852026 y 851869).

DIARIO DE PONTEVEDRA…Fallece el 16 de Enero de 1981, Don Alfredo García Alén, contaba 57 años.

PONTEVEDRA. (D. P.). Víctima de una dolencia de carácter irreversible, que llevó con ejemplar paciencia y resignación cristiana, murió ayer don Alfredo García Alén, noticia que ha sobrecogido a amplios sectores ciudadanos, sentimiento que no podemos evitar cuantos le hemos conocido y tratado; cuantos hemos compartido su compañía y supimos sus afanes y ansiedades por Pontevedra, ciudad que quería entrañablemente y por la que tanto luchó y cuyos valores, ya en el orden cultural, artístico o docente, hemos podido contrastar muchas veces. Con la muerte de don Alfredo García Alén, desaparece, no sólo un amigo, sino un callado pero efetivo valor pontevedrés. De ahí que esta noticia, siempre triste, haya conmocionado a las distintas clases sociales de la vida pontevedresa.

(Licenciado en Filosofía y Letras y Derecho. Maestro Nacional. Director Adjunto y Secretario del Museo de Pontevedra. Vicedirector de la Casa Museo de Rosalía de Castro. Secretario Técnico del Patrimonio Artístico de la Xunta de Galicia. Vocal de la Comisión Provincial de Monumentos y de la Defensa, del Patrimonio Artístico. Académico Correspondiente de las Reales Academias de la Historia. Bellas Artes y Gallega. Vocal del Patronato del Museo do Pobo Galego. Colaborador del Instituto “P. Sarmiento de Estudios Gallegos).

22 FEBRERO 1981. PORNOGRAFIA PARA MENORES EN EL INSTITUTO “SÁNCHEZ CANTÒN “

El pasado jueves, día 19, pudimos observar uno de los mayores actos que podríamos catalogar como irresponsable e injusto de la docencia académica de uno de los Institutos de nuestra Ciudad. Me estoy refiriendo a la obra interpretada por «Theatre Tafurs», en el Paraninfo del I.N.B. «<Sánchez Cantón». La irresponsabilidad viene derivada de que dicha obra era al paracer para mayores de 16 años, aclaración (entiéndase prohibicion) que no aparecía en ninguno de los carteles publicitarios. Como espectador de la obra, puedo asegurar que al parecer el encargado del centro docente, sobre asuntos culturales la consideró apta para los alumnos de BUP y COU de dicho centro; y debió de estar de acuerdo con su temática donde aparecen escenas, copiadas, por decirlo de algún modo, de películas de la categoría artística como Emanuelle; o escenografías sacadas quizás del «Kamasutra».A mi entender, películas y obras de teatro; clasificadas «S» por nuestros <censores nacionales» parecían ir dirigidas para niños de 3 a 9 años, en coparación con la obra interpretada por el grupo francés. ¿.Cómo la dirección de un centro docente pudo catalogarla para mayores de 16 años? ¿Es acaso una nueva forma de educación sexual? ¿Cómo pudo ser tan grande la irresponsabilidad de dicho centro al no controlar la entrada? Pues pude observar alumnos de 1.° de BUP, por lo tanto de edades comprendidas entre los 14 y 15 años que entraron ¡gratis! pues el Paraninfo no se había llenado.

Irresponsabilidad que viene acentuada por el hecho de habérseles negado el uso del paraninfo a jóvenes artistas pontevedreses, en favor del grupo francés; negándoseles incluso el derecho de ser leído su libreto, y que gracias a la ayuda prestada por el personal docente del I.N.B. Valle Inclán pudieron interpretar su obra: «Postrimerías>>.

ALONSO

INSTITUTO SÁNCHEZ CANTÒN, PARTE DEL PROFESORADO:

Director: Filgueira Valverde

Mestres: Ramona Marescot, Concha Marescot, Mary Paz Brasa, Pilar Varela, Lourdes de Dios, Adela Figueroa, Esmeralda, Mercedes Álvarez, Miña Tuero, Sonsoles Martin, Daría, Paz Lamela, Elena Bugallo, Baena, García Alén, Carlos Villar, Castillo, Mosquera, Carou, Arenaz, Troncoso, Ameijeiras, Riveiro, Proipin, Casillas, Mercadillo, Llovo, Don Carlos, Celestino Noya, Pereiró, Guzmán, López de Pedro, Rejuan, D. Joaquín, Pastor, Fís, Corrochano.

27/11/2022. En una votación celebrada con los miembros del grupo de wasap, el profesor más valorado fue el profesor Carlos Villar (10), seguido de Esmeralda (7) y en tercer lugar Daria (4) Llovo (4) Don Carlos (4) Pilar Varela (3) Adela Figueroa (2) Filgueira Valverde (2) Pastor (1) D. Joaquín (1) Pereiró (1) Celestino Noya (1) García Alén (1) Elena Bugallo (1)

ANÉCDOTAS DEL SÁNCHEZ.

1-Aquella de 👨‍🏫JR Pereiró, en COU. Clase de Matemáticas Especiales.✍🏻 Deja un ejercicio simple a un compañero y sale un momento. Éste ni idea, ni cogió la tiza. Al volver le dice 🗣️”… pero¿ya vas por ahí”? …risas😁 de los colegas. A él ni pizca de gracia! Claro. Su acidez a veces , sólo compensada por su calidad docente, en mi opinión muy notoria.

2-Una anécdota muy buena. Yo llegaba de mi aldea 🛖y muy tímido, 🙇🏻‍♂️estaba acojonado y en mi clase aparece un tío….. Y llega y salta 🏃🏻por encima del pupitre a toda hostia, soltando la mochila 💼y yo más acojonado. Menudo comienzo en el Instituto. Creo que era Carrera…🙈

3-Un tal Fis, menudo elemento, profe de Educación Física 🏋🏻un cabron. Quería que fuese a una final de atletismo 🏃🏽‍♂️y le dije que me pagase el coche de línea 🚌, no quiso y le dije que entonces no iría. No fui y me dijo que me acordaría. Y si me acordé, tenía las mates de sexto 📚, y me acordé de por vida. Ayudó a que no terminase el C. O.U. Hijo de……🐶

4- Un día pasaba por una clase, y allí estaban hablando de JR Pereiro….y me quedo con la oreja pegada y oigo decir: pues sí hombre si, Pereiro es cojonudo, es un tío macho que explica muy bien y tal, mira, mira lo que te digo: si tú no lo entiendes, es que eres retrasado…🧠

5- Un día el señor García Alén 👨🏻‍🎓me sacó al encerado, era un viernes por la tarde, y me preguntó por sobre literatura hebrea ✡️, yo ya no recuerdo si sabía o no lo sabía, el caso es que me puse allí a hablar del pueblo de Israel 🕎y en eso va que el tío me interrumpe y me dice: fronteras de Israel? Yo me quedé mudo, en blanco y mirándole a la cara y va y me dice : UN CERO! ⭕️ El tío se pasaba un poquito, pero la cosa no quedó ahí, habían pasado unas dos o tres semanas de lo sucedido que me encontré con Don Carlos Villar y comenzamos a charlar, en ésto que me dice : Ah, fulanito, ya me enteré de lo de Israel 🔯 jo! la verdad que este don Alfredo, éste don Alfredo tiene cosas…🔔

6-Recuerdo las partidas de poker ♦️ que jugábamos por la tarde antes de entrar a clase en la cafetería. Un alumno, de todos conocido, comenzó a ganar partidas ♠️♥️♣️ cada día ganaba casi todas, pero yo notaba en él algo raro, hasta que me di cuenta que las cartas estaban marcadas…con un bolígrafo había punteado las cartas 🃏 cada rombito de la carta dependiendo los puntos en azul que tuviese significaba un as, un rey…etc.

7-Una vez hubo una movida grande en todas las clases, los alumnos comenzaron a tirar por las ventanas los tacos de borrar el encerado 🌫️ llegó un momento que el tejado 🏠estaba a tope de tacos, García Alén comenzó a reñirnos, como si nosotros tuviésemos la culpa de todo aquello, y nos dijo que había que retirarlos inmediatamente de allí ! Por la tarde, antes de entrar a clase, nos colamos desde el comedor a la secretaría y subimos a clase, desde una ventana bajamos al tejado y recogimos todo, después metimos los borradores en el armario que teníamos en clase y lo cerramos con llave, el instituto estuvo sin tacos de borrar durante un tiempo 😜 sólo nosotros los teníamos 🤣

8-Teníamos una profesora 👄muy atractiva 👩🏻‍🎓con unas piernas preciosas 🦵unos compañeros decidieron quitar la tabla delantera de la mesa que ella usaba, así que vinieron con un destornillador y retiraron la tabla, cuando ella se sentaba todos mirábamos para la mesa donde ella estaba sentada, pero no mirábamos a sus ojos 👁️sino que nuestros ojos miraban las 🦵, al principio ella no se daba cuenta del porqué, hasta que en una de estas que se levantó y comenzó andar por clase y de repente se fija en que faltaba la tabla 😝 no se volvió a sentar hasta que se repuso la tabla 🤣

9- Yo recuerdo que García Alén tenía la costumbre de poner ⭕️ a todo quisqui, si te movías ⭕️ si hablabas ⭕️ si sonreías ⭕️ si contestabas mal ⭕️ también claro jajaja 🤣, yo durante todo el curso me dediqué a contabilizar los ⭕️ que nos ponía y en una esquina del encerado, la que estaba a la derecha, arriba de todo, iba escribiendo los ⭕️ que cada día nos metía, si no recuerdo mal, al final del curso llevaba más de 500, no hubo nadie que se salvase, hasta Muiños llevó alguno 🤣

10- Recuerdo tengo uno que me quedó muy grabado, era un lunes y uno de nuestros compañeros venía siempre con el periódico deportivo AS 📰como llegábamos con tiempo nos poníamos a ver la prensa y a comentar el partido del Madrid 🏆 o del Barça 🏆 el compañero era hincha del Madrid y se lo sabía todo sobre…fútbol ⚽️ pues bien, cuando entramos a primera hora 🕰️teníamos examen con 👨🏻‍🦳Llovo, nos llevó para el paraninfo, mi compañero al leer 👉las preguntas ve que no tiene ni idea y se le ocurre comenzar a responder las preguntas con la crónica del partido que había jugado el Madrid y él había acabado de leer. Su nota fue de un 5.

11- Anécdota por ejemplo, no se si te acuerdas de la profesora Esmeralda 👩🏻‍🎓que daba fisica 🧪a mi me metio la mano 🫳🏻en la pitrina del pantalon 👖para sacarme una chuleta 📄que llevaba alli jajajajaja. Era soltera y hoy en dia la podria denunciar por abusos a un menor 🧍🏻jajajajaaj

12- Recuerdo aquella con Adolfo Llovo. Historia del Arte 📜6° curso. Ve que a un compañero le cae un papel 🗒️al suelo. El chico lo coge y tira a lo alto del armario 🚪que tiene al lado. … ¡ FUERA DE CLASE, EXPULSADO! 👉Eso que ha hecho es….la hipocresía de la suciedad 🚮 Es verdad. Yo lo viví.☑️

13- Cumplidos 13 años 🎊 comenzábamos el 4 curso de bachiller 📃Veníamos del verano 🏖️Las vacaciones eran largas 🏝️⛱️ Desde antes de San Juan hasta mediados de Octubre 📅 Más de 3 meses. Veníamos con las hormonas a tope de rendimiento 🧨. Empezamos a subir las escaleras 🪜 para ir a clase a primera hora ⏱️ de la mañana, a mi lado iba Vituco Graña🕴🏻En esas edades el desarrollo era muy acelerado 🙆🏼‍♂️. Imaginaros a Graña, tío grande 🙋🏻Ese verano 🌞 había desarrollado mucho ese cuerpo 🦸🏻‍♂️. Pues eso, subiendo escaleras 🪜nos enfrentamos, en dirección contraria, a PILAR VARELA, que bajaba 🚶🏻‍♀️y se cruza con nosotros 🤷🏻‍♂️. Ella tan guapetona 🧜🏻‍♀️ y solícita, con gran empatía 🫦que se dirigió a Vituco diciéndole :🗣️ Graña, ¿ cuanto creciste ? A lo que Graña 👂🏻 (que no solía ser agresivo) le espetó sin disimulo, tal que así:………Y dice 🗣️😜😏😝🤣Tamén creceu este”. La señora quedó patidifusa 😱😱😱y sin reacción 🫢🥴🤢. Continuamos subiendo las escaleras 🪜 y así entramos en clase 🔬. Con ese subidón ¿quien carallo podía empezar correctamente la primera clase del día ? 🌅 Espectacular 📽️🎞️📸. Cabe decir que ya se veía venir la democracia 💬🌐 pues no hubo ninguna represalia ❌ ni castigo 🔒 a tal maltrato intelectual 🔎🖌️jajajajaja 👅

14-Unha miña con García Alén. Eu copiaba polo libro 📚Poñíao no chan e movía as follas co pe🦶🏻. García Alén 👨‍🏫 presumía 🧏🏻‍♂️ que non lle copiba nen Deus 💒. Eu fíxenlle unha aposta 🎰 no primeiro trimestre. Si copiaba e non me cachaba aprobado 🏅o curso; si me pillaba, suspenso 👎🏻 para setembro. Copiéi… 👁️ e aproboume ✍🏻

15-En una clase de matemáticas 📒📐especiales con Guzmán casi a final de curso puso un problema 📈en el encerado y preguntó si alguien sabría desarrollar 📉 y saber la solución 📊 que el que lo hiciese estaría aprobado en junio sin hacer el examen 🗒️ y levante la mano ✋🏻porque hacía un par de días repasando con un hermano mío 👬 me lo había explicado, al empezar a escribir ✏️ me paró y me dijo que tenía que explicar 🤔 a la clase cada paso que daba 🧐 así lo hice, llené el encerado y me dijo, bien, puede sentarse y no tendrá que examinarse, tiene un 8 de nota final, fue uno de los mejores días en clase 😊😍

16-Falando de Llovo 👨‍🏫 un día tiña que cubrir unha solicitude ✍🏻 na que había que poñelo o nome do profesor 👨‍🏫 Llovo e eu puxen YOBO; cando se enterou 😱chamoume a que fora xunto a él e fíxome correxilo o seu lado, “con elle e uve!!!! 😡

17-Pues D. José Filgueira 👨‍🏫 era un hombre de natural cordial y que en sus clases en 10 minutos ⏱️ daba más chicha que otros en 60 minutos 🕰️. Pero Señor que nadie le enfadara 😡. Como director llevaba la batuta 🫳🏻 del coro del centro…Un buen día (4o. curso. Literatura) nos invitó a 🗣️ sumarnos al coro. Pues…tal día después de última clase…Y ninguno se presentó👥. Y llegó la clase siguiente 🙈… tormenta muy tronada. ⚡️⛈️ La bronca colectiva, monumental 🛕Recuerdo que dijo: Cómo pueden hacerle esto a un 👨🏻‍🦳 hombre de mi _categoría_! Y luego se dirigió a algunos 🗣️ Cuando me miró (tierra 😬trágame) me pidió una explicación, y ninguna le aporté. Vaya bochorno! 🫣🥵

18- Hola. A verdade e que non teño memoria de mais de aquellas que temos todos, de D. Alfredo García Alén 👨‍🏫 que si Fis 🧑🏼‍🏫 non teño nada moi especial, o que so discrepo 🤷🏻con moitos amigos 🫂no senso de que teño os mellores recordos de todos os meus mestres, de todos eles sin excepción, porque de todos eles aprendin algo, moito do que son debollo a todos eles💁🏻‍♂️. Seguramente si algo foi negativo 🤦🏻‍♂️xa se me borrou da memoria, quedo e co positivo que foi moito 🙆🏼‍♂️

FIN DE CURSO, VIAJE A MADRID.

Fue uno de los viajes en que mejor me lo he pasado, bueno tampoco hiciera tantos, en realidad, en mi paso por dos colegios de Pontevedra, antes de llegar al Instituto, nunca había realizado excursión alguna.

El Sánchez Cantòn había programado ese año varías excursiones, según el curso que uno estuviese ejerciendo, había un destino diferente, a nosotros nos tocó Madrid.

Salimos un lunes de mañana, desde el Ayuntamiento, el autobús nos esperaba al lado del monumento de los Héroes de Pontesampaio, sobre las nueve y media de la mañana tomamos rumbo a Madrid, pero el viaje no era directo, antes hicimos varias paradas para visitar las ciudades más importantes por donde pasábamos.

El primer día dormimos en una residencia de estudiantes, que seguro que no le quedaron más ganas de ofrecer sus estancias a otros institutos o colegios, después de nuestro paso…

No recuerdo con exactitud que residencia fue, el lugar de parada fue Zamora, donde visitamos, que yo recuerde, la Iglesia de la Magdalena y la Catedral, lo que sí recuerdo bien es que aquella noche no durmió nadie, vaya nochecita armaron algunos de los que están leyendo esto.

Paramos también en Salamanca, allí visitamos la Catedral nueva, la Plaza Mayor (donde hicimos unas fotos), la impresionante fachada de la Universidad (que pasamos un rato buscando el famoso sapo encima de un cráneo) y también la Torre del Clavero.

SEGOVIA, ÁVILA , TOLEDO.

Otro de los sitios que visitamos fue Segovia, por supuesto vimos el Acueducto y la Catedral. En Ávila estuvimos en los Jardines de del Marqués de Santo Domingo, pasamos por las afueras y vimos los Cuatro Postes, fuimos a la Basílica de San Vicente y también a la puerta del mismo nombre, en la Basílica de San Pedro, que está situada en una plaza, donde paramos a tomar una Mirinda y unas cocacolas, supongo, el lugar que más recuerdo de ese día fue cuando visitamos el Convento de Santa Teresa.

Y de la visita que hicimos a Toledo, quien la recuerda? donde algunos de nosotros, compramos espadas? Yo me compré un florete.

Y la visita que hicimos a la parroquia de Santo Tomé, donde está el cuadro El Entierro del Conde de Orgaz, realizado por El Greco, os acordáis de la explicación tan detallada que nos dieron?

MADRID

Al llegar nos llevaron al lugar donde íbamos a dormir, bueno es un decir, porque de dormir prácticamente nada de nada, estuvimos por unos días, su nombre era precisamente Hostal Madrid, lo que más recuerdo era lo mal que nos daban de cenar, que rácanos fueron, con lo que comíamos a esa edad! Os acordáis de la cena? Un plato con dos lonchas de chorizo y una de mortadela? Os acordáis que algunos, comandados por alguno de los que están leyendo esto 🤣, nos escapábamos de noche por Madrid adelante sin que se enterasen en el Hostal ni los encargados ni el profesorado que nos acompañaban?

Recordáis el día de la visita al Parque de Atracciones? Fuimos una tarde y lo primero que hicimos fue dirigirnos al circuito de karts, recuerdo a un compañero que se gastó 2000 pesetas en tickets, se pasó toda la tarde dando vueltas, mientras que los demás gastamos como mucho 100 o 200 pesetas, era un espectáculo verlo con tantos tickes juntos, los llevaba, como se dice en galego, en un feixe.

Que recuerdos! Hice algunas fotos, pocas, con una pequeña cámara Kodak, que había comprado con mis ahorros en la tienda de Foto Chao, que estaba situada enfrente a la Peregrina, hace años las comparti con algunos de vosotros. Recuerdo que el primer autógrafo que tuve de un jugador de fútbol fue uno que le pedí a un jugador alemán del Madrid, Gunter Netzer, lo vimos en Segovia y unos cuantos fuimos junto a él, iba acompañado de una mujer, seguramente su novia o mujer, por supuesto, le hice una foto jajaja, y el autógrafo me lo firmó en la tarjeta del Hostal Madrid, era el único papel que tenía en aquel momento a mano.

Recordando de nuevo nuestra estancia en Madrid, estuvimos en el Museo del Prado, en El Valle de los Caídos, y os acordáis de que fuimos a la nieve? Que estuvimos en la Bola del Mundo? Cuando llegamos a lo más alto, estábamos cubiertos de nieve.

También recuerdo que unos cuantos de nosotros, aficionados al Madrid, aprovechando que había fútbol en el Bernabéu, fue en miércoles, el partido era un Madrid/Barça, pedimos permiso para ir, cogimos la entrada más barata y tuvimos que subir a las gradas más altas, aquel día llovía, nos mojamos de lo lindo, perdió el Madrid y aún por encima tuvimos que aguantar un tipo (aficionado del Barça) delante nuestra, borracho total y andando de un lado para otro, cantando y diciendo de todo.

OURENSE.

Cuando hicimos el viaje de vuelta, el último día paramos en Ourense, quién se acuerda? Venimos en el autobús preparando canciones para ir a ver el partido de fútbol entre el Ourense y el Pontevedra, entramos todos en el campo de O Couto con el partido comenzado, entramos a las gradas coreando a nuestro Pontevedriña, al final ganamos y de vuelta para Pontevedra llegamos a pasar al autobús donde iban los jugadores y nos pusimos a saludarlos.

15- OS HOMES DE CERPONZÓNS NO CONVENTO DE SANTA CLARA.

Levamos dun tempo para acó coñecendo todo un mundo de actividades, feitos e sucesos que se viviron entre as murallas do convento de Santa Clara o longo de máis de 750 anos e que agora imos coñocendo. Desde que o Concello de Pontevedra fíxose co convento, practicamente todos os días sae á luz pública un novo descubremento.

Fálase das escavacións, da anorexia das monxas, do que comían, dos restos atopados, as vaixelas, botes de leite en po, aneis, balas, balóns…fálase dos castiñeiros, dos loureiros e as oliveiras, das viñas…pero e dos veciños de Cerponzóns e de outras parroquias que traballaron no Convento? Non se fala? Seguro que eses homes que traballaron no convento tiñan historias que contar, eu recollin algunhas histórias e anécdotas de uns veciños da parroquia que pasaron por Santa Clara.

FAUSTINO SOUTO CALVO (O MORRÓN).

O señor Faustino, coñocido polo alcume de O Morrón, era un tipo alto, mais ben delgado, acostumbraba a levar os zocos sempre con él colgados ao lombo, era sabio, intelixente, refraneiro, falaba perfectamente o castelán, para nada notábaselle o acento galego. A súa sabedoría serviulle para estar durante moitos anos como Alcalde de Barrio, ademáis era o que se ocupaba de preparar documentos de compra venda, de escribirlle as cartas que iban para Arxentina ou Brasil a aqueles veciños que non sabían ler nin escribir, tiña unha letra perfecta, con inclinación e diversas posicións e tamaños, na casa ainda gardo algún que outro documento onde se aprecian diversos adornos no texto realizados polo señor Faustino.

Sendo eu un raparigo, recordo como na taberna de Maruja lía a prensa en voz alta para aqueles que lle preguntaban polas noticias relacionadas coa cobranza de impostos do Concello, dos días e horas de vacinar os fillos, os cans e tamén as vacas.

Gran entendido nas fases da lúa e predicía o tempo que viña no seguinte mes, sen fallo ningún.

Faustino podía haber estado traballando daquela no Concello ou en calquera outra administración, cualidades tiña mais que suficientes, ganas, poucas. Traballaba cando tiña necesidade de cartos, cando xa non tiña outra maneira de conseguilos.

Lembrábame fai pouco un veciño de Leborei que Faustino pedíalle en moitas ocasiones cartos ao meu avó Jesús Recarey, e dáballos sin problema, tiñan muita amizade.

Pero chegou un momento, que eran tantos os cartos que Faustino debíalle que meu avó díxolle:

Faustino, tí ben sabes que cando me pides cartos eu douche o que me pides, pero claro, non hai nada escrito do que me debes, e xa é unha certa cantidade elevada, tes que facer unha escritura onde poñas o que me debes, e de paso, poñer unha das túas leiras ao meu nome se non chegas a devolvermos.

-Tranquilo D. Jesús, eso está hecho, hagamos dicho documento. Déjeme hacer a mi, vaya buscando un par de testigos.

Un daqueles documentos que gardo con muito agarimo é a permuta de unhas fincas, entre Faustino é meu avó Jesús, tendo de testigos a Agapito Pérez e Ramón Maquieira:

RACHADOR DE LEÑA.

Un dos oficios de Faustino era a de rachador de leña, naqueles anos que aínda non había butano, as cociñas eran de leña e na cidade a necesidade de dispoñer de leña daba lugar a que as xentes das parroquias baixasen con carros cheos de leña para vender.

De Cerponzóns baixaban cos carros de dúas vacas, tan cargados que non collía nin un escarvadentes entre as toradas de carballo.

Adoitaban vender a leña nunha praza que había a uns cantos metros da Ponte do Burgo, exactamente onde hoxe en día atópase o Colexio Vidal Portela.

Faustino, sabedor dos días en que baixaban os seus conveciños cos carros de leña, acudía cun gran machado ao lombo. Alí mesmo, naquela praza, separaba unha cantidade de leña indicada por quen a compraba e Faustino a rachaba, para despois levarlla ao lugar indicado. Un dos seus bos clientes eran os da casa de comidas “Casa Digna”, eran de levar muita leña de carballo para os seus fogóns.

Faustino, cando non quedaba máis traballo, adoitaba botar o machado de novo ao lombo e percorrer as rúas, parar polas tabernas é as tascas ofrecéndose para rachar leña.

Buscaba sempre os lugares máis podentes, algunha casa dun médico ou un avogado, algún meson ou casa de comidas, tamén iba a xunto as monxas, as de Santa Clara.

A relación de Faustino coas monxas de Santa Clara viña de moi lonxe.

O Morrón pasaba moitas tempadas entre muros, foron uns cuantos anos que prepararoulle as viñas do convento, podabas e atabas con moito oficio, a súa poda era á curta, con moita precisión e sabendo o que facía, así era que as monxas estaban encantadas con él, sempre recollían muito viño e mui bo. Controlaba ademáis se ás cepas aparecíanlle signos de enfermidade, enseguida arrincabas e substituía por outras canto antes.

Tamen cortaballe a leña, e cando era a época da matanza do porco leváballe a un veciño experto neses mesteres, xa que Faustino para cravar un coitelo non era moi atinado que digamos.

Faustino pasaba días enteiros traballando no convento, chegaba á primeira hora da mañá e non marchaba para casa ata que se escondese o sol.
As monxas dábanlle de comer e beber para que non tivese que saír do convento e así estivese centrado no seu traballo.

ENTERRADOR EN SANTA CLARA.


Un dos traballos tamén que realizaba Faustino no convento era o de enterrador.
Cando lle tocaba realizar esa función as monxas xa lle avisaban desde o primeiro dia que tiña que ir con roupa decente e se non a tiña na casa conseguíanlla elas. Estaba mui advertido, o dia que tiña que enterrar e viña sin chaqueta e cos zocos, facíanlle poñer unha roupa decente e uns zapatos, tiña que estar traxeado desde a cabeza aos pés.

EUSEBIA, A MULLER.

Faustino vivía no lugar da Bouza (Cerponzóns), na súa pequena casa dispoñía dun pequeno espazo para facer cestas de vimbia ou de codexo, era un traballo que se lle daba tamén moi ben. Ás veces tamén lle preparaba á súa muller, Eusebia, uns “garabullos” para enganchar as rosquillas que adoitaba levar a vender polas feiras e verbenas, pero o traballo mais habitual de Eusebia era á venda de sementes e de paso sempre levaba consigo unhas ducias de rosquillas para facer uns patacos.

A relación de Faustino con Eusebia tivo os seus altos e baixos, había veces que discutían, en varias ocasións, Faustino tenlle dito:

-Fuera de casa! Fuera de casa!

Nunha desas ocasións, Eusebia marchouse, foise para casa dos seus pais. Un parente dela, o enterarse, díxolle que mellor sería que lle pedise ao seu pai que lle fixese unha casa e que deixase o Faustino, pero Eusebia non lle fixo caso e os poucos días volvía xunto ao seu esposo, as discusións iban e viñan, pero os poucos días xa estaban xuntos de novo.

Pasados uns días da última discusión, Faustino atopouse co parente de Eusebia e como era coñecedor do que lle había dito á súa muller, chamouno a un lado e díxolle así:

-Señor mío, oiga, escúcheme lo que le quiero dicir:

A mujeres casadas nunca le de consejos

porque debajo de las mantas

a sus maridos les cuentan sus secretos.

ANÉCDOTAS.

Faustino sabíaas todas.

Por aquel tempo na parroquia constituíran unha sociedade de gandeiros, consistía en recadar uns cartos que se utilizaban no momento que a algún paisano lle morrese a súa vaca e así poder mercar outra.

Para iso, había un cobrador que adoitaba pasar cada mes para cobrar o recibo (eu durante uns anos fun precisamente o cobrador de dita sociedade gandeira).

Resulta que o señor Faustino, cando se constituíu a sociedade, ao darse de alta puxo o nome da súa muller: Eusebia Alvite de Souto.

O motivo polo cal puxo así foi debido a que cando viña o cobrador é non estaba Eusebia na casa, Faustino non lle pagaba, escusandose en que á vaca estaba a nome da súa muller…

-Señor cobrador, se la tiene que cobrar a mi mujer.

-Pero…e logo, non pode vostede pagarme o recibo? Así non teño que volver de novo por aquí ata o mes que ven.

⁃ Vamos a ver, hombre de Dios, a que nombre está la vaca? Al nombre de Eusebia Alvite de Souto?

⁃ Si, a ese nombre, pero…

⁃ Ni pero ni manzana, aténgase a lo que pone el recibo. Tenga buen día.

A CAMPÁ ROTA.

Era a finais dos anos cincuenta do pasado século cando na parroquia rompeu unha campá, segundo dixéronme, fóra a campá pequena. Estaba naquel momento de cura D. Jesús.

O día de misa, o cura na homilia, expuxo o sucedido e ordenou aos veciños que fixesen unha comisión para pedir unha cota a cada veciño da parroquia para adquirir unha nova campá.

Formouse a comisión e foron polos lugares da parroquia pedindo os cartos para adquirir a campá…pero hubo uns catro veciños que non estaban dacordo con tal recadación, que eles non estaban por pagar un instrumento que era parte do traballo do cura.

Tanto Faustino coma o señor Lorenzo, expoñían as súas razóns, comentaba o señor Lorenzo:

-O meu traballo é de carpinteiro e se rompe unha serrón, teño que mercalo eu!

Pois o cura tamén debe facer o mesmo!

-Que compre el señor cura su campana! Faustino Souto, opina lo mismo!

O VELOSOLEX DO LAVARADAS.

Unha vez, estando na taberna de Joaquín O Porrelo, seica o señor Faustino vendeu os seus zocos (seguramente debido a que non tiña cartos para pagar as tazas de viño) e marchou descalzo para casa…non sei si sería ese mismo día, pero contoume unha veciña o seguinte:

Resulta que xa era moi noite e por aqueles anos non había luz no camiño que leva á Bouza, o meu irmán viña nun Velosolex e de súpeto pasou por encima de algo que estaba tumbado no camiño, por pouco cae do Velosolex! nisto que baixou do aparato e foi ver que atropelara… ¡era o señor Faustino! Atropelara ao señor Faustino! Meu irmán comezou a correr na procura da miña nai e a botar a de Dios! Mamá, mamá…matéi o Morrón! Matéi o señor Faustino!

Miña nai correu cara ao lugar do accidente, culpando ao meu irmán do sucedido, decindolle que corría como un loco con aquel Velosolex, foron correndo todos a auxiliar a señor Faustino, a medio camiño xa se decataron de un home que viña dando tombos, iba de mallón a mallón, era o señor Faustino, ao chegar xunto a él encontraronno entre unha silveira…

Miña nai toda asustada gritaba: Hai que Manolo matou o señor Faustino!! Hai que está morto! Faustino ! Faustino ! Hai jasus!

Faustino, cando escoitou a miña nai berrar, como pudo incorporouse e tranquilizouna:

Rosa, estate tranquila, que no me ha matado, además Manoliño no tiene culpa ninguna, no le eches la culpa a Manoliño! Fue culpa mía que estaba indispuesto…

Colleuno Rosa como pudo, axudada polos seus fillos e levárono para casa, chamaron por Eusebia e meteronno na cama.

A GALIÑA EN PARREI.

Unha vez Eusebia, a muller de Faustino, encomendoulle un traballo, cousa que non era do gusto do Morrón.

Mentres ela ía á cidade para vender as sementes e algunha ducia de ovos, díxolle que fose á unha leira que tiñan en Parrei e que fose sachando e botando o millo…

Faustino non tiña ganas ningunha de ir á leira, e sachar menos, despois de un tempo facendo que sachaba, xa estaba canso, decidiu facer unha das súas.

Foise a casa, entrou no galiñeiro e colleu a unhas das galiñas que tiñan, marchou con ela costa abaixo dirección á leira donde estaba sachando, colleulle unha pata a galiña e foina presionando na terra recién sachada, feito o traballo, Faustino voltou a súa casa coa galiña, soltou a galiña e sentouse a botar unha sesta o carón do palleiro, cubriu a cachola cun pano e quedou dormido.

Eusebia ao chegar de Pontevedra o primeiro que fixo foi ir a finca e mirou que xa non estaba o Faustino e ademáis sorprendeuse que toda a finca estaba chea de pisadas de galiña, conforme chegou a casa despertou a Faustino e comentoullo, o Faustino colleu un gran cabreo despois do “traballo” que había levado todo o día, de tal xeito que O Morrón librouse do que tiña que facer e a culpa levaronna as galiñas.

A SANTA COMPAÑA.

Outro feito que foi mui soado na parroquia fora cando lle fixeron a Santa Compaña a Faustino, suceso que xa contéi fai un tempo no meu blog.

A Santa Compaña que lle organizaron uns mozos da parroquia foi moi comentada por todo Cerponzóns, despois de pasar toda a noite na Taberna de Maruja a xogar ás cartas co señor Faustino e non perder unha partida, un dos mozos dixo en voz baixa que ía lembrar aquel día.
Fixérono ben os mozos, foi de campionato o susto que levou o señor Faustino!
Pero O Morrón, pasado o susto o cabo de uns dias, chegou á conclusión dos que lle fixeran tal cousa, non podían ser outros que os da partida daquela noite e durante un ano andou cunha fouce na man.
Durante días dedicouse a visitar aos pais daqueles mozos que lle fixeron a trastada. Faustino coa fouce na man, preguntou a cada un dos pais:
Fulano, cantos fillos tes?
Pois xa o sabes Faustino, teño tres, non sei porqué o preguntas.
E a cada resposta que lle daban os pais dos mozos, Faustino respondíalle: Pues cuenta con uno menos.
Sobra dicir que aqueles mozos fuxían do señor Faustino cada vez que notaban a súa presenza, ata o punto de que non lles quedou máis remedio que ir a pedirlle perdón.
Así foi como o señor Faustino deixou a fouce na casa e perdonou os mozos.

FAUSTINO CO DEPORTE.

Cando a xuventude de Cerponzóns comezou a interesarse polo fútbol, decidiron facer un campo aproveitando un terreo que cumpría as condicións. O señor Faustino foi quen acondicionou o rectángulo de xogo, levou as vacas cun arado e preparouno o mellor que puido o terreo que hoxe en día é o Chan do Monte.

FAUSTINO MÚSICO.

Faustino tamén tiña gusto musical, así é que en moitas ocasións tocaba o acordeón, son uns cuantos os veciños que lembran velo tocar nos bailes que se facían nos baixos das casas ou nalgunha voda.

FAUSTINO NA PRENSA.

12 NOVIEMBRE 1963. EL PUEBLO GALLEGO.

EL GOBERNADOR CIVIL Y EL ALCALDE.

Presidieron una importante asamblea de pedáneos.

A las once de la mañana del domingo, en el salón de actos del Palacio Municipal, se ha celebrado una interesantisima reunión de los alcaldes de barrio de la capital, primera de este género que se celebra en Pontevedra y que se ha desarrollado en un ambiente extraordinariamente animado, con intervenciones frecuentes de los pedáneos para exponer inquietudes y aspiraciones de sus respectivos barrios.

Al iniciarse la sesión, ocupó la presidencia el alcalde de la ciudad, al que acompañaban los restantes miembros de la Corporación Municipal; el Ingeniero-Jefe del Servicio de Concentración Parcelaria de las provincias de Pontevedra y Orense, el Ingeniero-Jefe de la Jefatura Agronómica.

Mediada la Asamblea hizo acto de presencia en el salón el Gobernador Civil, don José González-Sama, que pasó a ocupar la presidencia de la reunión, en medio de la simpatía y entusiasmo de todos los concurrentes.

Abrió el acto el alcalde, con unas palabras en las que al dirigir un cordialisimo saludo a todos los alcaldes de barrio del término municipal, les agradeció la eficacísima labor que en favor de los intereses municipales vienen desarrollando, algunos de ellos desde hace muchisimos años.

Después de explicarles el motivo de la reunión: tratar de Ias nuevas Ordenanzas Municipales y del Plan de Concentración Parcelaria, el señor Filgueira Valverde hizo un resumen de laa principales caracteristicas de las primeras y dió a conocer las ventajas de la concentración, presentando, acto seguido al Sr. Rulz Fidalgo, que durante buen rato fué dando cuenta, con todo género de detalles, a los pedáneos, de las ventajas que proporcionarà al agro de la capital la concentración de las fincas que cada propietario tiene actualmente diseminadas por todo el ámbito de la parroquia de su residencia.

Terminada la intervención del señor Ruiz Fidalgo se inició un animado coloquio en el que los alcaldes de barrio se mostraron, con sorprendente unanimidad, partidarios decididos de ir al Plan de Concentración Parcelaria, que como se sabe se pretende iniciar por el Distrito de Geve, como única solución ideal para la revitalización de nuestro campo.

Se expusieron, por los pedáneos, entre los que se observaba extraordinario entusiasmo e interés, diversas observaciones sobre éstos y otros diversos temas y se propuso se rindiera un homenaje al alcalde de barrio de San Vicente de Cerponzones, don Faustino Souto Calvo, que desempeña el cargo desde hace 27 años, a plena satisfacción de sus convecinos y del municipio, acordándose tributárselo el día de San Sebastián, Voto del Pueblo de Pontevedra.

Pasadas las dos de la tarde se dió fin a la asamblea, siendo obsequiados, a continuación, los alcaldes de barrio con un vino español en la sala de concejales, y durante el que se continuó el animado coloquio, en el que tomó parte activa el Gobernador Civil señor González-Sama Garcia, que ha sido despedido con la misma simpatia y entusiasmo con que había sido recibido.

Faustino.

JOSÉ FUENTES FUENTES (O JAXE).

José Fuentes Fuentes, veciño do lugar da Rons (Cerponzóns), acudiu tamén en certas ocasións ao Convento de Santa Clara.

O señor José era de estatura baixa, menudo, cun lixeiro tartamudeo, menos nos lugares pechados levaba sempre a boina posta, á que lle daba o seu estilo propio tirándoa cara atrás é a un lado.

O señor José tivo un total de 21 irmáns, si, 21, dos cales chegaron a vivir 17.
Non recordo en que ano foi, pero as autoridades daquel entón chegáronlle a dar unha axuda aos seus pais de 1000 pesetas.

José Fuentes.


Ademáis de labrador, o señor José, de alcume O Jaxe, era dono do Muiño da Rons, o último muíño que chegou a funcionar na parroquia.
Fillo de pais muiñeiros, entendía desde ben pequeno o funcionamento do muíño, sempre tiña as pedras perfectamente picadas para que moesen o gran correctamente, á parte da clientela da parroquia, recordo de ver moitos coches que chegaban doutras parroquias cargados con gran para moer.

Nos anos que compartín a miña vida co señor José (¡cantas trastadas lle fixemos!) nunca o vin parar, sempre estaba traballando, sempre tiña algo que facer.
A súa casa estaba a poucos metros da taberna dos meus pais, mui poucas veces ten vido a taberna a tomar un viño ou a xogar ás cartas como adoitaban facer os demais veciños, o señor José estaba sempre enfaenado. Home mais traballador non coñocín, ou no campo ou no muiño, esa foi a súa vida.


Pero ademáis de controlar o muíño, o señor José tiña moitas terras de labranza, as viñas (ainda hoxe en día sigue habendo o emparrado por diante da casa, con cepas que deben ter máis de douscentos años), tiña tamén vacas, porco, ouvellas… era un experto nas cousas da matanza, según me contou meu pai, o señor José era un dos mellores matachins da parroquia e arredores, cando meu pai levaba uns anos sendo o seu veciño, o señor José ensinoulle a arte de matar os porcos e cando xa iba vello falou con Juan o da Rons pasándolle o testigo e os coitelos para que seguira coa matanza na casa dos veciños que o señor José iba todos anos.
As monxas de Santa Clara tiñan, entre outros animais, porcos, e cando chegaba a época da matanza necesitaban dun home que lles fose a matarlle o corricho.
Aproveitando que tiñan ao señor Faustino polo convento, preguntáronlle se sabía dalgún matachín, O Morrón contestoulles que coñecía ao mellor de toda Pontevedra, a su vecino D. José Fuentes, así que de volta a casa pasou polo muíño da Rons.

Faustino cando iba a Pontevedra e paraba de volta na Taberna da Rons, despois de tomar unhas cuncas e xogar unhas partidas, cando marchaba para súa casa pasaba por diante da casa do señor José, xa que daqueles tempos había un camiño que levaba á Bouza. Devandito camiño estaba uns metros despois do Ponte Malvar, á man dereita en dirección Santiago, o carón da casa de Sara Fuentes, era un camiño de carro, pasaba mismo por diante da casa do señor José e seguidamente por diante do muíño, despois de deixar o muíño á esquerda pasabas por unha pontella sobre o río Rons, que che levaba ao lugar coñecido por O Cañoto, onde ías por unha corredoira que desembocaba ao camiño que ía a Bouza.
Faustino ao chegar a casa de José deixoulle o recado e aos poucos días foron os dous ao convento, alí José realizou a función completa de matachín, tendo que ir aos seguintes días da matanza para acabar de salgar as partes escollidas do porco. Durante uns anos O Jaxe, na época da matanza visitaba o convento.

Para poder realizar a matanza do porco, José tiña de man a outro veciño, Antonio Alvite (O Fojón) e por suposto a Faustino.

SALVADOR URRUTIA.

Outro home que tivo relación co Convento de Santa Clara foi Salvador Urrutia, natural do País Vasco, casado con Mercedes Barragáns, veciña de Cerponzóns.
De profesión albanel, especializado na colocación de azulexos. Traballou na Taberna da Rons nunha das ampliacións que se fixeron polos anos 70.
Estivo emigrado en Francia e ten comentado que cando estivo no convento ten atopado esqueletos de criaturas e tamén comentou que no convento había un pasadizo que iba seica a San Francisco.
Salvador pasou os seus últimos días no Asilo de Caldas, onde faleceu.

38- UNHA CEA DE COLLONS.

Daniel levaba días tramando unha cea na taberna da Rons, achegábanse as festas do patrón é a ocasión era propicia…

Naqueles anos as festas celebrábanse no día propio de San Vicente, o ano en que sucedeu isto que vos vou a contar foi no 1973.

Seguramente unha gran maioría dos veciños de Cerponzóns que len o meu blogue coñeceron a Daniel Cochón, para min foi un personaxe único, a súa retranca era tal que non vin outra persoa igual, como dicimos agora, Daniel era un crack.

Daniel sempre estaba a tramar algo, a taberna da Rons fué testemuña de moitas anécdotas protagonizadas por él.

Esta anécdota que cumple agora 50 anos é vos vou a contar lembrábaa vagamente, pero coa axuda da miña irmá (implicada xunto á miña nai no desenvolvemento da anécdota ) cóntovos o sucedido un par de días antes da Festas Patronais.

Unha de tantas noites de chiquiteo e partida de cartas na taberna, comentábase que pronto chegaban as festas e que había que ir preparando o carneiro para os tres días de festas.

Na miña casa habíamos mercado un carneiro coa intención de telo a punto para o Patrón, así que meu pai comezou a comentar que se podía facer unha lista de veciños que tamén ían preparar carneiro para eses días e podíase chamar a Angelito, un matachín veciño da mesma parroquia do meu pai, Campañó.

Daba a casualidade que Daniel era íntimo amigo de Angelito e pareceulle moi boa idea, así cuns cuantos carneiros para matar no mesmo día faríalles un bo prezo. Daniel, elevando aquela voz especial que tiña, dixo:

-Imos tomar nota de todos aqueles que queiran matar o carneiro para as festas, Carmen encargarase de anotar os nomes e despois xa me pasa a lista para poñerme en contacto con Angelito, é xa de paso que falo con él trato de poñer día e hora para cada casa que teña que pasar.

Aquel día estaba presente D. Benito, o cura da parroquia, asiduo á taberna para tomarse a súa cunca de viño tinto e xogar unhas partidas ou xogar unha partida e tomar varias cuncas, que tanto monta Isabel como Fernando jajaja.

-Á min xa me podes anotar, que este ano teño invitados, dixolle D. Benito a Carmen a taberneira.

Daniel chamou a Maricarmen, a filla da taberneira e díxolle que comezase a escribir nunha folla todos aqueles que quixesen matar o carneiro para as festas…

-Rapaza, dixo Daniel, toma nota, fala cos que entren estes días na taberna, pero unha semana antes das festas teñen que estar todos o que queiran anotados para que lle vaia a súa casa o matachín, mira ben o que che digo! Faime as cousas como teñen que ser! Oiches?

Cando Daniel falaba co xesto serio, levantaba a voz e poñíase todo colorado, quería que o escoitaran, ter todo controlado e sin fallo.

Maricarmen contestoulle que non se preocupase, que así o faría.

Uns días despois Daniel falou con Angelito, dixolle que tiña un traballo para él, que había uns cantos carneiros que pasar polo coitelo. Eles dous víronse na feira do Mosteiro, o señor Daniel comentoulle que tiña bastantes cartos que gañar nun día e que xa podía ir facéndolle un prezo, para chegar a un acordo o mellor que había era falar do tema a tratar tomando uns viños.

Señor Daniel, a vida anda moi cara, estou cobrando o mesmo desde fai cinco anos, non subín nada e como comprenderá ir desde Campañó ata Cerponzones xa ten un custo que non llo vou a cobrar.

Trampa, eres unha trampaaaa, ainda me ganas a min ! Que non subiches nada? Anda, anda, que ben sei o que cobras por Lérez e por Alba e por aquí o ano pasado cobrabas o dobre, trampaaaa, que eres un trampaaa.

Entre chiquita e chiquita que iban baixando na taberna, situada precisamente á beira da feira do Mosteiro, chegaron a un acordo.

E nesto que Daniel, de volta a casa, xa comezou a cavilar para preparar unha cea con todos aqueles que se anotasen na lista, tiña na súa cachola unha boa preparada e tiña xa pensado o menú que non iba deixar a nadie indiferente…

Ao chegar o día definitivo para saber cantos se habían anotado, Daniel chegou á taberna e pediulle á miña irmá Carmen que lle lese cantos estaban na lista.

Bos días señor Daniel, mire, son os seguintes : D. Benito, o señor Agustín O Raposo, señor Emilio O Calvete, Joaquín O Carrapuzo, meu pai e de momento ninguén máis.

Ben poucos son, bo, entón con eses que tes na lista, máis o teu marido Gonzalo, o meu fillo Pepe e mais eu, imos cear aquí o sábado que ven. Onde está tua nai ?

Na cociña, preparando a cea.

-Dille que veña un momento.

Maricarmen foi en busca da súa nai e díxolle que saíse un momento, que seu primo Daniel quería falar con ela.

Ola Daniel, que me queres?

Mira Carmen, vou convidar a cear aos que se anotaron na lista, quero que me prepares unha mesa para oito no reservado. Eu traereiche o material que imos a cear, ti terás que preparalo en filetes, adobalo e empanalo, de paso fas unhas fontes de ensalada e unhas patacas fritas.

Bueno vale, que vas traer logo, carne de tenreira ? Preguntoulle Carmen.

Vou traer un manxar, pura manteiga, pero vós as dúas caladas, xa veredes…as dúas mulleres quedaron pensativas…

E chegou o día, Angelito o matachín chegou temprano a Cerponzóns e foi pasando casa por casa e matando os carneiros, de paso tiña un recado de parte de Daniel, nunha bolsa tiña que ir gardando as criadillas de todos os carneiros que ía pasando polo coitelo.

Ao rematar, Pepe, o fillo de Daniel, tiña un encargo de parte do seu pai, xa estaba a esperar a Angelito para recollelas criadillas e levarllas as Carmens da Rons, a sorpresa das dúas mulleres cando chegou Pepe con aquela bolsaza de criadillas xa vos podedes imaxinar.

Ao pouco tempo chegou Daniel, explicoulles de novo como tiñan que preparalas é entre gargalladas marchouse para a súa casa.

As mulleres, meteron as criadillas na nevera e calaron a boca, no comentaron nin cos maridos, nin conmigo tampouco jajaja.

Ao chegar a noite, mentres xogaban ás cartas, Daniel comentoulles aos da lista, que estaban convidados a cear o día seguinte, que Carmen xa tiña o menú preparado e que as dez da noite terían que estar alí todos, que non se fosen a retrasar ningún, porque entón pagaban o prato.

Ningún deles puxo inconveniente, unha cea gratis na taberna dá Rons, quen ía negarse !

Chegou o día e sobre as nove e media da noite comezaron a chegar os invitados á cea, os primeiros foron Daniel e o seu fillo Pepe, querían ver como ía a preparación do menú…

-Que tal Carmen, como vai iso ? Daniel entrou na cociña para ver como ía a cousa…

Pois xa ves, toda a tarde a miña filla pasouna fileteando, mira que non hai bistecs aquí, Jasusdiormío! Agora mesmo empezarei a fritilos, as ensaladas xa están e as patacas mondadas e listas para pasar pola tixola.

Volveu Daniel para a barra da taberna, non quería que chegasen os invitados e víseno que estaba na cociña, axiña comenzaron a chegar os convidados…

Chegou o cura, D. Benito, aos poucos minutos apareceron o señor Emilio Calvete e Agustín O Raposo.

Uns dos últimos en chegar foi meu cuñado Gonzalo, un pouco antes fixerao Joaquín O Carrapuzo.

Comezaron a xuntarse na barra e mentres non os avisaban para cear, tomáronse unhas chiquitas e falaban das festas, das orquestras contratadas para o patrón, de que se iban vir as barcas e os do tiro o pichón, do tempo que iba facer e tamén tiñeron tempo de falar do último combate de boxeo de Urtain, tema deportivo de máximo interese naqueles anos.

O pouco, miña nai comezou a chamalos para que fosen pasando ao reservado, lugar habitual onde almorzabamos, donde comiamos e ceabamos os da casa.

Fóronse sentando e ao momento, miña irmá e a miña nai (as dúas todas serias) foron colocando as bandexas, primeiro as ensaladas, despois as patacas fritas e por último aquela montaña de bistecs rebozados que fixo a máis dun quedar un tempo coa boca aberta.

Comezaron a cear e ninguén poñía peros ao menú, os bistecs baixaban nun pis pás, jajaja. Daniel observaba un por un dos comensales, deixou que repetiran…

É a metade da cea, Daniel, comezou a preguntar aos alí presentes :

D. Benito, que tal están os bistecs ?

-Ben, mui ben, mui ricos, parecen manteca. O cura era de bo dente, sí él o decía é que era verdade…

Pois coma, que come do seu, contestoulle Daniel.

Emilio, que tal todo ?

-Ben, ben

Pois come, que comes do teu.

-Agustin, gustanche os bistecs?

-Gustan, están cojonudos !

Pois come, que comes do teu, jajaja.

O que máis e o que menos comezou a estrañarse, non entendían o porqué Daniel preguntáballe a todos o mesmo e o que máis lle chocaba era aquela resposta : come, que comes do teu…

O primeiro en mosquearse foi D. Benito, poñía unha cara de estrañeza, como dicindo que é o que estarei a comer entón para que Daniel diga iso ? E a que virán esas risas ? Ainda así seguía comendo…

Agustín ao ver que Daniel ría tanto e repetía a mesma frase con Juan e con Joaquín, erguíase da mesa todo encabuxado e preguntaba :

-Que estamos a comer? Que nos distedes a comer ? Contesta Daniel ! Mira que vou a casa e traio a escopeta e lévome por diante a todos os que esteades compinchados! Carmen ! Donde andas? Ven aquí!

Daniel non paraba de rir, o seu fillo Pepe igual, a miña nai e a miña irmá estaban na cociña, non aguantaban coa risa, non sabían como poñerse, houbo un momento que se foron as dúas para a taberna, pero non tardaban moito en entrar de novo no reservado por verlle as caras a todos, incluídos a do meu pai e a da meu cuñado Gonzalo. Mentres tanto eu sentado nunha cadeira da taberna vía unha serie na televisión, escoitaba uns berros, pero como era habitual que de cando en vez discutían por calquera cousa, non lle fixen moito caso ao que estaba a acontecer no reservado.

Mentres tanto, os homes seguían querendo saber que era o que estaban a cear, cada vez máis encabuxados e de cando en vez baixaban os santos xuntos, aínda que estivese D. Benito presente, jajaja. Meu pai chamaba pola miña nai para querer preguntarlle que cociñaran…aquilo eran os chotis jajaja.

Entón Daniel pediu silencio e comezou a preguntarlles os convidados, Daniel todo serio, comezou por D. Benito:

D. Benito, onte foron pola súa casa para sacrificar o carneiro ?

-Si, así foi, si.

Agustín, e a ti, tamén che foron onte?

-Si, tamén.

Supoño que aos demais tamén foi Angelito polas vosas casas, verdade ?

Todos asentiron, e de súpeto Daniel dilles :

POIS O QUE ESTADES A CEAR SON OS COLLONS DOS VOSOS CARNEIROS ! Jajajaja

Xa podedes imaxinarvos o balbordo que se montou, Agustín fixo ademán de ir á súa casa para buscar a escopeta e cargarse primeiro a Daniel, D. Benito non saía do seu asombro, Emilio O Calvete, dicía:

Me cajo en díes, mira que nola meteches de carallo!

O meu cuñado, todo serio, comentaba que él non sabía nada, que a súa muller non lle dixera nada do que se iba a cear, que fose enganado como os demáis.

Meu pai, outro tanto do mesmo, os demáis non lles crían claro, Joaquín escachaba de risa e suxeitaba a Agustín para que non fose buscar a escopeta, aquilo era tal a que se montou que eu xa estaba no medio da disputa para querer saber de que ía a cousa jajaja.

Nisto que as dúas Carmens, con bágoas nos ollos de tanto rir, para calmar os ánimos, achegáronse a eles e preguntáronlles :

Á ver unha cousa, gustouvos a cea, estaban ricos os bistecs ?

Si que estaban Carmen, contestou Daniel, ou non ves que non quedou ningún ! Jajaja

Pois entón, acabouse o problema, quen quere café?

Trae cafés e unhas copas de aguardente ou do que queiran estes homes, que son merecedores diso, jajaja, contestoulle Daniel.

Ah! Oiches, a Don Benito tráelle Cointreau, que é bo para digestión jajaja.

Despois duns cafés e unhas cantas copas e por encima a queimada que fixo Joaquin, o que máis e o que menos tiña unha boa melopea, Agustín, aínda co cabreo encima, dicíalle a Daniel :

-A cea non estivo mal, estánche ricos os carallos dos collons, pero iso avísase antes carallo.

Ao final, remataron todos amigos e a cousa quedou como unha anécdota máis de tantas e tantas que sucederon na Taberna dá Rons.

Eran as cinco da mañán, estaban todos con unha boa melopea encima, remataron xogando o chinchimoní no mostrador da taberna, baixaron todalas botellas de cava, non quedou unha enteira.

NOTA: Pero sabedes unha cousa, o primeiro en probar eses bistecs rebozados fun eu, a miña nai e a miña irmá antes de poñerlle a cea aos invitados de Daniel, déronma a min, si, así como volo conto.

Á hora de cear a miña irmá preguntoume se me apetecían uns bistecs rebozados, eu contesteille que si, que xa estaba tardando, sempre me gustaron, como diría hoxe en día calquer raparigo: me rechiflan! Así que me puxeron dous e dispúxenme a comelos, mentres os comía elas dúas só facían mirar para min e rirse, ao acabar de comelos preguntáronme se me gustaban e se quería repetir, eu contesteille que si e veña outros dous e veña risas…

Despois pasou o que pasou.